داود هرمیداس باوند در گفتوگو با ایسنا در ارزیابی خود از اقدام آمریکا در عدم تمدید معافیتهای نفتی اظهار کرد: براساس تصمیمی که آمریکا گرفته از ۱۲ اردیبهشت دیگر معافیتهای نفتی تمدید نخواهد شد، البته این موضوع قابل پیش بینی هم بود، لذا در اثر این اتفاق احتمالاً قیمت دلار افزایش مییابد و یا تورم بیشتر میشود و به نوعی آثار و تبعاتی دارد.
وی تصریح کرد: با توجه به این که بسیاری از کشورها ملاحظاتی را با آمریکا داشته و آن را رعایت میکنند، شاید دراین شرایط دور زدن تحریمها محدودتر و مشکلتر باشد، البته ایران شاید مانند گذشته بتواند از راههای دیگر مانند استفاده از پرچم مصلحتی در کشتیها، نفت خود را آن هم با قیمت ارزانتر به فروش برساند که حالت تک محمولهای دارد.
این کارشناس مسائل بینالملل درخصوص استفاده ایران از ظرفیت اوپک برای مقابله با تحریمها گفت: این مسائل از اوپک گذشته، زیرا اوپک سالهاست که به جای همبستگی در میان کشورهای عضو، سایر کشورها از طریق آن سعی میکنند دیگری را تحت فشار قرار دهند، درست مانند شرایطی که در دهه ۸۰ رخ داد، ایران درگیر جنگ بود، عربستان نفت خود را آنچنان در بازار افزایش داد که قیمت هر بشکه نفت به ۱۰ دلار رسید و حتی روسیه در آن زمان ۶۰ درصد درآمد ارزی خود را از طریق فروش نفت تأمین کرد.
هرمیداس باوند ادامه داد: در چنین شرایطی ایران درگیر جنگ با عراق بود، از طرفی به درآمد نفتی نیاز داشت و چنین اقداماتی برای ایران صدمه بزرگی بود اما عربستان تعمدا این اقدام را انجام داد علیرغم اینکه عضو اوپک بود.
وی یادآور شد: کشورهای غربی تلاش داشتند تا همبستگی اوپک را بشکنند و بحرانهای لیبی و الجزایر هم به نوعی سبب شد تا اوپک دیگر همبستگی سابق و اتصال پایداری نداشته باشد. بنابراین یکی از فرآیندهای مجموعه این حوادث این بود که جایگاه اولیه اوپک در حد زیادی دچار اختلال درونی شد که تا به امروز هم وجود دارد.
این کارشناس مسائل بینالملل درباره اینکه آیا اقدام آمریکا میتواند صادرات نفتی ایران محدودتر کند؟ گفت: با توجه به این که صادرات ایران عمدتاً نفتی است اما محدود شدن آن بستگی دارد به این که در تعاملات بانکی مشکلی ایجاد نکنند، زیرا این احتمال وجود دارد که در آینده نزدیک تعاملات بانکی را محدود کنند به ویژه اینکه ما به FATF هم نپیوستیم.
وی همچنین درباره این که برخی از کشورهای تولید کننده نفت مانند لیبی و ونزوئلا درگیر مسائل سیاسی داخلی هستند، آیا این موضوع میتواند برای ایران فرصتی باشد که صادرات خود را انجام دهد؟ اظهار کرد: به دلیل مشکلات داخلی کشورهایی مانند لیبی و ونزوئلا طبیعتاً قیمت نفت به طور اتوماتیک افزایش مییابد اما آمریکاییها برای اینکه خودشان صدمه نبینند تلاش داشتهاند که عربستان و امارات را ملزم به افزایش تولید نفت کنند تا جایگزین تولید و صادرات نفت ایران شود.
هرمیداس باوند در ارزیابی خود از اینکه برخی از کشورهای خریدار نفتی ایران مانند هند و چین نسبت به اقدام آمریکا واکنش نشان دادهاند، گفت: این واکنشها لفظی است، کشورهایی مانند ژاپن و کره به طور اتوماتیک مشکلی ندارند، حتی چین و هند هم دقیقاً از این وضعیت نفع میبرند، چون در ازای خرید نفت ارز نمیپردازند و کالا صادر میکنند.
این کارشناس مسائل بینالملل افزود: این کشورها پیش از این اعلام کردند که پایبند به تحریمهای شورای امنیت هستند و به تحریمهایی خارج از این شورا توجهی ندارند، اما اکنون قویاً از تحریمهای خارج از شورای امنیت استفاده کرده و از دادن ارز خودداری کرده و کالا میدهند. بهعنوان مثال چین تعاملات گستردهای با آمریکا دارد و صادارتش سالانه به ۶۰۰ میلیارد میرسد بنابراین در هیچ شرایطی حاضر نیست این رقم بزرگ را مختل کند.
وی درباره اینکه آیا میتوان این اقدام آمریکا را نقض حقوق بشر دانست و از طریق مجامع بینالمللی پیگیری کرد؟ گفت: بله در این که نقض حقوق بشر است شکی نیست، میتوان از طریق دیوان لاهه پیگیری کرد اما دیوان زمانی رسیدگی میکند که با رضایت طرفین باشد، مگر اینکه نظر مشورتی بخواهیم که آن هم باید با تأیید مجمع عمومی سازمان ملل باشد.
هرمیداس باوند در پایان یادآور شد: حتی اروپاییها هم که گفته بودند پایبند به برجام هستند و یک سوم نفت ایران را خریداری کرده و نهاد مالی ایجاد میکنند تا تعاملاتی با آمریکا نداشته باشند که از تحریمها متضرر شوند، هیچ کدام از این اقدامات را به طور کامل انجام ندادند و تنها غذا و دارو مستثنی شد که عموماً در همه تحریمها این دو مورد استثنا است.