«حملهای در کار نخواهد بود»
اما هرمیداس باوند، کارشناس روابط بینالملل، احتمال وقوع درگیری نظامی را رد میکند و میگوید: «حمله نظامی پیامدهای نگرانکنندهای دارد؛ بنابراین من فکر نمیکنم دولت آقای ترامپ دست به چنین اقدام مهلکی بزند. چنین اقدامی دستاوردی برای دولت ترامپ ندارد.»
برخی از ناظران سیاسی نگرانند در روزهای پایانی دولت ترامپ، عملیاتی شبیه عملیات اپرا که در هفت ژوئن ۱۹۸۱ توسط ارتش اسرائیل علیه تاسیسات اتمی عراق انجام شد و به نابودی کامل این تاسیسات انجامید، از سوی ارتش آمریکا علیه تاسیسات هستهای ایران انجام شود. عملیاتی که به گفته «رادیو پیام اسرائیل»، بنیامین نتانیاهو در دولت دوم باراک اوباما در پی تکرار آن بود ولی رئیسجمهور وقت آمریکا دولت اسرائیل را از این کار نهی کرد و تلآویو را به صبوری و اعتماد به نتیجه مذاکرات هستهای ایران و ۵+۱ فراخواند.
فرض کنیم ایالات متحده به پایگاه هستهای نطنز حمله کنند. ایران هم میتواند پایگاههای آمریکا را بزند. نتیجه این فرایند قابل پیشبینی نیست. ترامپ اگر خرد سیاسی داشته باشد نباید چنین کاری انجام دهد.
هرمیداس باوند
کارشناس روابط بینالملل
آقای باوند درباره اینکه آیا ممکن است ترامپ بخواهد نابودی یا تخریب گسترده تاسیسات هستهای ایران را به عنوان دستاورد خودش در مواجهه با ایران باقی بگذارد و سپس قدرت را به جو بایدن تحویل دهد، میگوید: «فرض کنیم ایالات متحده به پایگاه هستهای نطنز حمله کنند. ایران هم میتواند پایگاههای آمریکا را بزند. نتیجه این فرایند قابل پیشبینی نیست. ترامپ اگر خرد سیاسی داشته باشد نباید چنین کاری انجام دهد. اما اگر وارد یک جنگ طولانی شود و این جنگ را برای جانشین خودش به ارث بگذارد، کشورهای دیگر هم وارد این جنگ خواهند شد و منطقه وارد یک درگیری و کشتار گسترده خواهد شد. عقبگرد برنامه هستهای ایران، نافی این واقعیت نیست که ایران از حیث دانش فنی توانایی تولید سلاح هستهای را دارد.»
آقای باوند سفر مخفیانه نتانیاهو به عربستان را در راستای اقدام نظامی آمریکا علیه ایران نمیداند و میگوید: «اسرائیل وارد تفاهم با کشورهای عربی شده. یکی پس از دیگری. عربستان هم اعلام کرده به زودی وارد گفتوگو با اسرائیل خواهد شد. بنابراین اسرائیل مشغول استفاده از فرصت ناشی از فضای نگرانکننده موجود است تا با کشورهای عربی بخصوص عربستان که شاهبیت کشورهای عربی خاورمیانه است، قرارداد ببندد و منابع خودش را در منطقه تجهیز کند اما این دیدار مخفیانه در راستای حمله نظامی آمریکا به ایران نبوده است چراکه چنین حملهای ممکن است دامنگیر اسرائیل هم بشود.»
«ایران نباید حمله نظامی را بیپاسخ بگذارد»
سابقه درگیریهای نظامی آمریکا با لیبی قذافی و عراق صدام در دهههای ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ نشان میدهد این دو دولتمرد جهان عرب، گاه حملات نظامی ایالات متحده را بیپاسخ میگذاشتند تا با حملات سنگینتری مواجه نشوند. اینکه آیا ممکن است حکومت ایران هم در صورت مواجهه با حمله نظامی آمریکا، واکنشی نشان ندهد تا راه حمله مجدد ایالات متحده را ببندد و خسارت و تخریب ناشی از اقدام نظامی محتمل آمریکا علیه ایران تشدید نشود، سوالی است که پاسخ آن روشن نیست. با استناد به حمله موشکی ایران به پایگاه نظامی عینالاسد، پس از کشته شدن قاسم سلیمانی، میتوان گفت ایران به هر گونه اقدام نظامی آمریکا واکنش نشان خواهد داد؛ اما با توجه به کشته نشدن سربازان آمریکایی در آن حمله، چه بسا که حکومت ایران سیاست «صبر استراتژیک» را، که در دو سال گذشته در سوریه در برابر حملات هوایی اسرائیل در پیش گرفته، در روزهای پایانی دولت ترامپ نیز در برابر اقدام نظامی محتمل آمریکا در پیش بگیرد تا از کمند یک «جنگ گسترده و ویرانگر» در روزهای پایانی دولت ترامپ به سلامت بگریزد.