ترویج نگاه حرمسرایی به زن

یکشنبه، 2 تیر 1387

آمنه شیرافکن

گفتمان كنونی حاكم بر جامعه ما در موضوع نگاه به زن به شدت سنتی عمل میكند. بار سنت و مردسالاری كه میرفت در ساخت جامعه به چالش كشیده شود این بار از طریق خود نهاد قدرت در حال بازتولید و تقویت است.
نگاه سنتی مرسوم در جامعه ما نسبت به زن او را موجودی میداند كه تنها كاری كه از عهدهاش بر میآید مادری و همسری است و گرما بخشی به محیط خانه و خانواده.
این نگاه به ویژه با روی كار آمدن دولت نهم تشدید شد چنانچه در حال حاضر آنچه در اجتماع می گذرد به قدرت رسیدن همان رگه های پاتریمونیالی است كه زنان سال ها و سال ها تلاش داشتند در جهت كاهش و كمرنگ تر شدن آن بكوشند.
نگاه مردمحور پنهان در پس طرح امنیت اجتماعی بی آنكه تلاشی برای تصحیح جامعه ای داشته باشد كه در آن خشونت علیه زنان در همه ابعاد در حال تقویت است، لایه های تازه این خشونت را با خود به خیابان های شهر تهران می آورد تا بتواند با تكیه بر آن از زن حمایت كند.

اما آسیب های این نگاه دارد در جایی دیگر هویدا می شود. در لایه هایی از جامعه كه حالا كم كم دارد سر و صدا ی آن بلند می شود. وقتی تو زن را از سویی با نگاه لذت گرا میبینی و از سویی دیگر به نفی آن از جامعه همت می كنی ، نوعی تناقض در وجودت رشد می كند كه شاید بخشی از آن یكهو با پخش تصویری از اتاق كار یك استاد دانشگاه در سایت یوتیوپ بروز كند، وقتی كه خیال دارد اتاق كارش را حرمسرایی مدرن كند در تعرض به یك دانشجوی دختر.
بی آنكه بداند دختری كه روبرویش قرار گرفته آن زن قاجاری دور از اجتماع و بی خبر از فردیت خود نیست، انسانی است بالیده بر واقعیت های اجتماعی كه میداند كسی دارد وارد حریم شخص او میشود.
به روایتی شاید بتوان گفت كه وقایع اخیر در دانشگاههای كشور با محور تعرض به دانشجویان دختر نمایشی از جولانی است كه جامعه، دولت ، مقامات و مسولان و فرهنگ و سنت و قانون به مرد دادهاند تا بتواند اینگونه زن را به بازی قدرت خود بگیرد.
ایرانیها به داشتن حرمسراها در جهان معروف بودهاند. هنوز هم سازه های تاریخی چون عالی قاپو اصفهان طنین انداز ترسی در وجود آدمی است كه نشان از گستاخی جنس مذكر و در عین حال قدرت اعمال آن نسبت به زنان داشته است.
اما این روزها مردان بر اریكه قدرت نشسته ایران به رسم قدمایشان حرمسرا برپا كرده اند، اما این بار حرمسرایشان شكل مدرنی به خود گرفته است.
زنان همچنان در حرمسرا زندگی می كنند. حرمسرای اندیشه مردانی كه آن ها را پر بسته در چارچوبی پر قاعده و پر ضابطه محسور میخواهند .
این حرمسرای شیشه ای در اتاق كار استادی شكل میگیرد كه طمع جنسی را برتر از هر حس دیگری در خود رواج داده تا امنیت برای دختر دانشجو دیگر گونه تعریف شود.
چیزی كه دارد اتفاق میافتد بازگشت دوران قرون وسطایی تاریخ جنسیت است.
اینكه تو باید مدام برای تمامی روابط پاسخگو باشی و سیستم نظارت بی پروا حتی بر رنگ لباس تو هم نظارت كند. فردیت بی محابا تحلیل میرود و آدمها مدام در اضطراب نظارت، فرصت مفید زندگی و لذت بردن را از دست می دهند. در حالیكه در همین وانفسای غیرت و ناموس و ترویج اخلاق اجتماعی پرونده فرمانده ارشد نیروی انتظامی و برخی نمایندگان مجلس و مسولان و استادان دانشگاه رو میشود تا ناخودآگاه روایت فساد در كلیسا جلوی چشمت مرور شود.