از صبح پنجشنبه دخترانی که با بلیت یا بدون بلیت روانه ورزشگاه آزادی میشدند، تصاویری بدیع و بی سابقه در چهار دهه اخیر را در شبکههای اجتماعی به نمایش گذاشتند.
از سال ۱۳۶۰ برای نخستین بار بود که جمعی از زنان میتوانستند به صورت غیر گزینشی و با خریداری بلیت وارد استادیوم شوند.
دختران روی سکوها بی وقفه در شیپورها میدمیدند. داخل تونل یکی جیع میزد و دیگری میگریست. همزمان، عدهای از دختران بدون بلیت هم با نگرانی پشت نردهها بودند .
به زنان اجازه نمیدادند مسیر آسفالت مجموعه ورزشی آزادی تا محوطه استادیوم را پیاده طی کنند. آنها صفی طولانی تشکیل داده بودند تا به نوبت و با اتوبوس به ورودی تونلها منتقل شوند.
یکی از مسئولین که این صف را کنترل میکرد با بلندگو میگفت: «کسانی که بلیت ندارند داخل گیت نشوند. به هیچ وجه نمیتوانند وارد ورزشگاه شوند. »
در اتفاقی بی سابقه، حتی جایگاه خبرنگاران زن و مرد را جدا کرده بودند. سمیرا شیرمردی از ایران وررشی که در جام جهانی هم حضور داشت با انتشار عکس از داخل ورزشگاه نوشت: «یه آزادی دیگه که شباهتی به آزادی نداره وقتی خبرنگاران زن و مرد رو جدا کردن.»
ایستگاه توزیع اغذیه رایگان مقابل سالن ۱۲ هزار نفری دایر شده بود و با شربت، خرما، هندوانه و سیبزمینی از تماشاگران پذیرایی میکرد. در ویدیویی پر بازدید، نماینده فیفا یک قاچ هندوانه برداشت.
پایگاه خبری فوت لیدی که اخبار فوتبال و فوتسال زنان ایران را پوشش میدهد، با انتشار فیلمی از صف طولانی دختران بدون بلیت نوشت: کاش نماینده فیفا هندونهاش را که خورد این چیزها را هم ببیند.
به نظر میرسید ناظران فیفا این صحنهها را میدیدند چون دختران هوادار به آنها نزدیک شده و اعتراضات خود را منعکس میکردند.
عدهای از دختران مشغول مصاحبه با خبرگزاریهای خارجی بودند. کاربرانی هم توییت تکراری “آزادی را فیفا آزاد کرد” را منتشر میکردند.
هدا هاشمی خبرنگار اجتماعی روزنامه ایران با انتشار عکس یادگاری نمایندگان زن فیفا نوشت: “بهشون گفتم بلیت کم فروختن و اصلاً کافی نبود. خیلی از خانمها نتونستن بلیت بخرن. کلی خانم کنارشون دارن درباره مشکلات خرید بلیت توضیح میدهند.”
او همچنین یادآور شد: “بلندگو هی میگه از ورود بانوانی که حجاب رو رعایت نکنن جلوگیری میشه.”
فرشاد کاسنژاد روزنامهنگار ورزشی هم در ریتوییت کنایهآمیز خود نوشت: “بلندگو میگوید فوتبال ایران کلاهبردار است. برای فرار از تعلیق به چندهزار زن بلیت میفروشد. خوب گوش کنید همینها را میشنوید.”
ماری که خود بازیکن تنیس است، از روی سکوهای زنان توییت کرد: “احساس کیم کارداشیان دارم؛ همه دوربینها به سمت ماست.”
راضیه علیپور خبرنگار ایرنا ویدیویی گذاشت از هجوم مامورین زن برای بازداشت دختری که روی سکوها یادداشتی را بالای سر برده بود با عنوان “دختر آبی ایران، نام تو جاویدان.”
مخالفتها و ابراز نگرانیها نیز کم نبود. خبرگزاری فارس در گزارشش نوشت: “تحقیقات متعدد حاکی از مصرف گسترده مواد مخدر در میان سکوهای استادیوم است. مشاهدات عینی خبرنگاران در بسیاری از بازیها نشان از مصرف داروهای روانگردان، مخدرهای صنعتی، شیشه، گل و حشیش بر روی سکوها دارد.”
با این حال، همین خبرگزاری در پایان گزارشش نگاه امیدوارانهای به حضور زنان داشت: “امروز میتواند یک خاطره شیرین و هیجانانگیز را برای زنان فراهم کند، اگر بر روی عادات اشتباه خود پا بگذاریم و برای بهبود اوضاع تلاش کنیم.”
بیانیه فیفا درباره الزام حضور زنان باعث شده بود بیش از ۵۰ خبرنگار خارجی برای پوشش این مسابقه از فدراسیون فوتبال ایران درخواست آیدی کارت کنند.
نگاه آنها به جایگاههای ۶ تا ۹ بود. یعنی سکوهای مخصوص هواداران استقلال که در این دیدار به زنان اختصاص داشت. گیتهای ورودی زنان نیز جدا از گیتهای مردان بود.
خبرگزاریهای دولتی تاکید میکردند “پنج دوربین چهرهزن” برای این بازی نصب شده و مورد استفاده قرار خواهد کرد. این هشداری به هواداران بود که هر کاری کنید، دیده خواهید شد.
علی دایی در اینستاگرام نوشت: “جای شکرش باقی است با فشار فیفا حداقل بانوان ما از کمترین حق خود که حضور در ورزشگاههاست می توانند تا حدودی بهره ببرند. عدهای اظهار میکنند که بانوان به استادیوم نروند چون آنجا فحاشی میشود. آیا در کوچه و خیابان فحاشی نمیشنویم؟ فقط در استادیوم فحش میدهند؟”
روابط عمومی معاونت سیما به ایرنا گفت: “برای پوشش بازی تعدادی از خبرنگاران زن خبرگزاری صداوسیما در ورزشگاه حضور خواهند داشت.”
تا پیش از بازی، گرچه به چند خبرنگار زن آیدی کارت تعلق گرفت اما وضعیت عکاسان زن نامشخص بود و گفته میشود که هیچکدام از آنها موفق به دریافت آیدی کارت برای عکاسی از کنار زمین نشدند.
یوری ژورکائف نماینده سرشناس فیفا و همراهانش از سهشنبه وارد تهران شده بودند. آنها حتی در کنفرانس خبری مارک ویلموتس حاضر شدند اما در اقدامی هماهنگ، دست کم تا پایان بازی از هر اظهارنظری خودداری کردند.
به جز رسانههای خارجی، استقبال سفارتخانهها هم چشمگیر بودند. سفارت دانمارک با هیاتی ۱۵ نفره آزادی آمد. سفارت بلژیک هم پرتعداد بود. گروهی مستندساز نیز از بلژیک در ورزشگاه بودند.
ورزش سه، تصویر مردی را منتشر کرد که با تلفن همراهش حرف میزد و گویی برای همسرش که در جایگاه زنان بود دست تکان میداد.
کیسوکه هوندا مدیرفنی کامبوج و ستاره پیشین آث میلان، پیش از مسابقه ویدیویی در اینستاگرام گذاشت و گفت: «زنان باید بتوانند هر زمان که بخواهند وارد استادیوم شوند. میدانم بسیاری دیدگاههای منفی داشتند و شجاعتتان را تحسین میکنم. به راهتان ادامه دهید. شما مرتکب اشتباه نشدهاید».
در پایان بازی، کاپیتان مسعود شجاعی بازیکنان را به سمت جایگاه زنان برد تا از آنها برای حضورشان تشکر کنند.
مسابقه در حالی تمام شد که در سه هفته اخیر، هیچ مسئولی حاضر نشده بود درباره چگونگی ورود زنان و سهمیه در نظر گرفته شده برای آنان اطلاع رسانی کند. گرچه تعدادی پرشمار از همین مسئولین به ورزشگاه آمده و تماشاگر مسابقه بودند.
سه هفته قبل غلامحسین زمان آبادی مشاور فدراسیون فوتبال در امور فرهنگی از ۱۶۰۰ صندلی برای زنان صحبت کرده بود. این رقم به تدریج افزایش یافت و بی آنکه زمان آبادی یا دیگران حرفی بزنند، به چهار جایگاه و ۳۲۰۰ بلیت رسید.
سهمیه در نظر گرفته شده، باز هم بیشتر شد و از مرز ۴ هزار نفر گذاشت اما اگر بلیت فروشی بدون محدودیت بود، چه بسا زنان میتوانستند هر دو طبقه ورزشگاه را پر کنند.
در همین حد نیز روزی تاریخی برای دختران رقم خورد. همچنین برای تیم ملی ایران که با ۱۴ گل زده سومین نتیجه برتر تاریخش را به ثبت رساند.
سال ۱۹۹۷ و برد ۱۷-۰ مقابل مالدیو با سرمربیگری محمد مایلی کهن. سال ۲۰۰۰ و پیروزی ۱۹-۰ مقابل گوام با سرمربیگری ادمار براگا. این بار هم برد ۱۴-۰ با مارک ویلموتس بلژیکی.
برای کامبوج هم روزی تاریخی بود اما از نوع غمانگیزش. آنها که در دو دیدار قبلی نتایج آبرومندانهای را روبروی هنگ کنگ و بحرین رقم زده بودند، در ورزشگاه آزادی سنگینترین شکست تاریخشان را تجربه کردند.
دختران حالا امیدوارند طبق دستور فیفا در بازیهای باشگاهی هم بتوانند به ورزشگاه بیایند. امیدوارند در دیدارهای بعدی ملی نیز سکوهای بیشتری به آنها اختصاص یابد.
فهرست آرزوها بلند است. مثلاً سمانه چهکندی بازیکن تیم ملی فوتبال زنان که به خبرگزاری ایسنا گفته است: “اتفاقی که باید زودتر از اینها رخ میداد خوشبختانه به وقوع پیوسته. امیدوارم ورود آقایان به محل برگزاری بازیهای بانوان نیز آزاد شود.”
bbc