اکنون عراق با یک چالش بزرگ ملی مواجه شده است که اگر دیر بجنبد آشکار نیست اوضاع به کدام سو پیش خواهد رفت
روز سه شنبه خبر فوری از شمال عراق همه کشورهای همسایه این کشور را غافلگیر ونگران کرد: نیروهای داعش سومین شهر بزرگ عراق را به تصرف خود درآوردند.خبر البته شوک آور بود.برای همگان.طی دو روز گذسته خبرهای دیگری به خبر فوق افزوده شد: نیروهای داعش شهرهای سامرا و…نیز به تصرف خود درآوردند.
من در همین دو روز گذشته تماسهای زیادی از هموطنانم داشتم که با نگرانی از گسترش دامنه عملیات داعش سخن می گفتند.حتی برخی گفتند در وایبر و… شایع شده که داعش به نزدیکی مرز کشورمان در خانقین رسید. از اینرو لازم دیدم دوستان فیسبوکی ام را در جریان اطلاعاتم وتحلیلم در مورد تحولات ناگهانی عراق قرار دهم:
توضیح ضروری:داعش نام کوتاه شده “دولت” “اسلامی” “عراق”و “شام”(نام تاریخی سوریه) است.این گروه عمر کوتاهی دارد وبه القاعده مرتبط بود اما پس از بروز اختلافات با دیگر شاخه های وابسته به القاعده مانند جبههالنصره والتوحید در جریان بحران سوریه از فرامین ایمن الظواهری رهبر القاعده مبنی بر مصالحه با دیگر شاخه های ستیزه جو درسوریه مجددا به عراق بازگشت ودراستان نینوا وصلاح الدین این کشور متمرکز شد.
از سوی دیگر شهر موصل به لحاظ وسعت وجمعیت سومین شهر عراق است.جمعیتی در حدود ۲/۵ میلیون دارد وبه مرزهای مورد اختلاف حکومت مرکزی عراق واقلیم کردستان این کشور نزدیک است.دو لشکر ارتش عراق در این شهر مستقر است و یک پایگاه هوایی نیز در فرودگاه این شهر وجود دارد. پرسشهای گوناگونی در مورد چگونگی سقوط این شهر وفروپاشی منظومه امنیتی ونظامی موصل وجود دارد.من تا لحظه نگارش این مطلب میتوانم به یقین بگویم که داعش باتکیه بر نیروهای ذاتی خود این شهر را تصرف نکرده است بلکه در درون این شهر ودر صفوف نیروهای امنیتی ونظامی موقعیتی فرصت ساز داشته وبا تکیه براین موقعیت توانست همه را غافلگیر کند.ضمنا از مدتها قبل نیروهای بعثی عراق در صفوف داعش رخنه کرده و کار آموزش نظامی واحدهای وابسته به آن را به عهده داشته و دارند.
اما نکته بسیار مهم در زمینه عملیات داعش در موصل عراق این بوده وهست که آدمهای متخصص در جنگ روانی وایجاد شوک بسیار قوی در صفوف رقیب کمک زیادی به این نیرو کرده است. چرا؟ برای اینکه موفق شد طی چند ساعت شوکهای روانی بسیار زیاد ودرعین حال دروغین را به جبهه حریف وافکار عمومی وارد کند ومن متاسفم که بسیاری از سایتهای خبری کشورمان به دام این شوکهای روانی افتادند واز ساعات اولیه روز چهارشنبه به صورت پیوسته خبرهای نادرست را مخابره کردند:داعش به ۱۰۰ کیلومتری کربلا رسید.سامرا در آستانه سقوط قرارگرفت.داعش در آستانه ورود به بغداد.داعش به مرز ایران در خانقین نزدیک شد واز این قبیل خبرها.حتی بسیاری از خانواده ها در غرب کشورمان نگران شدند.من به یکی از دوستانم در غرب کشور گفتم که داعش یک نیروی تروریستی است که قادر به گسترش عملیات به صورت افقی وزمینی به لحاظ فقدان پیوستگی جغرافیایی اش ونداشتن عمق استراتژیک وراههای مواصلاتی ونداشتن پوشش هوایی نیست وکافی است یک واحد ویژه ارتش جمهوری اسلامی ایران یا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ماموریت پیدا کنند که این نیرو را قلع وقمع کنند خواهید دید که ظرف چند روز اوضاع به حالت عادی بازخواهد گشت وداعش این نکته را میداند وبه مرزهای ایران نزدیک نخواهد شد. اما همین داعش موفق شده با پوشش شایعه شوک آور حتی هموطنان ساکن مرزهای غرب کشورمان را نگران کند. من به سهم خود وبا اطلاع از کم وکیف اقدامات نیروهایی از این دست به هموطنانم بویژه در غرب کشور اطمینان دهم که داعش بسیار کوچکتر از آنست که مرزهای کشورمان را تهدید کند.البته نیروهای ما بویژه دلاوران مرزبان باید هوشیاری خودرا برای برخورد به موقع با هر دسیسه احتمالی حفظ کنند،زیرا همین موصل عراق در درجه اول در اثر سهل انگاری واحدهای حافظ امنیت سقوط کرد.
اکنون عراق با یک چالش بزرگ ملی مواجه شده است که اگر دیر بجنبد آشکار نیست اوضاع به کدام سو پیش خواهد رفت.خوشبختانه مرجع عالی شیعه عراق علامه سیستانی طی اطلاعیه ای ازضرورت سرعت عمل واحدهای نظامی وهمه قوای مردمی سخن به میان آورد.امروز پنجشنبه پارلمان عراق قرار است به تقاضای نوری المالکی نخست وزیر این کشور مبنی بر اعلام حالت فوق العاده در کشور رسیدگی کند.در میان کشورهای منطقه نیز کشورمان واکنش سریعی از خود نشان داد ودر مورد خطر نفوذ داعش هشدار داد.
عراق پس از پاکسازی موصل از وجود تروریستها باید در مورد نحوه مدیریت وساختار نیروهای مسلح خود تجدید نظر کند.چون فروپاشی دو لشکر نظامی مستقر در موصل با هیچ محاسبه ساده نظامی قابل توجیه نیست.بویژه آنکه واحدهای داعش بدون هیچ مقاومتی از سوی ارتش موفق به تصرف این شهر شده است.
به همکاران خودم در عرصه رسانه ها میگویم که به دام منظومه شایعه در انتقال وتدوین خبرهای چند روز آینده عراق نیفتند وبه لحاظ حرفه ای از کانالهای متعدد برای دستیابی به صحت خبر استفاده کنند.