دکتر محمد ملکی، اولین رئیس دانشگاه تهران پس از انقلاب سال ۵۷ و از چهره‌های مخالف حکومت جمهوری اسلامی، روز سه‌شنبه، ۱۱ آذرماه، درگذشت.
محمد ملکی ۸۷ سال داشت و سال‌ها با بیماری‌های سرطان و دیابت دست و پنجه نرم کرد.
محمد ملکی در سال‌های گذشته و به‌ویژه از سال ۱۳۸۸ که انتخابات جنجالی ریاست جمهوری به اعتراضات گسترده منتهی شد بارها بازداشت و روانه زندان شد.
او در سال‌های گذشته ممنوع‌الخروج بود و چندین بار به ممانعت از سفرش به خارج برای دیدار با فرزندانش در کانادا و هلند اعتراض کرد.
محمد ملکی در سال های اخیر از چهره های منتقد جریان اصلاح طلبی در ایران به شمار می رفت. او در مصاحبه‌ای در مورد انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۶ در جمهوری اسلامی گفته بود: نگاه کنید چه کسانی از اصلاحات دم می‌زنند؟ من در کنفرانسی حدود ۱۵ سال پیش … در مورد «اصلاحات چیست یا اصلاح گر کیست؟» صحبت کردم… شما لیست گروه‌های اصلاح طلب را یک بار مرور کنید. تمامی فسادها، بدبختی‌ها و نابسامانی‌ها از همین افراد ریشه گرفته، بنا بر این آن‌ها خودشان چگونه می‌توانند اصلاحات کنند؟ کسانی که اولین تعهدشان، پذیرش نظام ولایی است و به آن ایمان و اعتقاد دارند، چطور می‌توانند اصلاح گر باشند. در نظامی که یک فرد آن بالا می‌نشیند و هر کاری دلش می‌خواهد را انجام می‌دهد و هر چه دلش می‌خواهد را می‌گوید و هیچ‌کس هم جرئت نمی‌کند به او انتقاد کند یا بپرسد چرا چنین چیزی گفته‌ای، دیکتاتوری مطلق حاکم است، در دیکتاتوری مطلق، چطور اصلاحات ممکن است ؟».
محمد ملکی همچنین یکی از امضاکنندگان نامه استعفای علی خامنه‌ای و گذر از جمهوری اسلامی موسوم به بیانیه ۱۴ نفر است. وی بابت امضای این نامه بازداشت و زندانی شد.