۲۴ آوریل، روز گرامیداشت خاطره قربانیان نسل کشی ارمنیان درسال ۱۹۱۵ است که طی آن قریب یک و نیم ملیون نفراز ساکنان ارمنی دولت عثمانی به شهادت رسیدند. حکومت ترکهای جوان دراجرای نقشه احیای امپراطوری یکدست ترکی، این جنایت عظیم را از پیش برنامه ریزی واز طریق کشتارهای دسته جمعی، تخریب و سوزاندن روستاها، تبعید صدها هزار شهروند عادی ازخانه و کاشانه خود به صحاری شمال سوریه، به اجرا درآورد. درپایان این نقشه ددمنشانه، ارمنستان غربی، که دردستگاه امپراطوری عثمانی “ا ِرمنی ایالتی” خوانده می شد، ازروی نقشه جهان محو گردید*.
حکومت ترکهای جوان به موازات نسل کشی ارمنیان و درراستای هموار کردن راه برای ایجاد امپراتوری تماما ترکی از بالکان تا مرزهای چین، به اقوام و ملل غیر ترک دیگر ساکن عثمانی نیز رحم نکرد. در سالهای جنگ جهانی اول اقلیت یونانی، آسوری و کردها نیز مشمول پاکسازی قرار گرفتند، به طوریکه در سالهای یادشده چندین میلیون نفر از سکنه غیرترک امپراتوری به قتل رسیدند و یا تبعید شدند. بازماندگان این نسل کشی به کشورهای دیگر، از جمله ایران، سوریه، لبنان و دیگر کشورهای عربی و سپس به اقصی نقاط جهان پراکنده شدند.
تاکنون پارلمانها و دولتهای بیش از سی کشور از پنج قاره جهان، ازجمله آلمان، فرانسه، روسیه، ایتالیا، لهستان، جمهوری چک، آرژانتین، بولیوی، کانادا، لبنان،سوریه و غیره۲، بعلاوه، سازمانها و نهادهای بین المللی متعدد، از جمله، دادگاه خلقی پاریس (١٩٨۴)، کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد (١٩٨۵)، پارلمان اروپا (١٩٨٧)، انجمن بین المللی کارشناسان و پژوهشگران نسل کشی (١٩٩٧) وغیره، واقعیت نسل کشی (ژنوسید) ارامنه را پذیرفته و آنرا محکوم کرده اند. آخرین تحولات در این زمینه حاکی از شناسایی واقعیت این نسل کشی توسط مجلس نمایندگان ایالات متحده امریکا با اکثریت قاطع آرا (۴٠۵ رای موافق با ١١ رای مخالف) در ٨ آبان ١٣٩٨ (٢٩ اکتبر ٢٠١٩)، مجلس سنای ایالات متحده، پنج شنبه ٢٢ آذر ١٣٩٨(١٣ دسامبر ٢٠١٩)، علی رغم مخالفت آقای ترامپ، رییس جمهوری این کشور و پارلمان سوریه به اتفاق آرا در ١٣ فوریه ٢٠٢٠، بود. لازم به یادآوری است که از پنجاه ایالت کشورایالات متحده، تا کنون دولتهای چهل و هشت ایالت واقعه نسل کشی ارمنیان را به رسمیت شناخته اند.
عدم جلوگیری از نسل کشی ارمنیان پیشینه ای شد برای نسل کشی های بعدی، مانند هولوکاست یهودیان، قتل عام مردم کامبوج (به دست دولت)، نسل کشی توتسی ها دررواندا، نسل کشی یزیدی ها به دست داعش و غیره. گزارش شده است که هیتلردر ١٩٣٩ درهنگام اعزام جوخه های اعدامش برای کشتار یهودیان گفته بود: “امروز چه کسی قتل عام ارامنه را به خاطر می آورد ؟”.
تا پیش از سالهای انقلاب، جامعه ایرانی به طورکلی اطلاع چندانی ازاین فاجعه که درهمسایگی ایران اتفاق افتاد نداشت. لکن، جای خشنودی است که در چند دهه اخیر شمار روزافزونی از پژوهشگران، گروههای سیاسی و روشنفکری ایرانی به این مساله توجه نموده و واقعیت این فاجعه را، علی رغم انکار مداوم پان ترکیستها، به آگاهی ایرانیان و فارسی زبانان جهان می رسانند۱٫
جبهه ملی ایران – اروپا ، ضمن محکوم کردن این فاجعه تاریخی و تسلیت به دولت وملت ارمنستان، دولت ترکیه را به پذیرفتن مسوولیت تاریخی خود، شناسایی ومحکوم کردن واقعه نسل کشی ارمنیان و آغاز مناسبات حسن همجواری با همسایه اش فرا می خواند.
جبهه ملی ایران – اروپا، به تاسی ازسازمان مادر، باردیگر به تعهد و پایبندی خود به دفاع و پاسداری از حقوق، حیثیت و برابری انسانها ازهر دین ونژاد و ملیت و قومیت و جنسیت، تاکید می ورزد.
جبهه ملی ایران – اروپا
۲۴ آوریل ۲۰٢٠ برابر با چهارم اردیبهشت ۱۳٩٩
________________________________________________________________
۱- در سال ٢٠٠۴، واحدهای جبهه ملی هلند و سوئد گزارش مفصلی از این فاجعه تاریخی تحت عنوان “مساله شناسایی قتل عام ارامنه” (تهیه وتنظیم: کمیته تحقیق و گزارش راجع به قتل عام ارامنه) منتشر ساختند.
۲- برای فهرست کشورهایی که واقعه نسل کشی ارمنیان را به رسمیت شناخته اند به تارنمای زیر مراجعه شود.
The list of 28 countries that have officially recognized the Armenian Genocide