تسنیم
صندوق بینالمللی پول با اشاره به توزیع نامتوازن و غیرعادلانه یارانهها در ایران اعلام کرد ۲۰درصد ثروتمند جامعه پنجبرابر ۲۰درصد فقیر جامعه یارانه انرژی و کمی بیشتر از این گروه، یارانه مواد غذایی میگیرد. آمارهای ارایهشده از سوی صندوق بینالمللی پول نشان میدهد توزیع یارانه انرژی و مواد غذایی در ایران به شکلی نامتوازن انجام میگیرد. در حالی که اقشار فقیر و کمدرآمد باید بیشترین بهره را از یارانههای اختصاصدادهشده ببرند این اقشار پردرآمد و ثروتمند جامعه هستند که سهم بیشتری را از یارانههای اعطایی دولت به خود اختصاص میدهند. بر اساس این گزارش ۴۰درصد جمعیت ایران که در انتهای هرم درآمدی قرار دارند تنها ۱۹درصد یارانه پرداختی به بنزین و گازوییل را دریافت میکنند. صندوق بینالمللی پول همچنین با مقایسه ۲۰درصد جمعیت ایران که در بالای هرم درآمدی قرار دارند با ۲۰درصد پایین این هرم اعلام کرده است گروه اول ۴۱درصد کل یارانه پرداختی به بخش انرژی را جذب میکند در حالی که تنها هشتدرصد یارانه پرداختی به بخش انرژی توسط گروه دوم جذب میشود. این گزارش سهم ۲۰درصد ثروتمند جامعه ایران از یارانه نفت سفید را ۲۸درصد و این رقم برای ۲۰درصد فقیر جامعه را ۱۱درصد اعلام کرده است. به همین ترتیب در حالی که گروه اول ۳۱درصد یارانه پرداختی به بخش برق را به خود اختصاص داده است گروه دوم تنها سهم ۱۱درصدی در این زمینه داشته است.
آنچه آثار مثبت هدفمندی در ایران را از بین برد
صندوق بینالمللی پول با ارزیابی اجرای قانون هدفمندسازی یارانهها در ایران نوشت: موفقیت اولیه طرح در کاهش مصرف کالاهای یارانهای و بهبود توزیع ثروت بهدلیل افزایش شدید تورم و نبود سیاستهای کلان حمایتی از بین رفت. پس از اجرای فاز اول، رشد اقتصادی کاهش و نرخ تورم افزایش یافت. طرح هدفمندی یارانهها که پیشبینی شده بود بار مالیای برای دولت نداشته باشد، با عدم توازن جریان وجوه نقد مواجه شد، زیرا سهم بزرگی از درآمدهایی که انتظار میرفت از محل افزایش قیمت حاملهای انرژی به دست آید، محقق نشد و درآمدهای اینچنینی کفاف پرداخت یارانه نقدی خانوارها را نکرد. افزایش تحریمها و کاهش ارزش پول منجر به ازدسترفتن دستاوردهای اجرای طرح و تاخیر در اجرای اصلاحات شد. موفقیت اولیه طرح در کاهش مصرف کالاهای یارانهای و بهبود توزیع ثروت بهدلیل افزایش شدید تورم و نبود سیاستهای کلان حمایتی، از بین رفت. پرداخت یارانه نقدی به خانوارها موجب بهبود توزیع درآمد شد. نرخ فقر بهمیزان نیم درصد در سهماهه نخست اجرای طرح کاهش یافت. پرداخت یارانههای نقدی، درآمد بسیاری از خانوادههای فقیر و پرجمعیت را دو برابر کرد و درآمد سرانه را به بالای آستانه فقر دودلار در روز رساند. در نتیجه، ضریب جینی بهدلیل کاهش قابلتوجه نابرابری در مناطق روستایی، بر اساس برآوردها از ۴۱/۰ در سال ۲۰۱۰ به ۳۷/۰ در سال ۲۰۱۱ رسید. هرچند هیچ آمار رسمیای وجود ندارد، اما کوچکشدن اقتصاد، رشد سریع نرخ تورم و کاهش ارزش واقعی دستمزدها و یارانههای پرداختی در سال ۲۰۱۲ ظاهرا بخشی از دستاوردهای اجرای این طرح در بخش توزیع درآمد را خنثی کرده است.
ایران امروز