درود بر باشندگان پهنه سیستان سرزمین اساطیری و بهشت باستانشناسان
فن و دانش مدیریت کردن علمی است آکادمیک و یا استعدادی ذاتی، خاص با تجربه بسیار بالا، اگر به جای آن که از نزدیکان یا دوستان یا جناح و گروهی خاص که دانش مدیریت نمیدانند در انتصابات بهره برده شود، نتیجهای جز خسارت، فرصتسوزی و اتلاف منابع نخواهد داشت.
کاری که متاسفانه در دهههای اخیر در پهنه دشت سیستان ورجاوند برای مردم مصیبت ساز شده است، زیرا به این امر مهم مدیریت بلندنگرانه در مسیر توسعه عجیب بیتوجهی شده است.
مانند: طرح کانالها، زهکشی و آبیاری و انسداد مرز، ایجاد و انحلال سازمان عمران سیستان و طرحهای فراوان و نیمه کاره دیگر…..
نبود سیستم مطالبهگری از مدیران ادارات و دستگاههای مختلف و عدم ارائه گزارش کار در پایان دوره مسئولیت و عدم توجه به میزان و نوع کارآمدی و بهرهوری از کارنامه نهاییشان باعث گردیده انگیزهای برای احساس نیاز به پاسخگویی به وجود نیاید.
فضای تقدسگرایی بیشتر نمایان گردد و تک صداهای توانمند نیز به شدت تخریب و در نطفه خفه شوند! حاصل کار آنها تاکنون در قبال آن همه اعتبارات عظیم تخصیص یافته دولت از مرکز و تلاش خود مردم برای بهتر زیستن، چیزی جز دستور بسته شدن مرز و ایجاد دیوار سربه فلک کشیده مرزی، انحلال سازمان آب و خاک سیستان و نابودی زیرساختهای موجود در پی نداشته است.
فقر و تنگ دستی مردمِ عادی به حداکثر افزایش یافته و تنعم دوستان و بستگان و اقلیت وابسته به خود آقایان، بیشتر شده است.
اوضاع مالی و جایگاه فعلی بعضی از جریان افراطی و نمایندگان و اطرافیانشان را مقایسه کنید نسبت به اول در راس کارآمدن، تنعمات (آشکار و پنهان شان را) ببینید چه قدر تفاوت کردهاند؟!
مخارج جاری آنها را هم در نظر بگیرید با میزان حقوق و رشد امتیازات و موجودی…سپس مقایسه کنید میزان تفاوت بسیار زیاد و معنادار آنها را با یک خانواده معمولی و جماعت اکثریت غرق در هزاران بدبختی و فلاکت را!
این قیاس نشان میدهد میزان ایمان واقعی یا ریاکاری و سوء مدیریت آن نمایندگان یا مسئولان را.
آیا این رفتارها خدمات دولت را کم رنگ و بیاثر نزد مردم نمیکند؟
آیا در عملکرد و شخصیت آنها، عدالت و انصاف و وجدان دیده میشود؟!
یا به نسبتِ افزایش ریاکاری و تظاهر، وضع و امانات مالی آنها و اقوام و بستگان شان هم افزایش مییابد؟!
آیا اگر همین دشت سیستان با همین منابع و فرصت مرزی در دست مهندسان ژاپنی میبود اینگونه به این سرنوشت تلخ و شوم گرفتار میشد؟!
اینها عوارض مدیریت عدهای از تندرویهای نسنجیده غیرعلمی است که نیات و مدیریتشان در بسیاری سطوح، مدیریتی نیست. در تقدسگرائی آنها هدف رفاه عمومی، عدالت اجتماعی، مساوات، در واقع جایگاهی ندارد و هدف اثر بخشی و مدیریت صالحه توانمند به نفع منافع عمومی نیست.
مردم هم به دلیل شرایط فشارها و بنگاههای خبرپراکنی سازمان یافته همین طیف مدعی، جرأت و دانش مطالبهگری و به چالش کشیدن و باز خواست کردن را ندارند!
لذا منّت و سختی روی دوش اکثریت ملت بوده، اما جیبهای افراد خاصی مرتب توسعه یافته و اینجا و آنجا میروند، چه بسا مردم مجبور به تقدیر از آنان نیز میشوند!
از بزرگان اجتماعی مردمی سیستان صمیمانه درخواست میشود در اصلاح شرایط موجود؛ جهت انجام وظیفه بزرگی خود اعمال اثر کرده و دستاوردی برای قشر محروم پهنه سیستان بیافرینند!
چرخه موجود مدیریتی نشان داده در عمل از کارآیی لازم و شایسته برخوردار نیست و نیازمند اصلاح و تغییر جدی از بنیان است!
بزرگان دلسوز با منطق و وجدان دست به کار شوند زیرا سیستان در حال تخلیه شدن است، به آمار بسیار بالای مهاجرت توجه کنید و آگاه باشید امنیت ملی منطقه و کشور در این نقطه سوقالجیشی به لحاظ امنیتی و اجتماعی با چالش جدی مواجه است.
اینها بخش اندکی از خطرات و خسارات این سوء مدیریت است. این دستاورد دیروز جریان افراطی در منطقه میباشد که امروز مردم مستقیم هزینه سنگین اثرات مخرب آن را میپردازند.
هدف نجات سیستان این جگر گوشه ایران است.
حقایق جالب در مورد استان سیستان و بلوچستان
استان سیستان و بلوچستان سرزمینی است کهن که با وجود تمام محدودیتهای خود از دیدنیترین مناطق ایران محسوب میشود. با حقایق جالبی از این استان همراه باشید.
استان سیستان و بلوچستان سرزمین بکری است که ناشناختههای بسیاری را در خود جای داده است. این استان با توجه به قدمت و پیشینهی خود، از جاذبههای تاریخی و فرهنگی بسیاری بهره میبرد. از طرفی موقعیت این منطقه، پدیدهها و جاذبههای طبیعی جالب و منحصربهفردی را برای آن به ارمغان آورده است.
با این مقدمه به سراغ برخی از حقایق جالب این استان میرویم.
۱. استان سیستان و بلوچستان در شرق جنوب شرقی ایران واقع است. این استان با حدود ۱۸۰٬۷۲۶ کیلومتر مربع وسعت کمابیش اندازهٔ کشور سوریه بزرگی دارد و بیش از ۱۱ درصد وسعت ایران را دربرمیگیرد.
۲. ناحیه سیستان ۸۱۱۷ کیلومتر مربع، در قسمت شمالی این استان قرار دارد و حوزه مسطح و مسدودی است که از آبرفتهای دلتای قدیمی و فعلی رود هیرمند تشکیل شده است.
و ناحیه بلوچستان به مساحت ۱۷۹۳۸۵ کیلومتر مربع منطقه وسیع کوهستانی است که حد شمالی آن کویر لوت و حد جنوبی آن دریای عمان است.
۴. سیستان و بلوچستان ۱۱۰۰ کیلومتر مرز با کشورهای پاکستان و افغانستان و ۳۰۰ کیلومتر مرز آبی با دریای عمان دارد .
۵. نام این استان از دو واژه تشکیل شده است. «سیستان» تغییریافتهی «سجستان» یا «سکستان» به معنی «سرزمین قوم سکا» و «بلوچستان» نیز مربوط به «محل سکونت قوم بلوچ» است.
۶. قوم سکا در حدود قرن ۲ پیش از میلاد، در منطقهی فعلی سیستان ساکن بودند.
۷. از بلوچستان در اسناد تاریخی قدیمی به اسم «مکا» یاد میشده است. همچنین در گذشته، سیستان با نام «نیم روز» خوانده میشده است.
۸. سیستان و بلوچستان با وسعتی حدود ۲۰۰ هزار کیلومتر مربع که بیش از ۱۱٪ مساحت کل کشور را تشکیل میدهد، پهناورترین استان کشور به شمار میرود.
۹. آب و هوای این استان گرم و خشک است. از طرفی نوسانات و اختلاف دمای بسیار در ساعتهای شبانهروز از دیگر ویژگیهای جوی این استان است. میانگین دمای این منطقه در روزهای سرد سال ۹ درجه و در روزهای گرم سال ۳۸ درجه اندازهگیری شده است.
۱۰. با توجه به موقعیت این استان، بادهای شدید موسمی، طوفان شن و رگبارهای سیلآسا از دیگر مشخصههای منطقه در طول سال است.
۱۱. شهرستان زاهدان دارای سه شهر زاهدان، میرجاوه و نصرتآباد است که از این بین، شهر زاهدان مرکز شهرستان و استان محسوب میشود.
۱۲. چابهار به عنوان بندر آزاد و یکی از پایگاههای مهم اقتصادی، جنوبیترین شهر استان محسوب میشود که در نزدیکی بندر «تیس»، بندری قدیمی و حائز اهمیت در قرنهای دور، قرار دارد.
۱۳. بندر چابهار که تنها بندر اقیانوسی ایران و آسانترین و بهترین راه دسترسی کشورهای آسیای میانه به آبهای آزاد است.
۱۴. مساحت جنگلهای استان سیستان و بلوچستان در حدود یک میلیون هکتار است که عمدتا به صورت نیمه متراکم و کم تراکم هستند. از طرف دیگر بیش از ۶ میلیون هکتار از سطح استان را بیابان و شنزار در بر گرفته است.
۱۵. از ارتفاعات مهم این منطقه میتوان به تفتان با ۴۰۴۲ متر، بزمان با ۳۴۹۷ متر و کوه خواجه با ۹۰۰ متر اشاره کرد.
۱۶. رودخانههای مهم استان نیز عبارتاند از رودخانه هیرمند، رودخانه بمپور، رودخانه سرباز و رودخانه باهوکلات که همگی از شاهرگهای حیاتی منطقه محسوب میشوند.
۱۷. دریاچه هامون با مساحتی ۴ هزار کیلومتر مربعی در این استان قرار دارد. این دریاچه با میانگین عمق ۵ متر بزرگترین دریاچهی آب شیرین کشور به شمار میرود. هامون از جهات متعددی مانند تامین بخشی از آب شیرین منطقه، صید ماهی و همچنین نیزارهای پیرامونش از اهمیت بسیاری برای ساکنین برخوردار است.
۱۸. استان سیستان و بلوچستان جمعیتی در حدود ۳ میلیون نفر را در خود جای داده است.
۱۹. ساکنین این منطقه با زبان بلوچی و گویش سیستانی صحبت میکنند. هر دوی این موارد به صورت عمده در این استان و دیگر نواحی اطراف آن جاری است.
۲۰. استان سیستان و بلوچستان یکی از پرجمعیتترین استانهای سنینشین کشور محسوب میشود.
۲۲. صنایع دستی این منطقه عمدتا توسط زنان و دختران تولید میشود. از اصلیترین این محصولات میتوان از حصیربافی، سفالسازی، سوزندوزی، سکهدوزی و قالیبافی نام برد.
۲۳. در این استان بیش از ۱۲۰۰ گونهی گیاهی مختلف وجود دارد که از این میان ۷۰ گونهی آن از ارزشهای دارویی و صنعتی بهره میبرند. برای این تعداد میتوان به کهور، کنار، بنه و گز روغن اشاره داشت.
۲۴. صدها گونهی جانوری نیز در این منطقه پیدا شده است. از این میان ۳۴۰ گونه پرنده، ۶۴ گونه پستاندار، ۱۱۰ گونه خزنده و دوزیست و صدها گونه ماهیان در آبهای شیرین و شور شناسایی شدهاند.
۲۵. از مشخصههای دیگر این استان میتوان از معادن آن نام برد. شاخصترین معادن این استان، شامل مس، کرومیت، منگنز، سنگ مرمر و سنگ آهک است.
۲۶. استان سیستان و بلوچستان با توجه به موقعیت و شرایط خود و همچنین جاذبههای فراوان تاریخی و طبیعی، در حال رشد، توسعه و آبادانی روزافزون است.
۲۷. زابل نیز آثار تاریخی و باستانی زیادی را در خود جای داده است. از این میان «شهر سوخته» با تمدن ۵۰۰۰ سالهی خود در ۷۰ کیلومتری این شهر، از شاخصترین این آثار به شمار می رود.
۲۸. رام شهرستانیکی از شهرهای مهم این استان بوده و از این شهر مهم سیستان به عنوان مقر و کرسی نشین پادشاهان کیانی (دوره پادشاهی قبل از ماد در ایران همدوره با پیامبری زرتشت) که در کتب مختلف تاریخی و جغرافیایی از آن نام برده شده است.
۲۹. همانطور که اشاره شد از شرق تا غرب و از شمال به جنوب این استان مملو است از جاذبههای تاریخی، فرهنگی و طبیعی فراوان. اگر بخواهیم تعدادی از این جاذبهها را نام ببریم میتوانیم به قلعههای باستانی، غارهای طبیعی، کوههای مریخی، گل فشانهای طبیعی و سواحل صخرهای اشاره کنیم.
۳۰. نامهای گوناگون این سرزمین از کارکردهای نجومی آن برخاسته است. نامواژه «زاول/ زابل» با رسیدن خورشید به سمتالرأس و اندازهگیری آن به عنوان مبدأ شبانروز در پیوند بوده و بعدها واژه «مِزوَله» به معنای «شاخص خورشیدی» از همان ریشه برگرفته شده است. نامواژه «زَرَنگ» (در فارسی باستان هخامنشی «زَرَکَه/ زَرَنْکَه») ظاهراً با «درنگ» و «زمان» مرتبط است.
۳۱. جالب است که بدانید، هوشنگ بن سیامک بن کیومرث که از پادشاهان کیانی و انسانی دانشمند بوده با دانش و خرد، از روی علم و حساب شهر نیمروز را ساخته است چرا که خورشیددرست به نصف النهار این شهر که میرسد نیمکره شرقی یعنی نصف کره زمین روشن میشود و نیمه غربی آن یعنی دقیقا از دریای آتلانتیک ابتدای غروب را تجربه میکند این بود که هوشنگ پس از اتمام ساخت این شهر، آنجا را شهر نیمروز نامید و پایتخت سیستان قرار داد.
۳۲. نام «نیم روز» به دلیل گاهشمار باستانی ایرانی برای این منطقه استفاده میشده است. این واژه که مترادف با «نصف النهار» است در زمانهای دور به عنوان مبدا شبانهروز استفاده میشده است. امروزه نصف النهار مبدا را گرینویچ انگلستان در نظر میگیرند.
مستقل و کجارو