بحران مستغلات: ورشکستگي هزاران ايراني در دوبي
 

بازار مستغلات دوبي، پس از ده‌ سال رونق بي‌نظير، ناگهان دستخوش رکود شده است. در اين ميان، هزاران ايراني که سرمايه‌هاي خود را در معاملات ساختمان و مسکن به کار انداختند در آستانه ورشکستگي قرار گرفته‌اند.

دوبي، ظرف ده سال، از يک بندر کوچک در حاشيه خليج فارس به يک متروپل جهاني براي فعاليت‌هاي ساختماني تبديل شد. اما به نظر مي‌رسد که اين دوران به پايان خود رسيده باشد. اين دگرگوني، بسيار ناگهاني صورت گرفت:

در ماه اکتبر امسال، امير دوبي در يک نمايشگاه ساختماني پرده از طرح جاه طلبانه ايجاد "باغ جميره" برداشت و اعلام کرد که " ونيز خليج فارس" با ۷۰ ميليارد دلار سرمايه گذاري، در ساحل الجميره بنا خواهد شد. مجمع الجزايري مرکب از آسمان‌خراش‌ها، پارک‌ها و کانال‌هاي مصنوعي، که بخشي از آن در خشکي و بخشي ديگر از آن در دريا خواهد بود.

همزمان با اعلام اين خبر، هشت کشتي خاکبرداري عظيم، در ساحل الجميره لنگر انداختند. اين کشتي‌ها، قرار بود ميليون‌ها متر مکعب خاک و سنگ را از خشکي به دريا بريزند تا باغ جميره بر آن بنا شود. اما در آغاز ماه نوامبر، کشتي‌ها ناگهان در ميان حيرت ساکنان مناطق ساحلي الجميره ناپديد شدند. حدس و گمان‌ها، درباره علت آمد و رفت کشتي‌ها، ادامه يافت تا اين که مسئولان شرکت دولتي توسعه ساختماني دوبي معما را گشودند. آن‌ها اعلام کردند که طرح ايجاد باغ جميره، به دليل سرايت بحران مالي جهاني به دوبي، فعلا اجرا نخواهد شد.

پايان ناگهاني يک رويا

همراه با توقف اجراي طرح عظيم باغ جميره، طرح‌ ساختمان آسمانخراشي با ارتفاع هزار متر، يک مجموعه بزرگ هتل و بخش بزرگي از ويلاهاي لوکس جزيره نخل نيز، متوقف شد. شرکت ناکهيد هم، به عنوان مجري اين طرح‌ها، ناگزير ۵۰۰ نفر از ۳ هزار و ۳۰۰ همکار خود را اخراج کرد.

دوران رونق کم‌نظير فعاليت‌هاي ساختماني دوبي، به گونه‌اي پايان مي‌يابد که در هيچ نقطه ديگر جهان، مشابه آن ديده نشده است. ظرف ده سال گذشته، شيخ‌هاي دوبي، شبانه روز چنان مشغول ساختن بودند که به نظر مي‌رسيد ذخيره سيمان و آهن و شيشه جهان، به زودي به پايان خواهد رسيد. اما اکنون اين ذخيره پول جهان است که به پايان مي‌رسد. بدهي‌هاي سنگين روي دست امير دوبي مانده است. بحران مالي جهاني، چنان غافلگيرکننده به سراغ امارات متحده عربي رفته است که تا چند هفته پيش هيچکس آن را تصور نمي کرد.

پايان دوران طلائي ايرانيان

نشريه اشپيگل آنلاين اخيرا نوشت: «کسي که در سال ۲۰۰۳ پانصد هزار يورو براي يک ويلاي لوکس جزيره نخل پرداخت، در تابستان امسال مي‌توانست ۲ ميليون و ۵۰۰ هزار يورو بابت آن دريافت کند». هزاران ايراني نيز توانستند با معاملات قولنامه‌اي، در بازار مستغلات دوبي به سودهاي کلان دست يابند. اما از تابستان امسال، سير نزولي قيمت‌ها آغاز شد و آن‌ها نيز، به تدريج خطر ورشکستگي را لمس کردند.

حبيب مستوفي بازرگان ۴۳ ساله، اخيرا به خبرگزاري رويترز گفت: « همه پس انداز خانواده‌ام را در املاک دوبي سرمايه‌گذاري کردم. حالا چطور مي‌توانم به خانواده‌ام بگويم که اشتباه کردم و همه پولمان از دست رفت»؟

دليل اصلي سرمايه‌گذاري ايرانيان در دوبي، ناامني سياسي و اقتصادي جمهوري اسلامي ايران بود. بسياري از آنان نيز، به اميد کسب اقامت دوبي، در مستغلات اين اميرنشين سرمايه‌گذاري کردند. اما تغيير قوانين، امسال اين اميد را نيز بر باد داد. به گزارش رويترز، حميد رضا آصفي سفير ايران در امارات متحده عربي، نوامبر امسال به ايرانيان هشدار داد که از خريد املاک در دوبي خودداري کنند، زيرا اين کار نه تنها سودي نخواهد داشت، بلکه منتهي به دريافت اقامت نيز نمي‌شود.

جواد طالعي
دويچه وله