طبق ادعای صاحب نظران مسایل سوریه، ترکیه چندصد پناهنده شورشی سوری را برای جنگ علیه ارمنستان در منطقه تحت مناقشه قره باغ استخدام کرده است. این ادعاها، در هفته جاری در رسانه های اجتماعی منتشر و در میان پناهندگان، مخالفان و کسان دیگری که اوضاع سوریه را رصد می کنند، به اشتراک گذاشته شد.
رسانه های ترک و یونانی نیز به تقویت شایعات کمک کردند. در روزهای اخیر، ترکیه حملات لفظی خود علیه ارمنستان را تشدید و این کشور را از ” بازی کردن با آتش” برحذر داشته و ادعا کرده است که ارمنستان از “تروریستهای” پ ک ک در جنگ استفاده می کند. به نظر می رسد که حملات لفظی اخیر آنکارا وسیله ای برای توجیه ایجاد یک بحران جدید و درگیری در منطقه قفقاز، اساسا با به کار گیری پناهندگان سوری باشد، درست مانند عملیات جنگی اخیر این کشور در لیبی.
سالهاست که ترکیه از مخالفان سوری برای وابسته ساختن شورش سوریه به خود و تبدیل آن به ابزاری برای سیاست خارجی ترکیه استفاده می کند. ترکیه ابتدا، هزاران سوری فقرزده را زیر لوای گروههای تحت حمایت خود، مثل “فَیلق الشام” و بعدا تحت نام “ارتش آزاد سوریه” و “ارتش ملی سوریه”، برای جنگ در جرابلوس در ٢٠١۶ گرد هم آورد. سپس، دهها هزار سوری را برای جنگ علیه کردهای سوریه در عفرین با قصد تجزیه و تصرف شمال سوریه، گسیل داشت.
در بین سالهای ٢٠١٨ تا ٢٠١٩، آنکارا به افراط گرایی درمیان سوریهای عمدتا عرب و ترکمنی که برای هدف قرار دادن اقلیتهای کرد، یزیدی و مسیحی به استخدام در می آورد دامن زد. سپس، بعد از اینکه حزب حاکم ترکیه معامله ای را با دولت تحت محاصره تریپولی برای کسب حقوق اکتشاف گاز و نفت و پایگاه نظامی منعقد ساخت، ترکیه جنگجویان سوری را برای جنگ در لیبی به آن کشور گسیل داشت.
اکنون حزب حاکم ترکیه که هرماه با ایجاد یک بحران بین المللی تازه به حیات خود ادامه می دهد، احتمال دارد ارمنستان را هدف قرار دهد. طی سال جاری، ترکیه بحرانهای متعددی را به وجود آورد: در فوریه و مارس در ادلیب، در آوریل و می در لیبی، سپس بمباران عراق در ژوئن و ژوییه و بعدتر در ماههای اوت و سپتامبر تهدید و رویارویی با یونان در مدیترانه شرقی. درضمن، آنکارا اعلام کرده است که از آذربایجان در جنگ با ارمنستان در همه سطوح حمایت می کند.
چهارشنبه، ٢٣ سپتامبر، یک منبع سوری تصویر و ویدئویی از یک اتوبوس را که طبق ادعا پراز مزدوران سوری در حال انتقال به قفقاز توسط ترکیه بود، منتشر ساخت. مجد هِلوبی، خبرنگار کرد، تصاویر و اطلاعات بیشتری را راجع به موضوع ادعاها در اختیار گذاشت. ادعاها حاکی از آن بود که سوریهای اعزامی آنکارا از گروههایی هستند که مرتکب جنایات جنگی در عفرین و تل ابید در زمان اشغال آن مناطق توسط ترکیه شده اند. اخیرا، سازمان ملل متحد ترکیه و گروههای تحت حمایت این کشور را به تجاوز و غارت در مناطق اشغالی شمال سوریه متهم کرد. همینطور، در گزارشی از یک نهاد دیده بانی سیاسی در ایالات متحده گروههای تحت حمایت ترکیه در لیبی به جرمها و جنایات مشابه در آن کشور متهم شده اند. این منبع سوری چنین اظهار داشت: “آنها شستشوی مغزی داده شده و مرتکب جنایات جنگی می شوند. طبق گزارش این منبع، “گروه شامل خودروها و اتوبوسهای متعدد با حدود ٢٠٠ مزدور” مرتبط با گروه سلطان مراد بود. یک کلیپ شنیداری حاوی اظهارات مزدوران سوری حاکی از آن بود که آنها به پایگاهی در نزدیکی ارمنستان فرستاده می شوند.
در گزارش، همین طور ادعا می شود که به کسانی که به گروه می پیوندند ماهانه ۵٠٠ دلار و به افسران بالاتر از این رقم حقوق پرداخته می شود. این ترتیبات مشابه همان ترتیبات و پاداشهایی است که ترکیه برای سوری های فقرزده ای که به طور غیرقانونی به لیبی گسیل می دارد در نظر گرفته شده بود. روزنامه گاردین در ماه ژانویه ادعا کرد که ٢٠٠٠ جنگجوی سوری اعزامی توسط ترکیه در آن زمان در لیبی مشغول عملیات جنگی بودند.
استفاده از سوری ها برای جنگ عیله کردها و برای جنگ در لیبی و اکنون علیه ارمنستان، احتمالا وسیله ای است برای منحرف کردن فکر آنها از این واقعیت که ترکیه اکنون با ایران و روسیه، یعنی حامیان رژیم اسد، رژیمی که شورشیان سوری قصد نبرد با آنرا داشتند، همکاری می کند.
رژیم ترکیه خود را حامی مسلمانان معرفی میکند و واژه هایی را به کار می گیرد که نشان دهد وی برای امر “اسلام” علیه یونان، اسراییل و دیگران می جنگد. هیاهوی تبدیل حاجیا صوفیا به مسجد در ماه ژوییه نیز بخشی از این برنامه راتشکیل می داد.
به موازات استفاده از مزدوران، پیمانکار سفارشات شبه نظامی ترکیه موسوم به “سادات” اهمیت فزاینده ای کسب می کند. به نظر می رسد که آنکارا بدین وسیله از آنچه که روسها به وسیله گروهایی مثل “واگنر” و یا ایران به وسیله نیروی قدس سپاه پاسدران انجام می دهند، تقلید می کند و از این طریق می خواهد “انقلاب” خود را با به کارگیری دیگران برای جنگهای نیابتی خود و نه استفاده از نیروهای نظامی خودش، صادر کند.
از زمان کودتای نافرجام ٢٠١۶، آنکارا ارتش خود را به جنگ مشغول داشته است. یک دلیل ایجاد بحرانهای متوالی در فواصل کوتاه هم همین است. اشغال جرابلوس و سپس ادلب، عفرین و تل ابیَد و تنشهای جدید در مدیترانه، سپس تنش در مرزهای یونان، گسیل داشتن پهپادها و نیروهای ویژه به لیبی، همه در این برنامه می گنجند.
در اواخر ژوییه، وزیر دفاع ترکیه قول داد که “انتقام” سربازان کشته شده آذری در درگیری با ارمنستان را بگیرد. حملات لفظی آنکارا در تدارک درگیری احتمالی با ارمنستان از اینجا شروع شد.
همانند ادعاهای ترکیه در اشغال مناطقی در شمال عراق و ادلب، ظاهرا این ماجراجویی تازه در جهت احیای ادعاهای مربوط به ترکیه عثمانی است. ترکیه برای عملیات تجاوزکارانه اش اغلب به ادعاهای تاریخی متوسل می شود. به عنوان مثال، برای توجیه درگیری اش در لیبی ادعا کرد که در آنکشور “ترکها” حضور دارند! به طوری که می بینیم، ترکیه کارزاری چندوجهی شامل تاریخ، مذهب، مزدوران، پیمانکاران مرتبط با دولت، نیاز به مشغول نگه داشتن ارتش، نیاز به منحرف کردن افکار از وخامت اوضاع اقتصادی و نیاز به منحرف کردن فکر سوری های شورشی از خیانت و کنار آمدن وی با روسیه و ایران، به طور یکجا آغاز کرده است.
آیا این کارزار چندوجهی اکنون به سمت درگیری با ارمنستان و بحرانهای دیگر پیش می رود؟ مولوت چاوش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه، در٢٢ سپتامبر به ارمنستان هشدار داد که به “تجاوز” به آذربایجان پایان دهد. وی اضافه کرد که آنکارا در کنار آذربایجان ایستاده و برای سربازان به خاک افتاده آذری “طلب آمرزش از الله” کرد.
این نمونه ای از زبان و الفاظی است که آنکارا برای رنگ مذهبی دادن به جنگهایش به کار می گیرد. در مورد کردها نیز، ترکیه تلاش کرد تا سوری ها را قانع کند که برای “اسلام” و علیه “ناخداباوران” و “کفار” می جنگند. وزارت دفاع ترکیه به ارمنستان هشدار داد که “با آتش بازی نکند” و “به اشغال غیرقانونی قره باغ” پایان دهد.
ترکیه با بوغ و کرنا در رسانه های تحت کنترلش مقدمات درگیری بالقوه در مساله قره باغ را هم فراهم می کند. آنکارا تقریبا همه ژورنالیستهای منتقد را زندانی کرده و روزانه همچنان به دستگیری منتقدان ادامه می دهد. هدف، ظاهرا اینست که همه رسانه ها را تحت کنترل گرفته و آنها را به عنوان وسیله ای برای اعلام طرحها و برنامه هایش به کار گیرد.
در ٢۵ سپتامبر، روزنامه صباح نوشت که “ارمنستان تروریستهای پ کا کا / یگانهای مدافع خلق کردی را به مناطق اشغالی منتقل ساخته تا به عنوان یک نیروی شبه نظامی برای جنگ علیه آذربایجان آنها را آموزش دهد”. این تیتر در واقع برای ایجاد دلیل برای ترکیه جهت این ادعا بود که “امنیت” وی با حضور پ کا کا در ارمنستان مورد تهدید واقع شده و لذا حق حمله و اشغال را دارد. ترکیه از این توجیهات برای بمباران و اشغال شمال عراق و سوریه استفاده کرده و همواره ادعا کرده است که علمیات وی برای “خنثی کردن تروریستها”ست.
ترکیه هیچ گاه دلیل و مدرکی درمورد حملات تروریستی از سوریه برای توجیه تجاوز به آن کشور و اشغال بخشی ازخاک آن ارائه نکرده است. باوجود این، ناتو که ترکیه هم عضو آنست، ادعا کرد که ترکیه حق دفاع از امنیت خود را دارد!. هیچ گونه سند و مدرکی دال بر حضور پ کا کا در ارمنستان وجود ندارد، لکن ترکیه از این ادعا برای انتقال مزدورانش استفاده می کند.
روز جمعه اسناد ومدارک تازه ای درمورد قصد ترکیه برای استفاده از سوری ها در یک ماموریت جدید که حاوی نامها و تصاویر “سربازان ارتش آزاد سوریه” در حال آموزش برای جنگ علیه ارمنستان بود، منتشر شد. کاربران رسانه های اجتماعی که رویدادهای سوریه را تعقیب می کنند نیز “اطلاعات تایید شده راجع به اولین گروه جنگجویان سوریه که چهارشنبه به مقصد رسیدند” را توییت کردند، اما درباره اینکه “مقصد”شان کجا بوده چیزی ننوشتند.
در رد این ادعاها توییتهایی زده شد که در بعضی گفته می شد این ادعاها چیزی جز “تبلیغات روسها” نیست و سند و مدرکی برای انتقال مزدوران وجود ندارد. لکن، توییتهای دیگر تصویری از پرچم شورشیان سوری را در منطقه ای کوهستانی به عنوان “دلیل و مدرک” اعزام مزدوران از سوریه به شرق و به سمت قفقاز نشان می داد.
شایعات افزایش درگیری احتمالی ترکیه در کشمکش میان ارمنستان و آذربایجان درواقع وسیله ای برای ترکیه در منحرف کردن افکار از مشکلات اقتصادی داخل کشور، گردآوردن شمار بیشتری از سوری های فقزده زیر لوای جنگ اسلام علیه “تروریستها”، شعله ور ساختن احساسات ناسیونالیستی و افراط گرایی، برای ادامه بقای حزب حاکم ترکیه شده است.
واقعیت اینست که هرچه ترکیه کشورهای بیشتری را مورد تهدید و تجاوز و حمله قرار می دهد، بلوکهایی بیشتری را علیه خود به وجود می آورد که برای پایان دادن به تجاوزات، تنش آفرینی و تهدیدات پایان ناپذیر این کشور دست به اقدام می زنند. برای مثال، در مدیترانه، تهدیدات آنکارا، باعث شد که یونان، قبرس، اسراییل، مصر، فرانسه و امارت متحده عربی به همکاری نزدیکتری باهم اقدام کنند. اشغال عفرین و پاک سازی قومی در آنجا سبب شد که بعضی ها ترکیه را تهدیدی بزرگ همانند اسد بدانند، چیزی که رژیم اسد را با برخورداری از حمایت روسیه و ایران، تقویت کرد. حال باید ببینیم تصمیم آنکارا در دخالت در مناقشات قفقاز به ایجاد ائتلاف جدیدی علیه وی منجر خواهد شد یا نه.
—————–
منبع: https://www.jpost.com/middle-east/is-turkey-planning-to-recruit-syrians-to-fight-armenia-643628
جروزالم پست