تتـلو صدای دگردیسی، از پدیده تتلیتی تا رکورد عجیب و غریب در اینستاگرام ؛ امیرحسین مقصود لو به دنبال چیست؟- عمادالدین باقی و محمد حیدر پور


درشرایطی که رسانه‌های غول پیکر حکومتی که با پول شهروندان اداره می‌شوند و تک تک آنها در صدا و سیما حق دارند وعدم رضایت شهروندان سبب حرام بودن صرف وجوه است وامثال ما علیرغم ذیحق بودن بایکوت هستیم اما دلخوش به محافلی انجمنی،  دوشنبه هشت مهر درنشستی از فعالان سیاسی ومدنی یکی ازشهرهای نزدیک شرکت کردم.  قرار بود پیرامون موضوع عاشورا صحبت کنم.  پرسش وپاسخ ها نیز درزمینه حقوق بشر بود. آنچه توجهم را جلب کرد این بود که از جمعیتی که عصاره فعالان حزبی ومدنی شهر بودند یک چهارمش جوان و بقیه میان سال به بالا بود. درست که جمعیت ایران در حال پیر شدن ست اما این تفاوت محسوس یک دلیل مهمتر هم دارد و آن عدم زایندگی نیروی های سیاسی نسل پیش است.  آنچه این موضوع را در ذهنم برجسته تر می کرد این بود که همزمان با این نشست،   خبرهایی در فضای مجازی درباره رکورد شکنی کامنت‌های تتلو دراینستاگرام پیچیده بود.

امیر مقصودلو چندی پیش از هوادارانش درخواست کرد برای انتشار قطعه جدیدش او را با ده میلیون کامنت تشویق کنند و حالا این تعداد از مرز هجده میلیون هم گذشته. حساب قبلی او در اینستاگرام چهارمیلیون وصدهزار فالور داشت که بخاطر ادبیات او وخشونت علیه زنان،   اینستاگرام حسابش را بست وحساب جدید او نزدیک به دو میلیون فالور گرفته.  نمی‌دانم چقدر امکان دارد که بخشی از کامنت ها فیک باشند اما بدون شک آمار واقعی بالا خواهد بود و این پدیده بگمانم یک زلزله اجتماعی است. اکنون درمقام تفسیر معنای آن نیستم.  اینکه چرا این اتفاق می افتد واین جمعیت فالور و کامنت گذار چه انگیزه‌ای دارند و آیا لزوما معنای سیاست گریزی یا دین گریزی دارد یا ندارد؟اینها پرسش های درخور پژوهش‌اند اما رفتار آنها به یک رفراندوم شبیه است شاید هم رفراندوم ناخواسته.  آنها عمدتا جوان هستند که فردای کشور متعلق به آنهاست،  دارند اعلام موجودیت می‌کنند،  دارند اعلام تفاوت می‌کنند،   دارند به متولیانی که یکسره از جوانان مؤمن انقلابی می‌گویند باصدای بلند اعلام می‌کنند که اینقدر آنها را انکار نکنید. از تتلو تشکر می‌کنم بخاطراینکه سبب شد آنچه زیر پوست و در دل جامعه می‌گذرد وپیوسته انکار می‌شود فرصتی بیابد که خودنمایی کند شاید متولیانی که همچنان اسیر نوستالژی‌های سیاسی وعقیدتی خویش اند یا باورهای رسوبی شده‌شان که به آن خو گرفته‌اند موجب شده واقعیت را آنچنانکه دوست دارند ببینند نه آنچنانکه هست بیدار شوند.  آنها دوست دارند واقعیت را آنچنان بنگرند که آرامش‌شان را بهم نمی‌زند و با پنداشته‌هایشان همنواست وحس خوشتری از این همنوایی القا می‌کند.

بازهم شگفت انگیزتر اینکه وقتی تتلو در کنسرت تازه‌اش از ادبیاتی استفاده می‌کند که ما از بیان کردنش عرق شرم بر جبین مان می نشیند اما مخاطبانش از آن کلمات رکیک نه تنها رنجیده نمی‌شوند که لذت می برند.

در چنین شرایط و شکافی عده ای چنان پیله‌ای گرد خویش تنیده‌اند که مسئله شان منع کنسرت و منع نشان دادن ساز در تلویزیون و منع حضور زنان در ورزشگاه و فتوای حرام بودن ساخت فیلم درباره مولوی، عارف بزرگ و جهانی است. منع موسیقی خیابانی و موسیقی اصیل و شادی‌های مشروع خلایی را ایجاد می‌کند که هرکسی ممکن است آن را پر کند.

در جامعه شناسی،   همه اینها بیانگر مقدمات و اجزای شکل گیری تحولات آینده‌اند،   نشانه‌های انقراض یک نسل و یک تفکری است که منجمد شده و از انعطاف می گریزد و خود را تصحیح نمی‌کند. اینها برای چندمین بار نشان می دهند نظریه مهندسی اجتماعی نظریه ای شکست خورده است. نشان می‌دهد همانطور که راست روی افراطی حکومت شاه به چپ روی افراطی دامن زد،   چگونه چهاردهه چپ روی افراطی حکومت کنونی منجر به پیدایش راست افراطی در جامعه می‌شود.  چهل سال است از در و دیوار و کتاب درسی و رادیو و تلویزیون و منابر و تریبون ها و. . .  ارزش‌های رسمی می‌بارند اما جامعه قانونمندی مستقلی دارد و جدای از این مهندسی راه خودش را می‌رود.

دهشتناک‌تر از همه اینکه متولیان هنوز به همان شیوه ادامه می‌دهند و بلکه دستگاه های رسمی رسانه‌ای همچنان بسته تر،   فرقه‌ای‌تر و واقع گریزتر عمل می‌کنند.  ولی معلوم نیست در گام بعدی مانور قدرت مجازی در حد اتمام اعلام موجودیت و اتمام حجت بماند.

روزنامه سازندگی

//////////////////////////////////////////////////////////////

از پدیده تتلیتی تا رکورد عجیب و غریب در اینستاگرام

رکوردشکنی تتلو در اینستاگرام؛ امیرحسین مقصود لو به دنبال چیست؟

محمد، نویسنده تکست رپ و ادمین صفحه اینستاگرامی «رپ‌نقد» سال‌هاست که مخاطب جدی تتلو است، با او پیرامون حواشی اخیر گفتگو کرده‌ایم، او به شدت از تتلو حمایت می‌کند.
چرا تتلو در کنسرت‌ یا در فضای مجازی فحاشی می‌کند و طرفداران او بیشتر می‌شود؟
نه اینطور نیست که از نظر کمیت طرفداران او بیشتر شده باشد بلکه از لحاظ کیفیت افزایش یافته است. تتلو زمانی که عامه‌پسند می‌خواند مثل «درسته پول ندارم» طرفداران بیشتری داشت. همان زمان کسی ابایی نداشت که بگوید من طرفدار تتلو هستم، اما بعد از آن اظهارات که از آن به زن‌ستیزی تعبیر شد، هم اینستاگرام صفحه ۴ میلیون مخاطبی او را بست و هم از تعداد افرادی که حاضر بودند طرفداری از تتلو را جار بزنند، کاسته شد. همان زمان به خاطر همین سخنان تند بسیاری از مخاطبان او ریزش کردند. بیشتر این ریزش‌ها هم مربوط به جامعه زنان بود.
اما اینکه گفتم کیفیت طرفداران او زیاد شده از این بابت بود که این تعداد افرادی که سرسختانه او را دوست دارند. رفاقتی بین آن‌ها شکل گرفته است و دیگر از مرحله‌ی طرفداری تبدیل به یک اجتماع با رسم و رسوم خاص شده است.
تتلو یک اجتماع تشکیل داده که با آن‌ها کنش اجتماعی دارد. خودشان را یک اجتماع می‌دادند که شعار شان بالابردن همدیگر (یه لوِل بالاتر) است. مثلاٌ شبیه یک گروه رفاقتی که  به هم فحش می‌دهند، اما نه به حساب توهین می گذارند و نه  ناراحت می‌شوند. همه ما در مدرسه و یا در محله‌هایمان چنین گروه‌های رفاقتی را دیده ایم. آیا این گروه ها جز جامعه نیستند؟
تتلو درست یا غلط دارای یک جهان‌بینی و کلیدواژه‌های مخصوص به خود است. یکی از این کلیدواژه‌ها همدیگه رو بکشیم بالاست. یا جهان بی ثبات است یا برای سیر کردن خود حیوانات را نکشیم که ترویج گیاه خواری است.
این شعار دادن برای جذب مخاطب نیست؟
نه به نظرم اینطور نیست شاید برای دیگر خواننده‌ها شعار باشد، اما این مسئله برای تتلو شعار نیست یک مسیر و راه است. خواه از نگاه دیگران درست باشد یا غلط.
چرا هر بار رفتار‌های غیر معقول از خودش نشان می‌دهد مثلاً در یک اقدام تمام صورت و بدنش را تتو کرد؟ به دنبال چیست؟
هنرمند کارش تابو شکنی است. در یک دوره‌ای فردی مرکوری (خواننده مشهور راک) هم تابو شکنی می‌کرد و شبکه‌های انگلستان حاضر به پخش برنامه‌های او نمی‌شدند. تتلو هم در مورد تتو می‌خواهد تابو شکنی کند و به دنبال خودنمایی نیست. اگر دقت کنید پیشتر خال‌کوبی های اشکان دژاگه تبدیل به سوژه رسانه ها شده بود و او برای این کار مجبور بود دست‌هایش را بپوشاند. اما حالا حداقل یک خال‌کوبی کوچک روی دست یک جوان در خیابان نگاه ها را به خود جلب نمی کند.
هنرمند کارش عرضه کردن هنر خود است. چرا برای عرضه کردن یک اثر، انتشارآن را منوط به گذاشتن ۱۵ میلیون کامنت از سوی طرفدارانش می‌کند؟
 تتلو در هر صورت اثرش را منتشر می‌کرد، اما او می‌خواست هم اتحاد بین اجتماع تتلیتی ها ایجاد کند و هم این اجتماع را به دیگران نشان بدهند. البته خود طرفداران تتلو هم مشتاق به این کار بودند و این پیروزی را متلعق به اجتماع تتلیتی ها می دانستند. او با گذاشتن ۱۵ میلیون کامنت رکورد اینستاگرام را شکست و می‌خواست این حس پیروزی را به تتلیتی‌ها منتقل کند.
تتلو در اینستاگرام شروع به کشیدن ماری جوانا می‌کند، فحاشی می‌کند و این اجتماع را تشویق به رفتار‌های غیرمعقول و مصرف مخدر می‌کند؟
اگر آثار او را بررسی کنید هیچ گاه کسی را تشویق به مواد مخدر یا مشروبات الکی نمی‌کند. برعکس بسیاری از خواننده‌های این سبک که تشویق می کنند. اتفاقا مخالف این جریان است یک اثر دارد به نام «الکل اینجا ممنوعه». اتفاقاً تتلو این اجتماع را به ورزش و گیاه خواری تشویق می‌کند. اما اینکه هر کاری در فضای خصوصی خود انجام می دهد نمی توان نام تشویق دیگران به عملی خاص، بر آن گذاشت.
اگر سلیقه‌های مختلف هنری فرصت ابراز داشتند پدیده تتلیتی شکل نمی‌گرفت
دکتر محمد حیدر پور جامعه شناس فرهنگ و استاد دانشگاه در گفت وگو با فرارو در جواب این سوال که چرا پدیده تتلیتی به وجود آمد، گفت: نوجوانان و جوانان ما به دنبال الگو هستند. در دهه‌ی پنجاه و شصت جوانان، انقلابیون خارجی و داخلی را الگو قرار می‌دادند. در هر زمانی جامعه اقتضای خود را می‌طلبد در حال حاضر نیز جوانان و نو جوانان هنرمندان را الگوی خود قرار می‌دهند.
وی ادامه داد: این یک پدیده اجتماعی است بالاخره ممکن است در جامعه هر پدیده‌ای رخ بدهد. جدا از قضاوت ارزشی این یک پدیده‌ی اجتماعی است. اما همه چیز به بستر اجتماعی ما بر می‌گردد. اگر سیاستگذاران فرهنگی بستر را برای حضور تمامی هنرمندان با تفکرات و سلایق مختلف فراهم نکند همچنان دایره‌ی این پدیده‌ها بازتر خواهد شد.
این جامعه شناس با بیان اینکه فقدان تساهل از سوی کارگزاران در تکثر گرایی فرهنگی ما را با چنین پدیده‌هایی روبرو کرده، گفت: ما جامعه‌ی گذار هستیم بخشی در مدرنیته و بخشی دیگر همچنان در سنت قرار دارد. مدرنیه همه جای جهان را تسخیر کرده است. دوست داشته باشیم یا نه، جوانان ما به وسایل ارتباط جمعی به صورت گسترده دسترسی دارند. با این وجود کارگزاران فرهنگی ما باید به تکثر گرایی احترام بگذارند به سلایق مختلف اجازه حضور بدهند تا یک رقابت میان هنرمندان شکل بگیرد و اقشار مختلف، سلیقه‌های خود راپیدا کنند.
وی اضافه کرد: اگر بستر برای حضور تمامی سلیقه‌ها شکل نگیرد جامعه آماده حضور و پذیرش پدیده‌های اجتماعی همچون تتلیتی‌ها می‌شود. این درحالی ست که در این زمینه تک سلیقه‌ای عمل شده و عرصه بر دیگر سلایق تنگ شده است. جامعه کم کم دارد از نخبگان هنری خالی می‌شود.
حیدر پور افزود: اگر آقای مقصود لو (تتلو) هم فرصت عرضه داشت شاید چنین پدیده‌ای شکل نمی‌گرفت و همچون دیگر هنرمندان تنها به عرضه هنرش می‌پرداخت. مادامی که کارگزاران حوزه فرهنگ به تکثرگرایی هنری اعتقاد نداشته باشند ما شاهد چنین پدیده‌های اجتماعی همچون تتلیتی خواهیم بود. تکثرگرایی لازمه‌ی مدرنیته است نمی‌شود همه را محدود کرد وگفت که تنها یک سلیقه حق عرضه دارد. وقتی محدودیت ایجاد می‌شود وما بستر را برای هنرمندانی که حامل ارزش‌های هنری مدرن وخلاقانه هستند فراهم نمی‌کنیم مطمئن باشید تنها جامعه متضرر خواهد شد.
فرارو
تنها مطالب و مقالاتی که با نام جبهه ملی ايران - ارو‌پا درج ميشود، نظرات گردانندگان سايت ميباشد
بازنشر مقالات با ذكر مأخذ آزاد است