تحلیل عبدالله مومنی از وضعیت حقوق بشر طی ماه های گذشته

تابستان تلخ نقض آزادی های اساسی و حقوق شهروندی

سهشنبه، 29 امرداد 1387

ادوارنیوز: عبدالله مومنی سخنگوی سازمان دانش آموختگان ایران تابستان امسال را از منظر نقض آزادی های اساسی و حقوق شهروندی افراد، تابستانی تلخ و پردلهره توصیف کرد.

عبدالله مومنی سخنگوی سازمان دانش آموختگان در گفتگوی تحلیلی با ادوارنیوز پیرامون موارد نقض حقوق بشر در تابستان امسال برخورد گسترده با دانشجویان و صدور احکام زندان و محرومیت از تحصیل دانشجویان منتقد، صدور احکام اعدام، اعمال فشار و محدودیت برای فعالان مدنی - سیاسی و نهادهای مدنی، اعمال فشار و فضاسازی برای مدافعان سرشناس حقوق بشر نظیرعمادالدین باقی و شیرین عبادی و صدور حکم جلب برای ابراهیم یزدی، ایجاد مانع برای انجمن صنفی روزنامه نگاران و تداوم طرح امنیت اجتماعی، طرح موسوم به لایحه حمایت از خانواده در مجلس هشتم را از مصادیق بارز نقض حقوق بشر دانست.

مومنی با اشاره به بازداشتهای گسترده دانشجویان در تیرماه اخیر گفت: همانند گذشته نقض حقوق دانشجویان از طریق بازداشت، احضار، صدور احکام قضایی و محرومیت از تحصیل برغم تعطیلی دانشگاه ها ادامه داشته است.

مومنی به بازداشت سورنا هاشمی، بهرام واحدی، آرش رائیجی،حسن جنیدی و پیام شکیبا دانشجویان دانشگاه زنجان اشاره کرد و دستگیری این دانشجویان را انتقام جویی مسولان دانشگاه از نقش روشنگرانه دانشجویی و تاوان افشاگری آنان دانست.

عبدالله مومنی حوادث دانشگاه زنجان و واکنش دانشجویان را نتیجه طبیعی عملکرد برخی از مسوولان در ترویج ریاکاری، تظاهر به دینداری و استفاده ابزاری از دین توصیف کرد که فقدان مکانیسم پاسخگویی و نبود نظارت جدی برعملکرد مسوولان دانشگاهی که بی واهمه از هر گونه بازخواست و کنترل اجتماعی و اخلاقی است را زمینه ساز تکرار اینگونه رفتارهای غیر اخلاقی در فضای دانشگاهی دانست و با اشاره به وقایع دانشگاه زنجان ضمن ابراز تاسف از اینکه فردی بواسطه جایگاه حقوقی همچون معاون دانشجویی دانشگاه گفت: فردی که رییس کمیته انضباطی نیز بوده و می بایست مانع تعرض به حریم، حقوق و حوزه خصوصی افراد باشد و در این جهت مسولیت ذاتی و قانونی دارد پس از آنکه از موقعیت و جایگاه حقوقی اش سوء استفاده نموده و موجب اعتراض بحق و اخلاقی دانشجویان قرار می گیرد به جای آنکه کیفری ببیند،خود زمینه ساز تسویه حساب با دانشجویان معترض می گردد و پس از افشاگری دانشجویان در شرایطی که انتظار حداقلی برخورد و محاکمه چنین مدیرانی است، با تبرئه مضحک و توجیه تراشی های مذهبی برای اینگونه افراد که علاوه بر تعرضی که به حقوق فردی داشته، سوء استفاده آشکاری از موقعیت اش که بموجب قانون عهده دار آن شده است نیز صورت میگیرد و پس از فرو کش نمودن ماجرا ادامه داستان با بازداشت دانشجویان همراه می شود .

وی افزود: در چنین شرایطی است که متهم اصلی تنها به تبرئه شدن قانع نمی شود وشاکی اصلی پرونده ای می شود که خود عامل اصلی است که منجر به ایجاد بحرانی در دانشگاه گردیده و در جهت اعاده حیثیت اش به دنبال برخورد با دانشجویان معترض است که این رویه نه تنها با قانون و اخلاق که حتی با توافقات مقامات دولتی با دانشجویان دانشگاه زنجان هم مغایر است.

سخنگوی سازمان دانش آموختگان یاد آور شد: مسوولانی که امروز نگران خدشه دار شدن حیثیت و آبروی نظام هستند ، با کمال تاسف به جای برخورد با خاطی اصلی پرونده به بهانه جویی با دانشجویان برخاسته اند و آنها را بازداشت کرده اند. اگر در زمانی که حوادث مشابه در دیگر دانشگاهها رخ می داد، به فریاد اعتراض و تظلم خواهی دانشجویان اعتنایی می کردند، امروز حادثه دانشگاه زنجان اینچنین به یک بحران تبدیل نمی شد و عده ای دانشجوی مظلوم، قربانی رفتارهای غلط وناپسند نمی شدند.

سخنگوی سازمان دانش اموختگان با ابراز نگرانی از نقض حقوق شهروندی دانشجویان زنجانی تصریح کرد: این نگرانی جدی وجود دارد که پرونده دانشگاه زنجان قلب ماهیت شود و جای شاکی و متهم تغییر پیدا کند.


سخنگوی ادوار تحکیم همچنین با شادباش آزادی 3 دانشجوی دانشگاه پلی تکنیک، احمد قصابان، احسان منصوری و مجید توکلی گفت: پایان بیش از 15 ماه رنج و فشار بر این 3 دانشجوی بی گناه و خانواده های محترمشان و روند طی شده در پرونده نشریات جعلی که منجر به بازداشت بسیاری از دانشجویان و اعتراضات وسیع دانشجویی در کشور گردید سندی بر مظلومیت و در عین حال پایداری وعدم انفعال جنبش دانشجویی به رغم پرداخت هزینه های سنگین است.

مومنی در عین حال به صدور حکم 3 سال حبس برای علی عزیزی و حکم محکومیت تعلیقی برای علی نیکو نسبتی دو عضو شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت اشاره کرد و گفت: به نظر می رسد روند انتقام جویی از فعالان دانشجویی همچنان ادامه دارد و اینگونه محکومیت ها همچنان تاوان تلاشهای روشنگرانه و آزادیخوانه ایست که دفتر تحکیم و دانشجویان با احکام زندان دریافت می کنند.


مومنی همچنین به ادامه بازداشت فعالان دانشجویی در تبریز و احضار فعالان دانشجویی طیف چپ به دادگاه اشاره کرد و گفت: بازداشت گسترده دانشجویان در تیرماه و وارد ساختن اتهامات نامعلوم به ایشان با استفاده از فرصت تعطیلات تابستانی دانشگاه ها از ادامه نگاه صرفا امنیتی حاکمیت به حوزه دانشگاه خبر می دهد که بر اساس این نگاه برای متوقف نمودن فعالیتهای دانشجویی ، متوسل به تحمیل هزینه هایی نظیر محرومیت وبه زندان افکندن فعالان میشوند.

سخنگوی سازمان دانش آموختگان محرومیت دانشجویان از حق تحصیل و بازنشستگی اجباری تعداد زیادی از اساتید دانشگاه های کشور را مورد اشاره قرار داد و گفت: متاسفانه با اعلام نتایج کنکور کارشناسی ارشد در ماه های گذشته مشخص شد که امسال نیز تعدادی از فعالان دانشجویی منتقد علیرغم دارا بودن صلاحیت علمی تنها به دلیل مخالفت با دولت از تحصیل در دوره کارشناسی ارشد محروم شده اند .

مومنی همچنین با اشاره به اقدام دولت نهم در بازنشستگی اجباری بسیاری از استادان برجسته دانشگاه های کشور به خصوص در رشته های علوم انسانی آن را مایه ی تاسف و موجب خسارت برای نظام آموزش عالی دانست و افزود :برخی از این اساتید نظیر دکتر کاتوزیان، دکتر شفیعی کدکنی و دکتر ایرج گلدوزیان در حوزه ی تخصص خود به معنای واقعی کلمه بی بدیل هستند.

مومنی با انتقاد شدید از روند در پیش گرفته شده در محرومیت دانشجویان توسط دولت نهم گفت: در روزگاری که یکی از کلیدی ترین وزرای کابینه دولت نهم از سوی مجلس به جعل مدرک تحصیلی دکترا متهم می گردد و صحت این ماجرا از سوی دانشگاه مربوطه تایید می شود، شاهد آن هستیم که با صلاحیت ترین و با هوش ترین فرزندان کشور و همچنین برجسته ترین و شایسته ترین اساتید دانشگاههای ایران تنها به دلیل عدم وجود دیدگاههای فکری یکسان با جناح حاکم و دولت از ادامه تحصیل و تدریس در دانشگاه های کشورشان محروم می شوند. مومنی ادامه داد: در واقع ما با یک انقلاب فرهنگی خزنده در طول 3 سال اخیر در دانشگاه ها روبرو بوده ایم .


مومنی در ادامه با اشاره به صدور حکم اعدام برای حبیب الله لطیفی و فرزاد کمانگر گفت: متاسفانه نقض حق حیات از طریق اجرای گسترده ی مجازات اعدام نیز یکی دیگر از مشکلات عمده ای بود که طی این دو ماهه ی تابستان با آن مواجه بوده ایم. کثرت موارد مجازات مرگ در قوانین موضوعه وقتی در کنار کثرت صدور احکام اعدام آن هم در شرایط مبهم و در فقدان یک فرآیند دادرسی عادلانه قرار می گیرد نهایتا منجر به نقض گسترده و سیستماتیک حق حیات می شود. در مورد گسترش دامنه ی صدور و اجرای احکام اعدام و بخصوص برای شماری از فعالین سیاسی در برخی از استانهای مرزی و همینطور صدور احکام حبس طویل المدت برای فعال حقوق بشری نظیر آقای کبودوند موجب نگرانی شدید است.

مومنی همچنین آمار بالای صدور و اجرای احکام اعدام درکشوررا دلیلی بر لزوم اصلاح قانون و رویه ها ی قضایی مربوط به حق حیات دانست. وی همچنین با اشاره به احتمال اعدام رضا حجازی نوجوانی که در پانزده سالگی مرتکب قتل در یک نزاع جمعی شده است، اعدام کودکان و نوجوانان را مغایر تعهدات بین المللی دولت دانست که در اینگونه موارد شایسته است قانونگزاران و سیستم قضایی به نظرات حقوقدانان برجسته ی کشور مبنی برلزوم افزایش سن مسئولیت کیفری به 18 سال توجه کنند.

به گفته ی مومنی دولت در تابستان جاری در کنار همه ی موارد نقض اعلامیه ی جهانی حقوق بشر و قانون اساسی از پیگیری خط مشی بنیادین خود یعنی تضعیف جامعه ی مدنی از طریق مقابله با انجمنها،تشکلها،احزاب و نهادهای مدنی هم غافل نبوده است.

سخنگوی سازمان دانش آموختگان فشارهای وارده بر انجمن صنفی روزنامه نگاران،کانون مدافعان حقوق بشر و نهضت آزادی را در همین راستا ارزیابی کرد. مومنی همچنین با اشاره به صدور حکم جلب برای ابراهیم یزدی دبیرکل نهضت آزادی آن را تلاشی در جهت فشار بیشتر بر منتقدین دانست که در جهت دفاع از حقوق شهروندان از هیچ کوششی دریغ نمی کنند .

سخنگوی سازمان دانش آموختگان فشارهای وارده بر انجمن صنفی روزنامه نگاران به عنوان یک نهاد صنفی که دارای جایگاه جدی وموثری در بین روزنامه نگاران منتقد دولت است و ایجاد محدودیت پیش روی فعالیتهای این تشکل صنفی با وجود فضای بسته و کنترل شده ای که بر وضعیت روزنامه ها حاکم شده علاوه بر آنکه برخاسته ازنگاه بسته و بدبینی متولیان فرهنگی کشور است نشانه آشکاری ازنقض حقوق فعالان مطبوعاتی نیزمی باشد .

مومنی در عین حال افزایش فشارها بر فعالین حقوق بشر نظیر شیرین عبادی و عمادالدین باقی را نگران کننده توصیف کرد و در این مورد گفت: افزایش فشارها بر عمادالدین باقی در زندان و اخبار نگران کننده ای که در این مورد به گوش می رسد نشانه ی روشنی از عدم حاکمیت قانون و بی توجهی به حقوق بشر است. سخنگوی سازمان دانش آموختگان ضمن اعتراض به تداوم بازداشت و نوع برخورد صورت گرفته با عمادالدین باقی ،وضعیت وی را در بند 209 زندان اوین نگران کننده توصیف کرد و با اشاره به عملکرد باقی در جهت فعالیتهای حقوق بشری دفاع همه جانبه فعالین حقوق بشری ازوی را وظیفه اخلاقی -انسانی دانست و ضمن تقدیر از عملکرد درخشان باقی در دفاع از حقوق شهروند ان ،خواهان آزادی رییس انجمن دفاع از زندانیان و پایان فشارها بر وی شد.

مومنی در ادامه ضمن اشاره به فضاسازی و درغ پراکنی رسانه های دولتی علیه شیرین عبادی برنده ی جایزه ی صلح نوبل و رییس کانون مدافعان حقوق بشر نسبت به امنیت وی ابراز نگرانی کرد و با توجه به تهدیدات صورت گرفته علیه عبادی خواهان اتخاذ تدابیر خاص جهت حفاظت از وی شد.

مومنی اینگونه فضاسازی ها علیه عبادی را نوعی مقدمه چینی برای وادار کردن وی به سکوت و برخورد با کانون مدافعان حقوق بشر به عنوان نهادی فعال وکوشا در زمینه حقوق شهروندان دانست. سخنگوی سازمان دانش آموختگان عملکرد رسانه هایی که با بودجه ی عمومی اداره می شوند را در اینگونه موارد موجب تاسف و مصداق سوءاستفاده از بیت المال دانست.

سخنگوی سازمان دانش آموختگان همچنین با اشاره به تلاشها برای تصویب لایحه ی موسوم به حمایت ازخانواده ، این لایحه را در جهت ایجاد تبعیض علیه زنان و تضعیف نهاد خانواده ارزیابی کرد و گفت: متاسفانه در این لایحه با وجود به یدک کشیدن عنوان حمایت از خانواده تنها چیزی که مشاهده نمی شود حمایت از خانواده است و تصویب چنین لایحه ای تنها موجب وهن خانواده است، مومنی ابراز امیدواری کرد که مجلس هشتم با توجه به عواقب وخیم اجتماعی که این لایحه در پی خواهد داشت از تصویب آن صرفنظر کند. وی همچنین ادامه ی فشارها بر فعالین جنبش زنان و کمپین یک میلیون امضا را مورد انتقاد قرار داد.

مومنی در ادامه اجرای طرح موسوم به امنیت اجتماعی را به شکل کنونی مغایر با حقوق قانونی شهروندان و تجاوز به حریم خصوصی و نقض امنیت فردی دانست. وی با اشاره به گزارش مفصل کمیته ی حقوق بشر سازمان دانش آموختگان در این خصوص ،اجرای این طرح را موجب ایجاد اختلال در زندگی شهروندان و مخالف با بدیهی ترین حقوق آنها دانست. و با اشاره به نقش نیروی انتظامی در اجرای این طرح و تبعات آن گفت: پلیس باید در خدمت امنیت و مبارزه با تبهکاران و متجاوزین به حقوق مردم باشد نه اینکه به حریم خصوصی مردم وارد شود و نوع پوشش و سبک زندگی آنها را تعیین کند.

سخنگوی سازمان دانش آموختگان در پایان این گفتگو ضمن اشاره به مشکلاتی که در روند زندگی روزمره مردم بواسطه تورم فزاینده و گسترش قابل توجه فقر و آسیبهای اجتماعی بوجود آمده،مسولیت و تکلیف دولت در مقابل شهروندان را یادآور شد وبیان کرد که دولت به جای مهار و کنترل و برخورد با منتقدین و بستن همه مجراهای تنفسی برای فعالین جامعه مدنی در جهت بهبود وضعیت نابسامان اقتصادی ومعیشتی مردم باشد و از دولت خواست که به جای اشتغال به امور حاشیه ای که ربطی به وظایف دولت ندارد در جهت رفع وضعیت نگران کننده و بحرانی اقتصاد کشور که ریشه در بی تدبیریها وشیوه های نادرست مدیریتی واداره امور دارد گام بردارد.