ترس دولت کودتا از پیوند فعالان حقوق زنان با جنبش سبز

چهار شنبه23 دی 1388

شبکه جنبش راه سبز (جرس): بعد از واقعه روز عاشورا که با مراسم هفتم آیت الله منتظری مقارن شده بود، تعداد زیادی از روزنامه نگاران و فعالان حقوق زنان بازداشت شده و به زندان اوین یا مکان نامعلومی منتقل شده اند. نگاهی به سوابق زنان بازداشت شده نشان می دهد که کودتاگران برای مبارزه با جنبش سبز، جنبش زنان را نیز هدف گرفته اند و از آن می ترسند.

بعد از 22 خرداد 1385 تشکلهایی برای دفاع از حقوق زنان شکل گرفت که شعارهایی مثل رفع تبعیض در قوانین، نفی جنگ و خشونت طلبی و سازگاری میان دینداری و اهتمام به حقوق بشر پیام اصلی آنها بود.

با همه ی تلاشی که از سوی حاکمیت برای بر هم زدن این تشکل ها صورت گرفت بازهم فعالیت ها ادامه یافت تا پس از 22 خرداد گذشته، که آن تلاش ها با جنبش سبز پیوند خورد.

دیدگاه ها و فعالیت های زنان بازداشت شده در روز عاشورا، قبل و پس از آن، نشان از دستگیری هدفمند آنان برای قطع پیوند جنبش زنان با حرکت سبز ملت ایران دارد.

گزارش حاضر، پیشینه و دیدگاه های برخی از زنانی که به تازگی بازداشت شده اند را بازخوانی می کند.

زنانی که به جرم نوشتن و گفتن بازداشت شدند

بدرالسادات مفیدی دبیر انجمن صنفی روزنامه نگاران ایران در دی ماه امسال قبل از بازداشت، ممنوع الخروج شده بود و بعد از خوردن مهر خروج در گذرنامه، هنگامی که قصد داشت سوار هواپیما شود پاسپورتش توسط نیروهای امنیتی ضبط شد.

قبل از این واقعه نیز دفتر انجمن صنفی روزنامه نگاران که پناه قانونی روزنامه نگاران است توسط حکومت پلمپ شده بود.

مفیدی در مصاحبه ای تصریح کرده بود: "بحث «آزادی بیان»، که از سوی بعضی از حاکمان نظام جمهوری اسلامی، در محافل مختلف خبری اعلام می شود، صرفا یک «حرف» است و در «عمل» کاملا متضاد و متناقض با آن گفته ها، عمل می کنند".

بهاره هدایت نخست در تجمع 22 خرداد سال 1385 در میدان هفت تیر بازداشت شده بود؛ اما این دستگیری راه را بر او مسدود نکرد و پس از آزادی به جمع جنبش زنان بازگشت. او اولین زنی بود که به شورای مرکزی تحکیم وحدت راه یافت. فعالیت های او پیرامون دانشجویان نام او را به عنوان فعال دانشجویی بر سر زبان ها انداخت.

بهاره پس از آزادی اش در سال 85 در مقاله ای نوشته بود: "نتيجه تجمع ۲۲ خرداد چه شد؟ بعد از سالها جمهوری اسلامی به طور علنی اقدام به دستگيری گسترده زنان و دختران دانشجو کرد. چنين پرداخت هزينه ای بابت مقاومت و اعتراض مدنی به قوانين و فرهنگ مردسالار، جنبش زنان را از انگ ضعيفی و ناتوانی مبرا کرد و اثبات شد که جنبش زنان نيز در صورت لزوم، آگاهانه قابليت پرداخت اين دست هزينه ها را نيز دارد".

نسرین وزیری خبرنگار پارلمانی ایلنا و خبرآنلاین، قرار بود در روز دستگیری همراه با علی لاریجانی به مشهد سفر کند اما سر از اوین در آورد.

وزیری که بیشتر فعالیتهایش در حوزه مجلس بوده است در گزارش ها و مقالات خود بیشتر به مسائل و مشکلات داخلی مجلس پرداخته است. او در حوزه به چالش کشیدن رئیس جمهور توسط مجلس نوشته بود: " نخستین مانع پیش روی نمایندگان آن است که سوال از رئیسجمهور نیازمند امضای حداقل 70 نفر از نمایندگان است. معمولا راضی کردن 70 نماینده برای امضای چنین طرحی که دارای تبعات سیاسی، ملی و بومی برای امضا کنندگان خواهد بود، کار دشورای است. چرا که اغلب نیازهای استانی و بومی نمایندگان در گرو موافقتهای ضمنی رئیسجمهور و اعضای هیات دولتش است که با امضای چنین طرحی از سوی نمایندگان قطعا سلب خواهد شد. از این رو تنها از نمایندگان کلان شهرها انتظار میرود که برای جمعآوری امضا جهت طرح سوال از رئیسجمهور پیشقدم شوند. البته معمولا نمایندگان فراکسیون اقلیت در هر مجلسی هم میتوانند آغازگر چنین طرحی باشند اما یا تعدادشان کمتر از حداقل شمار امضاکنندگان طرح سوال از رئیس جمهور است و یا اینکه همان مشکلات تامین نیازهای استانی را دارند".

شیوا نظرآهاری فعال حقوق بشر، حقوق زنان، دفاع از زندانیان، روزنامه نگار و وبلاگ نویس برای بار دوم بعد از انتخابات دستگیر شده است.

شیوا که همیشه حضور فعال خود را در عموم حوزه های حقوق بشری اثبات کرده بود بعد از انتخابات دوره دهم ریاست جمهوری همگام با مردم به بی عدالتی و دروغی که در کشور رایج شده است پا به خیابان ها گذاشته و بازداشت شده بود اما بار دیگر در حالی که عازم مراسم تشییع آیت الله منتظری بازداشت شد.

شیوا بعد از آزادی نخست خود به تشریح آنچه در زندانها بر سر زندانیان می آمد پرداخت و افشای فشار بر زندانیان و حتی ممنوعیت آنها از رفتن به دستشویی، رفتار غیر اخلاقی و غیر انسانی با هنگامه شهیدی و دیگر زندانیان زن، حاصل نوشته های اوست.

شیوا در یکی از نوشته هایش درباره کمپین یک میلیون امضا و اعضای آن می گوید: " یک میلیون نفر در سراسر ایران قرار است از مجلسشان درخواست کنند به تبعیض های قانونی علیه زنان پایان دهد. روزهایی سخت گذشت. از روزهایی که زینب پیغمبرزاده و ناهید کشاورز و محبوبه حسین زاده در بند عمومی زندان اوین بر تجربه های زنانه شان می افزودند، تا روزهایی که امیر یعقوب علی می بایست تنها به جرم جمع آوری امضا، تنهایی های انفرادی را طاقت می آورد و پاسخ می داد، چرا که یک مرد برای حقوق زنان تلاش می کند و دریغا در مغزهای کوچک بازجویان نمی گنجید که تغییر قوانین نه به نفع زنان، که به سود جامعه است".

پریسا کاکایی فعال حقوق بشر، روزنامه نگار و عضو کمپین یک میلیون امضا بعد از چند جلسه بازجویی بازداشت شد.

کاکایی که فعالیت خود را در حوزه حقوق بشر گسترش داده بود در یکی از مهمترین یادداشت هایش نوشت: " آزادی سیاسی، امکانات اقتصادی، فرصت های اجتماعی، تضمین وضوح و شفافیت، امنیت حمایتی از مواردی هستند که آمارتیاسن از آنها به عنوان پنج آزادی ابزاری که در ارتباط متقابل با توسعه و تحلیل های اقتصادی هستند یاد می کند.

وقتی حقوق مدنی شهروندان رعایت شود و طی آن مردم بتوانند در مورد چگونگی حکومت تصمیم بگیرند، از فرصت های برابر برای تولید، مصرف و مبادله منابع اقتصادی برخوردار شوند، تسهیلاتی چون آموزش، بهداشت، درمان در دسترس آن ها قرار گیرد، توانایی اعتماد به حکومت را بر اساس میزان شفافیت آن پیدا کنند و اقشار آسیب پذیر امنیت های حمایتی دریافت کنند، رابطه ای مکمل در جهت توسعه شکل می گیرد که بر اساس آن توسعه نیروی انسانی، توسعه اقتصادی را موجب می شود و توسعه اقتصادی، توسعه نیروی انسانی را پیش می برد".

پریسا در وبلاگ خود خطاب به بازجو آورده است: " می بینید؟ ما حتی در صندلی های کنار هم نیز با هم فاصله داریم زیرا آنچه شما را آنجا قرار می دهد قدرت است و آنچه من را، قربانیان قدرت شما".

منصوره شجاعی پژوهشگر، عضو مرکز فرهنگی زنان و کمپین یک میلیون امضا و پیش از این نیز دو بار سابقه بازداشت داشته است.

شجاعی بعد از واقعه عاشورای تهران در یادداشتی در وبسایت مدرسه فمینیستی نوشته است: " دریغا… که امروزتمامی آموزه های ضد خشونت در برابر حمله ددمنشانه سرکوبگران ، خاموش و آرام در هاله ای از اندوه و الم ناخواسته دل به تلافی نابرابر بست تا که شاید در امان بمانند؛ جوانان یکتا پیراهن و غمگین و خشمگینی که تا میانه های سرکوب و خشونت هنوز نمی دانستند چرا می بایست بدین میزان آماج نفرت وحشیانه و خشونت رعب آور مهاجمان باشند… و دریغ که افزون هزینه داد تهران امروز..."

شجاعی که ساعت دو بعد از نیمه شب با همسر خود به خانه باز می گشت ماموران را در منزلش به انتظار دید.

نگین درخشان عضو هیات تحریریه ضمیمه روزنامه "تهران امروز" که در روز حمله به این نشریه و حمله به مدیر مسئول این روزنامه در محل کارش حاضر بود توسط ماموران حکومتی دستگیر شد.

آتیه یوسفی از فعالان جنبش زنان اگرچه حضور رسانه ای پررنگی نداشته است از فعالترین اعضای کمپین در رشت بود که آمار بیشترین امضا از این شهرستان را از آن خود کرده بود. به گزارش جرس، خانواده آتیه بعد از دستگیری وی به علت سابقه بیماری مادرش هنوز خبر دستگیری وی را از او پنهان می کنند.

مجازات زنانی که آیت الله منتظری را "پدر حقوق بشر ایران" می دانند

پس از آنکه شیرین عبادی وکیل نامدار ایرانی و تنها زن مسلمان برنده جایزه نوبل، آیت الله منتظری را "پدر حقوق بشر ایران" خواند دفتر و نزدیکان وی، بیش از پیش، آماج حمله و تهدید قرار گرفتند.

ژینوس سبحانی منشی سابق دفتر کانون مدافعان حقوق بشر در روز عاشورا بازداشت شد. کانون مدافعان حقوق بشر مسئولیت وی را طی بیانیه ای تنها مسئول اداری بخش معرفی کرد و سمت های دیگر از جمله منشی دفتر وکالت شیرین عبادی را کذب محض خواند، اما گویا این تکذیب کافی نبود.

پس از وی نوشین عبادی استاد دانشکده پزشکی، خواهر شیرین عبادی نیز به فهرست بازداشتی ها اضافه شد.

حاکمیت بارها او را تهدید کرده بود که اگر شیرین عبادی به فعالیت های خود ادامه دهد و نوشین عبادی منزل خود را که در مجاورت خواهرش بود تعویض نکند او را بازداشت خواهند کرد.

فروغ میرزایی همکار شیرین عبادی، وکیل دادگستری و کارشناس ارشد حقوق بشر به همراه همسر خود و میهمانانش از جمله بازداشتی های پس از عاشوراست.

او بعد از انتخابات وکالت تعدادی از بازداشت شدگان را بر عهده داشت.

مریم ضیاء از دوستان شیرین عبادی و مدیر "جمعیت تلاش برای جهانی شایسته کودک" است و کارنامه او را نه در نوشته ها که در فعالیت های حقوق بشر دوستانه اش باید جستجو کرد، وی در هنگام حضور مامورین در منزلش حضور نداشت و بعد از تماس فرزندانش با وی به منزل باز گشت و پس از بازداشت، به مکان نامعلومی منتقل شد و تاکنون خبری از وی در دست نیست.

مریم سابقه دستگیری در تجمع 22 خرداد 1385 در اعتراض به حقوق نابرابر را در پرونده خود دارد.

وقتی "مادری کردن برای صلح" جرم محسوب می شود

زهره تنکابنی از اعضای تشکل "مادران صلح" است که نامش در دستگیر شدگان بعد از عاشورا قرار دارد.

او فعالیت خود را بر پایه حل مشکلات جامعه با روش های صلح آمیز ادامه داده است.

او در بخشی از سخنرانی خود به تلاش مادران صلح برای تخفیف اعدام و مجازات سنگین برای افراد زیر 18 سال و زنان اشاره کرده و گفته بود: "اگر چه من خودم به شخصه با کلیت اعدام مخالفم اما حتی اگر هم مخالف اعدام نباشیم باید فرقی باشد بین جانی بالفطره و کسی که غیرعمد و یا سهوا در یک نزاع و یا تحت فشارهای روانی شدید دست به قتل زده است".

میهن فهیمی از دیگر اعضای "مادران صلح" در منزل خود به همراه میهمانان خود بازداشت شد. او پس از دستگیری یکبار با خانواده خود تماس گرفته است اما خبری از امید منتظری فرزند وی که همراه با او بازداشت شده است در دست نیست.

... و بهاره راست می گفت!

این گزارش، شامل نام و باور همه زنان آزاده ای که مهمان اوین شده اند نیست، کسانی که ماههاست با مقاومت خود خواب راحت را از چشمان کودتاگران گرفته اند و همچنان اسیر دیوارهای سرد اوین اند؛ آذر منصوری (قائم مقام دبیر کل جبهه مشارکت), مهسا حکمت (خبرنگار روزنامه اعتماد), سمیه رشیدی (عضو کمپین یک میلیون امضا), مهرنوش اعتمادی (عضو کمپین), شبنم مددزاده (دبیر سیاسی انجمن اسلامی دانشگاه تربیت معلم و نایب دبیر شورای تهران دفتر تحکیم وحدت), عاطفه نبوی (عضو جنبش زنان و جنبش دانشجویی) که در ماه های گذشته بازداشت شده اند و در این گزارش نیامده اند؛ همچنانکه از فعالان و روزنامه نگاران آزاد شده ی جنبش سبز مانند ژیلا بنی یعقوب, شادی صدر, هنگامه شهیدی,جلوه جواهری, سمیه توحیدلو, فریبا پژوه, مهسا امرآبادی, فرناز کمالی، زینب پیغمبرزاده که با وثیقه آزادند و در تهدید سالها زندان به سر می برند سخنی نگفته ایم؛ اما جان سخن را "بهاره هدایت" گفته است؛

وی چندی پیش در یادداشتی آورده بود: "صدای پای کمپین، جنبش زنان و حقوق بشر حالا بلندتر از قبل به گوش می رسد. آنهایی که در این سالها تلاش کردند تا جنبشهای حقوقی را ساکت کنند این روزها خوابشان آشفته تر از قبل است و دست به دستگیریهای بسیاری می زنند تا شاید خود را مستحکمتر کنند اما امروز دیگر از دست کسی کاری ساخته نیست، این جنبش ها زیر سایه ای از آزادگی و حقوق بشر به قدری گسترده شده اند که حتی اگر حاکمیت هم نخواهد بازهم صدایش در تمام ایران شنیده می شود. آنها ضعیف تر نشده اند بلکه بر ایمان به راه خود استوارتر شده اند"... بازخوانی این گزارش، کافی است تا باور کنیم که بهاره راست می گفت.

آیدا قجر