در تابستان سال گذشته، عبدالله عبدالهی فرمانده یکی از گاردهای سپاه انقلابی با تعجب متوجه میشود که دولت رئیس جمهور روحانی با تحقیقات محرمانه متوجه شده که او در حال اجرای پروژه « ترن سریع السیری » است که حدس زده می شود هزینه ای معادل چندین صد میلیارد دلار خواهد داشت که در حال حاضر یکی از بزرگترین طرح های اقتصادی در دست اجرا است که در زمان احمدی نژاد به تصویب رسیده بود و دولت حاضر به مقدار قابل ملاحظه ای هزینه آنرا کاهش داده است، ضمنا از شرکتهای غربی نیز درخواست نموده که درمناقصه ساخت آن شرکت نمایند که تاکنون دو شرکت اروپایی برای ساخت قسمت هایی از پروژه اعلام آمادگی نموده اند که دولت خواسته است بهای مناقصه را اعلام دارند که هنوز مذاکره در این مورد ادامه دارد.
ایران همچون دریاچه ای پنهان درپشت پرده ای بودکه بخوبی نمیشد تشخیص داد چه در آن میگذرد، با برداشته شدن تحریمهای اتمی توسط قدرتهای جهانی در سال ۲۰۱۵ لاجرم تمام یا بخشی از شرایط اقتصادی آن می بایست کاملا تغییر یابد.
درسالهای تحریمهای اقتصادی که شرکتهای خارجی نمیتوانستند درسازندگی ایران سهمی داشته باشند، سرداران سپاهیان جمهوری اسلامی حتی به جای شرکت های ایرانی که میتوانستند در طرحهای مورد لزوم همکاری نمایند، بگونه ای از فعالیت های آن ها جلوگیری میکردند، بطوری که شبکه سپاهیان تقریبا تمام مجتمع هایی که میتوانستند نیازهای جامعه را برطرف سازند کنار گذاشته شده بودند وسپاهیان تقریبا سلطه خود را به تمام صنایع ایران از صنایع انرژی تا مخابرات گسترده بودند.
با توافق های اتمی و برداشتن قسمت هایی از تحریم ها، بازار اقتصادی ایران تقریبا به روی تمام صنایع کشورهای صنعتی گشوده شده است و ایران خواهد توانست در تحولات و پیشرفت های صنعتی که در مدت تحریم ها نمیتوانستد سهیم باشد، بهره برداری کند و درهای بسته به سوی صنایع و داد و ستد های دو سویه گشوده شوند.
انتخاب رئیس جمهور روحانی که از بعضی رؤسای جمهور گذشته ملایم تر میباشد عاملی شده است که گاردهای سپاهی محافظه کار ازپاره ای ازمراکز نفوذ آنها کنار گذارده شوند، تا شاید دولت بتوانند راهی بسوی بازگذاردن سرمایه گذاری های غرب درایران گشوده شوند و وسیله ای برای سزمایه گذاری وروابط عادی با کشورهای غربی درایران و مبادلات دو جانبه فراهم گردد.
هر چند رهبر ایران در هفته های گذشته در توضیحات خود در رادیو دولتی اظهار داشته است که اختلافی بین رئیس جمهور روحانی و سایر ارگان های دولت وجود ندارد. و چند روز پیش از آن نیز سردار عبدالهی دریک کنفرانس خبری گفته بود « ما هیچ مشکل بخصوصی با هیچ یک از ارگان های دولتی نداشته و نداریم.» اما عملکرد وسخنان هردوطرف مؤید آن است که اختلافاتی بین مسؤلین دولتی و فرماندهان سپاه وجود دارند و رئیس جمهور و وزرای دولت معتقد هستند که فعالیت های گسترده سپاهیان در کار ها و مشاغلی که مربوط به دولت میباشند و سپاهیان نبایستی در آن موارد دخالتی داشته باشند، علیرغم گفته های رهبر، اختلافات هر روزگسترده ترمیشوند. لذا چنین استنباط میگردد که چنانچه روند موجود ادامه داشته باشد، دامنه اختلافات از آنچه اکنون می باشد گسترده تر خواهند شد.
دولت معتقد است که فعالیت گاردهای انقلابی باید محدود به اموری باشند که بخش های خصوصی توانایی انجام آنهارا ندارند، یا غلاقه ای به انجام آن مشاغل ندارند. محمد باقر نوبخت یکی ازسخنگویان روحانی میگوید که دولت این اعتقاد را داردکه باید به بخش های خصوصی این فرصت داده شودکه کارآیی وتخصص خوددرزمینه هایی که توانایی انجام آنرا دارند فعالیت داشته باشند، دولت و سازمانهای دیگر مشابه گاردهای سپاهیان انقلابی نباید در این زمینه ها با آنها رقابت کنند.
درپاسخ به سخنگوی دولت، عبدالهی که ظاهرا مؤثرترین فرد فرماندهان سپاه در این راستا میباشد میگوید:«تلاش دولت بیش از این که توسعه اقتصادی باشد، منزوی کردن سپاهیان انقلاب است». درحالی که بر اساس گزارش خبرگزاری تنسیم، سردار عبدالهی در بهمن ماه به بیژن زنگنه وزیر نفت اخطار میدهد: ” دلیل اصلی بهانه سرمایه گذاری های خارجی فقط منافع شخصی خود شما میباشد.”
دو سوی تفکر – درپشت صحنه مبارزات، آئینه مناظرات آینده ایران قابل توجه است. در یک سو آزاد اندیشان و متعادلینی که از رئیس جمهور روحانی پشتیبانی میکنند و در پی استقرار اعتدال و سیاست های آزاد اندیشانه ای میباشند که داشتن ارتباط دوستانه و همزیستی متعادل با کشورهای اروپا و امریکا یکی از آنها میباشد، و درسوی دیگر آینه سپاهیان انقلابی و پشتیبانان محافظه کار آنها هستند که برای حفظ منافع غارتگزانه خود هنوز با بدبینی و بی اعتمادانه به غرب می نگرند. و بگفته های آقای خامنه ای از اقتصاد مقاومتی سخن میگویند بدون اینکه توضیحی در مورد اقتصاد مقاومتی داده شود.
رئیس جمهور روحانی در این تلاش است که از پایان یافتن تحریم ها حداکثر بهره برداری را بنماید. از آن جمله فروش مقدار قابل ملاحظه نفت و گاز در بازار های بین المللی و توسعه مبادلات دو سویه، ضمن سرمایه گذاری کشور ها در ایران، باز شدن در های بسته مبادلات متقابل در کشورهایی که به علت تحریم ها ارتباط آن ها با ایران کاملا قطع شده بود، با این انتظار که بازار کار برای گروه های زیادی که به علت قطع ارتباطات بین المللی با ایران، سبب افزایش میزان بیکاری در ایران شده است که هر روز دامنه آن گسترده تر میشود.
محمد نهاوندیان یکی ازهمکاران رئیس جمهور روحانی طراح توشعه اقتصادی در فروردین اعلام داشته است که انتظارمیرود با برنامه های دولت، اقتصاد در سال ۱۳۹۴ هشت درصد افزایش داشته باشد. اما درصورتیکه سپاهیان با توسعه دخالتهای خود در اقتصادملیهنوز فعال باشند، دولت روحانی نخواهد توانست به ایده خود که افزایش درآمدهای ملی است موفق گردد.
براساس گفته محمد نهاوندیان بر اساس انتشار آمار رسمی سازمان بین المللی پول میزان افزایش توسعه اقتصادی ایران در سالی که به پایان اسفند منتهی میگردد تقریبا صفر بوده است. و افزایش برنامه اقتصادی در پنج سال آینده ۸% میباشد. درصورتی که سپاه بر نفوذ خود در اقتصاد ایران ادامه دهد میتواند این برنامه را تغییر دهد.
گاربیس ایرادیان یکی از کارشناسان بین المللی متخصص در سازمان بین المللی پول و سرمایه که مرکز آن در واشنگتن میباشد، اخیرا در مورد اقتصاد ایران بعد از قطع تحریمها که دولت ایران آنرا ۸٫۵% اعلام داشته است میگوید که این میزان در صورتی که اوضاع فعلی تغییر نکند ممکن است ۴ یا حداکثر ۵٫۵% باشد.( به علت مشکلاتی که گروه محافظه کار و سپاهیان انقلاب برای دولت بوجود میآورند) و موانعی ذر راه سرمایه گذاری در داخل و خارج از کشور را به وجود میآورند زیرا آن ها از همه ابزار ها برای ممانعت از پیشرفت برنامه های اقتصادی دولت سوء استفاده میکنند..
اخیرا یکی از مشاورین سردار عبدالهی در مورد اقتصاد ایران گفته است: که فعالیت های اقتصادی سپاه مانع از پیشرفت اقتصاد نمی باشد، بلکه فعالیت آنها در مورد سیاست های دولت روحانی است.
در بهمن ماه سال گذشته زنگنه وزیر نفت کابینه همراه آقای روحانی ضمن بازرسی از مراکز تولید گاز در خلیج فارس که ار ۱۰ سال پیش سپاه پاسداران آنرا در اختیار خود گرفته است و دولتها کنترلی به آنها نداشته و ندارند، آقای زنگنه گفته است قطع تحریم ها عاملی شده است که ما اگر با تجهیزات مدرن از منابع گاز در خلیج فارس بهره برداری کنیم، میزان بهره برداری از گاز به مقداری قابل ملاحظه ای افزایش خواهد یافت، زیرا تجهیزاتی که اکنون می توان از آنها استفاده کرد میتواند به بازده چاه ها بیفزاید. اما سردار عبدالله دربرابر گفته های کارشناسانه وزیرنفت میگوید «سپاه پاسداران تا زمانی که مالک آن مراکزمیباشد ایران نیازی به تکنولوژی خارجی نخواهد داشت.»
سپاه پاسداران انقلاب درسال ۱۳۵۷ بعد ازسقوط شاه باهدف جلوگیری ازکودتاهای احتمالی ونفوذ کشورهای بیگانه تشکیل گردید که از آن زمان تاکنون در مرکز قدرت در ایران قرار گرفته است. آنها در حدود ۱۲۵۰۰۰ نفر با پوشش مشخص میباشند. علاوه بر آن ها پرسنل نیروی دریایی و هوایی نیز میباشند که مسؤلیت محافظت از خلیج پارس و جزایر اطراف ظاهرا در اختیارآن ها میباشد از اینرو باید نیروی نظامی زمینی، دریایی ایران را کاملا ا سپاهیان انقلاب آنها مجزا دانست.
در دهه های تحریم، سپاه پاسداران انقلابی به عنوان دلال نفت با کشورهایی چون چین و بعضی از کشور های دیگر مشابه هند که نیاز مبرم به نفت داشته اند. و کشور های مشابه میلیارد ها دلار نفت به فروش رسانیده اند. که به نظر نمیرسد دیناری در داخل کشور برای تأمین رفاه نیازمندان ایرانی و پروزه های مورد لزوم مصرف شده باشد.
اقتصاد مقاومتی دو
تحریمهای اقتصادی غرب علیه ایران بعنوان یکی از عوامل اصلی نابسامانی وضعیت اقتصادی کشور در دهه گذشته عنوان میشود، اما واقعیت این است که مهمترین عامل رکود اصلی اقتصاد و گسترش فساد در ایران نقش سپاه پاسداران انقلاب اسلامی میباشد.
دراسفند ۱۳۹۴ محمدعلی جعفری، فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در گفتگو باخبرگزاری تنسیم میگوید برای سپاهیان سازندگی ازفعالیتهای اقتصادی جدانیست وسپاه و بسیج با «اقتصاد مقاومتی» خود به دولت و کشور کمک میکنند.
خامنهای، برای توجیه عوامل فروپاشی اقتصاد، عنوان « اقتصاد مقاومتی » را بکار میگیرد تا ندانم کاریهای خودو دولت محبوب او احمدی نژادرا همراه با جلب پشتیانی فرماندهان سپاه وبسیج، اعمال خلاف قانون آنها را زیرعنوان اقتصادمقاومتی پوشش دهد. واین فرصت را فراهم سازدتا اگر رئیس جمهور بخواهدراهی عملی برای ترمیم اقتصاد ملی بکار گیرد که جلب همکاری های سرمایه گذاران خارجی ممکن است یکی ار راهکار ها باشد، مشابه سفری که روحانی به ایتالیا و فرانسه کرده است، غافل ازاینکه به سردارانی چون محمدرضا نقدی فرمانده بسیج این فرصت داده میشود که عملکرد سپاه را خواسته رهبر وانمود سازد. و عبدالله حاجی صادقی، جانشین نماینده ولی فقیه در سپاه پاسداران نیز از این فرصت استفاده کرده در شهریور ۱۳۹۴ به خبرگزاری بسیج بگوید: «رئیس جمهوربا سفر خود خنجری بر پیکر اقتصاد مقاومتی فرو کرده است.»
با توجه بشرایط حاکم درکشور روحانی تلاش میکند سرمایه گذارانی را که علاقمند هستند در ایران سرمایه گذاری کنند، با فراهم آوردن تسهیلات مورد لزوم، آنها را تشویق به سرمایه گذاری در ایران بنماید. تا غلاوه بر تولید کار برای گروه های بیکار جامعه، همکاری و تعادل با کشور های دیگر را که در زمان دولت احمدی نژاد به بدترین وضع ممکن تنزل کرده بود بتدریج مرتفع سازد. اما مشکل بزرگی که روحانی با آن مواجه است وجود و نفوذ بدون رقیب سپاه در اقتصاد ملی میباشد. عاملی که سرمایه گذاران خارج از کشور، یا اگر در داخل کشور بخواهند در حوزه ای سرمایه گذاری کنند، سپاه انقلاب ایران که اقتصادرا ملک طلق خود میداند، با عناوین مختلف و راه های متنوع از آن جلوگیری خواهند کرد.
هرچند امریکا هنوز تحریم های خود را از گارد سپاهیان برنداشته است، در اینصورت افرادی همچون بابک زنجانی با نمایندگی از سوی آنها شروع به کار خواهند نمود. و سناریوی بازداشت، محاکمه و ظاهرا زندانی شدن بابک زنجانی علیرغم اینکه کارهای خلاف او آشکار و واضح میباشد، هنوز قوه قضائیه وانمود میکند نتوانسته یا اجازه نداشته در مورد محاکمه او به عنوان گسترش فساد و سوء استفاده از منابع مالی کشور اتخاذ نماید. درحالی که انگشتان کسی را که برای تامین غذای خانواده خود لقمه نانی را به سرقت میبرد سریعا قطع مینمایند.
رئیس جمهور روحانی ار اوایل ریاست خود همواره تلاش داشته است به گونه ای سرمایه گذاران خارج از کشور را برای سرمایه گذاری در ایران تشویق کند و اگر هنوز اقدامی صورت نگرفته وجود مافیای سپاه میباشد که حمایت رهبر را همواره همراه داشته است. و دامنه نفوذ خود را به اکثر فعالیت های صنعتی و اقتصادی کشور گسترده کرده است که تقریبا به اکثربخش های تجاری و اقتصادی دسترسی دارد:
انرژی؛ نفوذ کامل به بهره برداری از گاز (پارس جنوبی در خلیج پارس) توسط شرکت خاتم الانبیا که درپروژه های ساختمانی و مهندسی نیز همه راه ها را بسوی افراد، جز سپاه بسته شده است.
حمل ونقل: برای توسعه ترن سریع السیر از تهران به قم، اصفهان و شیراز با سرمایه گذاری ۷/۲ میلیارد دلار(این بودجه ازکجا تآمین شده است در ابهام میباشد) پروزه ای که دولت تصمیم گرفته است آنرا راکد نماید. تصاویر کارکنان ترن ها نشان میدهند خانم هایی هستند که با زیباترین لباس و آرایش ازمسافرین پذیرایی میکنند درحالی که نماینده سوم اصفهان را که با ۲۵۰ هزار رای به نمایندگی انتخاب شده است به بهانه اینکه در سالهای پیش با استاد خود در دانشگاه دست داده است با اعلام عدم صلاحیت جنتی از نمایندگی محروم میشود.
سرمایه گذاری با بودجه اعتباری قسمت اعظم شرکت ها و سازمان های مخابراتی که در اختیار و زیر نظر سپاهیان است، به بهانه واگذاری شرکتهای دولتی به بخش های خصوصی در زمان ریاست جمهوری احمدی نژاد.
گستردگی سازمان های وابسته به سرداران سپاه به این بهانه بوده است که گردان های سپاهیان بعد از پایان چنگ های ایران و عراق و ویرانی کارخانجات تولیدی و همچنین ساختمانی در قسمت اعظم استان های ایران پس از پایان جنگ به سپاه واگذار گردیده بود که بودجه آن از طرف دولت تآمین میشده است.
محمد علی جعفری، فرمانده کل سپاه، در تیر ماه ۸۹ گفته بود: بر اساس تدابیر و فرامین فرماندهی معظم کل قوا عمل سپاه صرفا عمل نظامی نبوده و این سازمان عظیم باید در همه زمینه های سیاسی، امنیتی و فرهنگی آمادگی حضور داشته باشد!
رئیس جمهور روحانی پیش ازمعرفی کابینه خوددر یک نشست خبری میگوید اقتصاد ایران حالت انحصاری به خود گرفته و باید از این وضعیت رها شود. و در ادامه میگوید: شایسـه است که سپاه انقلاب منحصرادرحوزه های اقتصادی خاص ومبارزه با قاچاق فعالیت داشته باشد.
حسن روحانی پس از آن نیز گاهی در اظهاراتی در این موارد به سپاه تذکر میدهد. به عنوان مثال در همایش ارتقای سلامت اداری و مبارزه با فساد میگوید: «با تجمع قدرت دریک نهاد، فساد ایجادمیشود. اگر تفنگ، پول، قدرت، روزنامه، سایت وتبلیغات در یکجا جمع شود، حتما فساد حاکم شده است.
هرچند وی دراین سخنان به طور مستقیم نامی از سپاه نمی برد اما همین اظهارات هم واکنش هایی را از سوی مقامات سپاه در پی داشته است.
با وجود این انتقادات و اظهارات، اکنون همچنان سپاه پاسداران در بیشتر فعالیتهای اقتصادی حضور کامل دارند. خصوصی سازی و اقتصاد مقاومتی نیز بهانه ای شده تا دامنه این حضور بطور مداوم گسترش یابد. در تلاطم این تنش ها سازمان مهندسی و ساختمانی گارد انقلابی سپاه هر روز دامنه فعالیتهای خود را زیر نام پایگاه خاتم الانبیا که درسال ۱۳۶۶ ظاهرا برای ترمیم ویرانیهای جنگ ایران – عراق توسط سردار عبدالهی تآسیس شده بود، که بتدریج کنترل همه کار های مهندسی و زیر بنایی و ساختمانی را در کنترل گرفته که هنوز در حال توسعه میباشد.
در سال ۱۳۸۴ با انتخاب احمدی نژاد توسط رهبر معظم که دامنه تحریم ها گسترش می یابند و کشورهای اروپایی که درپروژه پارس جنوبی شرکت داشتند از ایران خارج میگردند، و کنترل پارس جنوبی در اختیار سپاه انقلابی قرار میگیرد که قرار دادی با ارزش ۲۱ میلیارد دلار با دولت احمدی نژاد منعقد میشودکه هنوز نتیجه ای از آن عاید مردم ایران نشده است.
موارد و پروژه هایی که سپاهیان انقلاب اسلامی ذراختیار داشته و دارند عبارتند از:
انرژی: در پروژه پارس جنوبی که هنوز در اختیار آنها میباشد و مردم ایران دیناری از ان تاکنون دریافت نداشته اند..
ساختمان سازی و مهندسی: گارد سپاهیان انقلاب سرپرستی و کنترل پروژه های ساختمانی و تأسیسات زیر بنایی در کشور را انجام میدهند.
حمل و نقل: بنیاد خاتم الانبیا ساخت و سرپرستی ترن سریع السیر تهران به قم، اصفهان و شیراز را اجرا و آنرا در اختیار دارد.
مخابرات: گردان های سپاهیان انقلاب کنترل شرکت های مخابراتی در کشور را در کنترل و اختیار خود دارند.
بانک و شرکت های اعتباری: سپاهیان انقلاب اسلامی در اکثر بانکها و سازمانهای اعتباری سهیم میباشند.
در بعضی از شرکت های انرژی وابسته به سپاه، پاسداران برای پاسخ به اعتراضات نمایندگان دولت عده ای مهندس انرژی تازه فارع التحصیل شده که وابسته به سپاه نیستند را استخدام نموده اند تا به دولت آقای روحانی وانمود کنندکه کنترل سازمان های وابسته به سپاه، کارشناسانی غیر از سپاهیان را نیز در اختیار دارند.
سردار عبدالهی درنامه ای از آقای اسحق جهانگیری معاون رئیس جمهور در مورد پروژه ترن سریع الاسیرگله میکند که گزارشاتی که درموردعملکرد سپاه داده میشود اقتصادی نیست بلکه گله ای است سیاسی که ممکن است پیشرفت پروژه را به تآخیراندازد. اما اسخاق جهانگیری متذکرمیشود که مسآله مشکلی است بین عمل کرد سازمان خاتم الانبیا و وزرا که به نحوی بایددرامور پروژه دخالت داشته باشند. اما سردار عبدالهی از عملکرد خاتم النبا درمورد پروژه ترن سریع السیر دفاع کرده و قرار داد با دولت چین را در راستای منافع ایران میداند.
پس ازبررسی متن قرارداد با چین، دولت تصمیم میگیرد دراین مورد با شرکت زیمنس وکروپ آلمان و شرکت ترن های سراسری ایتالیا مذاکره نماید. ضمنا در فروردین ماه دولت ایران برای گسترش ترنهای سریع الاسیر بین تهران، همدان، قم واراک شروع به مذاکره نموده است که با مخالفت سردار عبدالهی مواجهه میگردد. درپشت پرده این سناریو ها و چپاولگریهای غم انگیز و ویران ساز کشور چه کسانی هستند که نه سرداران سپاه آن را فاش میسازند، و نه دولت روحانی واقعیات را به مردم ایران میگویند و یا اجازه ندارند واقعیات پشت پرده را فاش سازند؟ چگونه و تا چه زمانی ملت ایران نباید از معمایی که خامنه ای ادعای رهبری آنرا دارد آگاهی یابد؟
رضا آذرخش