به مناسبت ۱۲ آذرماه، زادروز استاد ژاله آموزگار، بانویی آذربایجانی که عاشق زبان فارسی است


ژاله آموزگار که خود را اول ایرانی و بعد آذربایجانی معرفی می‌کند، می‌گوید: بسیار خوب ترکی حرف می‌زنم ولی عاشق زبان فارسی هستم. آن‌چه ما را در کنار هم جمع کرده ایرانی بودن ماست و زبان فارسی.

دوازدهم آذرماه زادروز ژاله آموزگار، عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی و پژوهشگر فرهنگ و زبان‌های باستانی است.

به همین مناسبت، مرکز فرهنگی شهر کتاب با مروری بر زندگی این چهره فرهنگی نوشته است: «دکتر ژاله آموزگار عضو هیئت گزینش کتاب و جایزه بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار و استاد فرهنگ و زبان‌های باستانی است. او در سال ۱۳۱۸ در خوی به دنیا آمد. پس از اخذ دیپلم ادبی به دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز راه یافت و با رتبه اول از دانشکده ادبیات آن دانشگاه فارغ‌التحصیل شد. آن‌گاه برای ادامه تحصیل به فرانسه رفت و پس از دریافت مدرک دکتری از دانشگاه سوربن در رشته فرهنگ و زبان‌های باستانی در سال ۱۳۴۷ به ایران بازگشت.

مدتی در بنیاد فرهنگ ایران مشغول به کار شد. دکتر آموزگار از سال ۱۳۴۹ به عنوان استادیار، از سال ۱۳۶۲ با سمت دانشیار و از سال ۱۳۷۳ تاکنون در مرتبه استاد فرهنگ و زبان‌های باستانی در دانشگاه تهران به تدریس و تحقیق اشتغال داشته ‌است. او شاگردان بسیاری تربیت کرده که برخی از آن‌ها از استادان بنام روزگار ما هستند. دکتر آموزگار گذشته از زبان‌های پهلوی و اوستایی به زبان‌های انگلیسی، فرانسوی و ترکی نیز مسلط است. او سال‌ها به عنوان همکار استاد دکتر احمد تفضلی به فعالیت‌های علمی پرداخت و این همکاری به تالیف و ترجمه آثار مهمی چون «اسطوره زندگی زردشت»، «زبان پهلوی، ادبیات و دستور آن»، «نمونه‌های نخستین انسان و نخستین شهریار در تاریخ افسانه‌ای ایرانیان» و «شناخت اساطیر ایران» انجامید.

ژاله آموزگار همچنین عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی است و با گروه‌های مختلف فرهنگستان همکاری دارد.

او تا کنون جوایز متعددی نیز دریافت کرده است که از آن جمله می‌توان به جایزه لژیون دونور از وزارت فرهنگ فرانسه و جایزه سرو ایرانی اشاره کرد.

دکتر آموزگار عشق خود به ایران و زبان فارسی را چنین بیان می‌کند: «من در خوی به دنیا آمده‌ام، در شهری در آذربایجان. بسیار خوب ترکی حرف می‌زنم، ولی عاشق زبان فارسی هستم که به کشورم ایران تعلق دارد. همه ما اول ایرانی هستیم. من همیشه گفته‌ام ایرانی هستم، آذربایجانی هستم، خویی هستم. آن‌چه ما را در کنار هم جمع کرده ایرانی بودن ماست و زبان فارسی.»
ژاله آموزگار در سال ۱۳۱۸ در خوی زاده شد. او از سال ۱۳۴۷ تا ۱۳۴۹ به عنوان پژوهشگر در بنیاد فرهنگ ایران مشغول به کار شد. از سال ۱۳۴۹ به عنوان استادیار در گروه فرهنگ و زبان‌های باستانی دانشگاه تهران شروع به تدریس کرد و از سال ۱۳۶۲ به عنوان دانشیار و از سال ۱۳۷۳ تاکنون به عنوان استاد دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران به تدریس و تحقیق اشتغال داشته‌است. او به زبان‌های انگلیسی، فرانسه، ترکی، پهلوی و اوستایی مسلط است.

او سال‌ها به عنوان همکار استاد احمد تفضلی به فعالیت‌های علمی پرداخت و پس از کشته شدن او به تدریس و تألیف و ترجمه ادامه داده‌است. ژاله آموزگار عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی بوده‌است و هم‌اکنون به مدت ۴۶ سال است که به تدریس در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران مشغول است و بسیاری از استادان رشته‌های گوناگون این دانشکده، از شاگردان وی بوده‌اند.

او در سال ۱۳۹۵ جوایزی چون لژیون دونور از وزارت فرهنگ فرانسه و جایزه سرو ایرانی (در زمینه میراث فرهنگی) را دریافت کرد.
از راست به چپ: امید طبیب‌زاده، ژاله آموزگار و علی محمدی
کتاب‌شناسی
تألیف

اسطورهٔ زندگی زردشت، با همکاری احمد تفضلی، تهران: نشر چشمه، چاپ اول، ۱۳۷۰.
زبان پهلوی، ادبیات و دستور آن، با همکاری احمد تفضلی، تهران: نشر معین، چاپ اول، ۱۳۷۲.
تاریخ اساطیری ایران، تهران: انتشارات سمت، چاپ اول، ۱۳۷۴.

Le cinquième livre du Denkard, transcription, tradution et commentaire par Jaleh Amouzgar et Ahmad Tafazzoli, Paris, 2000, Studia Iranica 23.

ترجمه

یادگار زریران : متنی حماسی از دوران کهن، برگردان : ژاله آموزگار ، نشر معین ، چاپ اوّل: ۱۳۹۲، چاپ سوم : ۱۳۹۹ ،
آرتور کریستن‌سن، نمونه‌های نخستین انسان و نخستین شهریار در تاریخ افسانه‌ای ایرانیان، ترجمهٔ ژاله آموزگار و احمد تفضلی، نشر نو، جلد اول، چاپ اول، ۱۳۶۴، جلد دوم، چاپ اول، ۱۳۶۷. (برندهٔ کتاب سال ایران در سال ۱۳۶۸)
جان هینلز، شناخت اساطیر ایران، ترجمهٔ ژاله آموزگار و احمد تفضلی، تهران: نشر چشمه، چاپ اول، ۱۳۶۸.
فیلیپ ژینیو، ارداویراف‌نامه (ارداویرازنامه): حرف نویسی، آوانویسی، ترجمه متن پهلوی، واژه‌نامه، ترجمه و تحقیق ژاله آموزگار، تهران: نشر معین و انجمن ایران‌شناسی فرانسه، چاپ اول، ۱۳۷۲.

برخی از مقاله‌ها

تاریخچه‌ای تاریخ خط
فعل خواستاری[پیوند مرده]
فعل خواستاری (broken link)
ادبیات زرتشتی به زبان فارسی
دو ارداویراف‌نامه

تنها مطالب و مقالاتی که با نام جبهه ملی ايران - ارو‌پا درج ميشود، نظرات گردانندگان سايت ميباشد
بازنشر مقالات با ذكر مأخذ آزاد است