به‌نظر شما تا چه اندازه توافق «ژنو» حایزاهمیت است؟
به اعتقاد من توافقنامه «ژنو» یک اعلامیه است؛ که بر اساس آن، طرفین مواضعشان را اعلام کردند تا در طول مذاکرات بعدی به توافق نهایی برسند.
یکی از مواردی که بر اساس توافقنامه «ژنو» ایران باید به آن عمل کند، کاهش غنی‌سازی تا مرز پنج‌درصد است. آیا این یک عقبگرد یا یک گام تا توقف غنی‌سازی است؟
خیر، به‌نظر من نظرات غرب قابل پیش‌بینی بود. مشخص بود که آنها روی غنی‌سازی ۲۰درصد مشکل دارند و چنانچه در توافقنامه «ژنو» بیان شد، راضی بودند ایران غنی‌سازی را تا سطح پنج‌درصد ادامه دهد. چنانچه می‌بینید غربی‌ها درخواست می‌کنند که ایران اورانیوم غنی‌شده ۲۰درصدی خود را به میله‌های سوخت تبدیل یا اکسید کند. همچنین می‌بینیم به‌دنبال توافق «ژنو» غرب تحریم‌های فرآورده‌های پتروشیمی، یدکی‌های هواپیما، خودروسازی و مساله طلا را به حال تعلیق درآورد.
علت اینکه تا این اندازه روی غنی‌سازی ۲۰درصدی حساس هستند، چیست؟
درواقع غرب به‌دنبال این است که زمینه دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای وجود نداشته باشد. این اقدام ایران در پذیرش این بند در توافقنامه «ژنو» هم به این دلیل است که می‌خواهد این نگرانی غرب را برطرف کند.
اما غربی‌ها همچنان روی مراکز غنی‌سازی ایران حساس‌اند و می‌خواهند بر اساس این توافق بازدیدها انجام شود.
بله، نگرانی دوم غرب مربوط به نیروگاه آب‌سنگین اراک و افزایش سانتریفیوژهای تاسیسات فردو و نطنز بود تا به‌نظر آنها زمینه دستیابی به سلاح‌هسته‌ای وجود نداشته باشد. همچنین بازرسی‌های آژانس از تاسیسات هسته‌ای ایران، مطلب بعدی است که غرب بر آن تاکید دارد. البته با توجه به اینکه ایران عضو «ان‌پی‌تی» است می‌تواند بازدیدها را در چارچوب قانونی آژانس دنبال کند. به اعتقاد من ما می‌توانیم با شفاف‌سازی، حقوق هسته‌ای خود را به غرب تحمیل کنیم.
ایران و «۱+۵» از امشب مذاکراتشان را از سر خواهند گرفت، این مذاکرات تا چه اندازه مهم است؟
مشکل اصلی به اعتقاد من، مذاکرات پیش‌رو است. دقت داشته باشید چیزی که مهم است قطعنامه‌های شورای امنیت است و چیزی که از آن هم فراتر است قطعنامه‌های یکطرفه از سوی آمریکا و همراهانش چون کانادا، نیوزلند، ژاپن و دیگران است که این مذاکرات می‌تواند به آن تحریم‌ها به‌طورکامل پایان دهد.
تحریم‌های یکجانبه‌ای که به‌صورت مشخص سیستم پولی- بانکی، بیمه و نقل‌وانتقالات را هدف گرفته بود.
آیا مخالفت‌های فعلی در کنگره آمریکا می‌تواند بر روند اجرای توافق «ژنو» تاثیرگذار باشد؟
در حال حاضر کنگره آمریکا بحث حقوق‌بشر در ایران را برای افزایش تحریم‌ها مطرح می‌کند. کنگره به‌همین‌دلیل می‌آید قطعنامه‌های حقوق‌بشر را مطرح می‌کند و اینها مشکلاتی است که هرچه مذاکرات جلوتر برود پیچیده‌تر می‌شود.
شانس مخالفان (چه در ایران، چه در آمریکا) برای به شکست‌کشاندن توافق «ژنو» چقدر است؟
غربی‌ها معتقدند مذاکرات باید گام‌به‌گام باشد و اگر در مذاکرات پیش‌رو به نتیجه برسیم دستاورد بزرگی خواهد داشت و مخالفان در ایران و آمریکا مجبور به سکوت می‌شوند. ببینید در ایران و آمریکا موضع‌گیری‌های متفاوتی دیده می‌شود، طرفین سعی کردند نگاه مثبتی به این توافقنامه به‌وجود بیاید. اما مخالفان باید بدانند ما در شرایط مثبتی نبودیم و این توافق یک ضرورت برای کشور بود. در واقع ایران لازم بود کمی مواضع خود را تعدیل کند تا بتوانیم به یک توافق مرضی‌الطرفین برسیم.
یعنی به یک تفاهم برابر برسند؟
به اعتقاد من اگر در توافق نهایی غرب به بخشی از خواسته‌هایش برسد و ما به بخشی از خواسته‌هایمان برسیم هم باز قابل‌قبول است. دقت داشته باشید که اگر این تحریم‌ها که به حال تعلیق درآمده است، دوباره فعال شود دسترسی ایران به درآمد نفتی پایین می‌آید. بنابراین باید بپذیریم ما در این مذاکرات در شرایط خوبی نبودیم و مذاکره‌کنندگان هسته‌ای ما تاکنون خوب عمل کرده‌اند.
البته غرب هم مشکلاتی دارد، به‌عنوان مثال آلمانی‌ها و فرانسوی‌ها اعلام کرده‌اند که این تحریم‌ها به آنها هم خساراتی وارد کرده است، آیا این موضوع نمی‌تواند به ما در یارگیری در مذاکرات کمک کند؟
حتما، آنها هم مشکلات اقتصادی دارند و نیاز دارند تا دریچه‌ای پیدا شود تا مشکلاتشان تا حدودی تعدیل شود. به نظر من اتحادیه اروپا می‌تواند در راستای این توافق پیشگام شود، چون اسراییل به آن شکل که در آمریکا نفوذ دارد، در اروپا نفوذ چندانی ندارد. کمپانی‌هایشان می‌توانند پیش‌قدم شوند و این موضوع دست آقای اوباما را هم باز می‌کند.