ستایش مر آن ایزد تابناک
که پاک آمدم پاک رفتم به خاک
عارف قزوینی
آگاهی یافتیم که همرزم گرامی ، زنده‌یاد دکتر امیر پیشداد از یاران و همرزمان خلیل ملکی تبریزی که در نهضت ملی کردن نفت به رهبری زنده یاد دکتر مصدق و از نام آوران کانون سوسیالیست‌ها ( نیروی سوم ) بود ، شوربختانه از این جهان رخت بر بسته است !
دکتر امیر پیشداد از یاران نزدیک خلیل ملکی تبریزی بود که پس از انشعاب از حزب توده در سال ۱۳۲۶ خورشیدی و با اتحاد با دکتر مظفر بقائی حزب زحمتکشان ملت ایران را تشکیل دادند و در جنجال آفرینی دکتر بقائی و یاران نزدیک به او و تماس های مخفیانه دکتر بقائی با دربار از او جدا شدند و با همیاری انشعابیون از حزب توده و دانشجویان آوانگارد ، کانون سوسیالیست ها ( نیروی سوم ) را بر پا ساختند و برای من افتخار بزرگی است که از سال ۱۳۳۹ خورشیدی هوادار ( نیروی سوم ) به رهبری زنده یاد خلیل ملکی هستم .زنده یاد خلیل ملکی با بهره گیری از تئوری مارشال تیتو رهبر سوسیالیست یوگوسلاوی پس از پایان جنگ دوم جهانی و همچنین دکترین مهاتما گاندی در هندوستان ، در یک سلسله مقاله که بعد ها زیر نام » » برخورد عقائد و آرا ء شهرت یافت « « ابتدا در روزنامه( شاهد ) وابسته به دکتر مظفر بقائی مقاله ها را زیر نام » دانشجوی امور اجتماعی «« به چاپ رسانید و پس از بنیان نهادن کانون سوسیالیست ها ( نیروی سوم ) بصورت جزوه و در مرحله بعدی بصورت کتاب همه آن نوشته ها بیرون آمد ، خلیل ملکی با هم فکران خود در رد کاپیتالیسم و همچنین مارکسیسم لنینیسم وابسته به اتحاد جماهیر شوروی برای کشور های در حال رشد تز نیروی سوم و یا سوسیال دموکراسی را به میان آوردند و به همین دلیل ، هم از سوی حکومت شاه در فشار قرار داشتند و هم از سوی حزب کمونیست شوروی و بویژه از سوی کادر رهبری حزب توده و روزنامه های وابسته به حزب توده !! .
پس از انتقاد خلیل ملکی از رهبران فرقه دموکرات و سید جعفر پیشه وری در تبریز و ایراد او به تخلیه شدن حزب توده شاخه تبریز در فرقه دموکرات آذربایجان ، رهبران حزب توده که بیشتر آنها نیز از ۵۳ نفر بودند و چند سالی را با خلیل ملکی و دکتر ارانی تبریزی در زندان قصر در زمان رضا شاه بسر برده بودند ، با او به دشمنی پرداختند و بی شرمانه کادر رهبری حزب توده ، خلیل ملکی را وابسته به اینتلیجنس سرویس می دانستند و با بیشترین توهین ها با او برخورد می کردند !!!
زنده یاد دکتر امیر پیشداد و تنی چند چون جلال آل احمد تا آخر در کنار خلیل ملکی و نهضت ملی ایستادند و بویژه در ماجرای ملی شدن نفت در دهه ۳۰ خورشیدی از دکتر مصدق و جبهه ملی پشتیبانی کامل می کردند و بعنوان مثال در ماجرای » ۹ اسفند ۱۳۳۱ »» که شاه قصد خروج از کشور را داشت و دکتر مصدق برای ترتیب دادن سفر و گزارش وضعیت کشور در کاخ نزد شاه بود، رهبران مذهبی چون آیت اله کاشانی و آیت اله بهبهانی و اوباش وابسته به شعبان جعفری پس از با خبر شدن از قصد شاه برای خروج از کشور ، با رهبری روحانیون در روبروی کاخ بسیج شدند تا از خروج شاه از کشور جلوگیری کنند و شایع می کردند که دکتر مصدق قصد دارد تا شاه را به خارج بفرستد تا قدرت را کامل در دست بگیرد و ماجرای مشهور به ( مرغ از قفس پرید ) مربوط به همان روز است که دکتر مصدق از در پشتی کاخ خود را به خانه خود که دفتر نخست وزیری نیز بود رسانید و اوباش به سرکردگی شعبان جعفری به خانه دکتر مصدق در خیابان کاخ هجوم آوردند و لی کادر های مبارز نیروی سوم خلیل ملکی همراه با خود خلیل ملکی و جلال آل احمد با شهامت و از خود گذشتگی بی نظیری از خانه نخست وزیر که خانه ملت بود جانانه دفاع کردند و نگذاشتند اوباش برای کشتن دکتر مصدق به خانه او وارد شوند ۰
دکتر امیر پیشداد شاید بتوان گفت همراه با جلال آل احمد نزدیک ترین شخص به خلیل ملکی تبریزی بود ، هم او بود که از سوی خلیل ملکی مسئولیت تشکیل کادر های دانشجوئی نیروی سوم در دانشگاه تهران را بر عهده گرفت ، این دکتر امیر پیشداد بود که با قلمی شیوا در مطبوعات نیروی سوم و در مجله ( علم و زندگی ) نوشته هایش از جایگاه ویژه ای برخوردار بود .
در سال ۱۳۴۲ و ماجرای ۱۵ خرداد ، روحانیون شیعه به رهبری روح اله خمینی بر ضد اصلاحات ارضی و انقلاب سفید شاه قیام کردند و خلیل ملکی از خارج کشور با آنها در آویخته و قائله ۱۵ خرداد را محکوم کرد، و این در حالی بود که حزب توده از ۱۵ خرداد و خمینی پشتیبانی می کرد !! ، زنده یاد امیر پیشداد هشدار داد که پانزده خرداد یک خطر جدی برای دموکراسی و حاکمیت ملی است و ملیون باید این حرکت را محکوم کنند و از اصلاحات ارضی پشتیبانی کنند ۰
این دکتر امیر پیشداد بود که در ماجرای انقلاب بهمن ۱۳۵۷ دوباره خطر بنیادکرایان اسلامی برای برچیدن مشروطیت را به مردم ایران هشدار داد .
به باور من از هر زاویه ای که به شخصیت و زندگی سر شار از مبارزه دموکراتیک و ملی گرایانه دکتر امیر پیشداد نگاه کنیم ، او را خرد گرائی ارز یابی می کنیم با جهان بینی فراخ و روشنفکری را پیش روی خود داریم پاک و بی آلایش.هرگز یاد و خاطره مبارزات زنده یاد دکتر امیر پیشداد در بین نیروهای سکولار دموکرات ، ملی گرا و مصدقی فراموش نخواهد شد ۰
ما با قلبی پر از اندوه به خانواده آن زنده یاد دل آرامی می گوئیم و همچنین این فقدان را به تمام آزادی خواهان سکولار دموکرات ملی تسلیت می گوئیم .
حافظ شیرازی می فرماید :
هرگز نمیرد آنکه دلش زنده شد به عشق
ثبت است بر جریده عالم دوام ما
نوشته کاووس ارجمند
از سوی جبهه ملی ایران- اروپا