نیمه دیگر برای برابری، برای صلح
فریبا ثابت
روز هشت مارس روز مبازره زنان علیه تبیعض و نابرابری است. روز همبستگی با زنانی است که در همه جای دنیا بپا خاسته‌اند. انقلابات عربی در تونس، مصر، لیبی، یمن، خاور میانه وایران.... نشان می‌دهد که امروزه دیگر نمی‌توان نقش زنان را درخانواده و جامعه نادیده گرفت. واقعیت دیگر، اما اینکه امروزه خواست زنان برای بدست آوردن حقوق برابر در یک جامعه پدر سالار با جهانی شدن سرمایه، با بحران اقتصادی جهانی، رشد بنیاد گرایی مذهبی در تصادم قرار گرفته و جنبش زنان وحقوق زنان را حتی در کشورهای غربی که پیشرفت‌هایی داشته‌اند را به شدت تهدید می‌کند. در این موقعیت جهانی، روز هشت مارس به عنوان سمبل مبارزه زنان بیش از هر وقت موضوعیت پیدا می‌کند.
چرا که عوامل شمرده شده در بالا هر چند اثرات وخیمی در کل جامعه دارد بیشترین قربانی را از زنان می‌گیرد. زنان به دلیل نابرابری جنسی خصوصا در بازار کار جایگاه یکسانی بامردان ندارند. زنانه شدن بازار کار با برابری همراه نبوده وهنوز هم ادامه دارد.
زنانی که اغلب در کارهای غیر رسمی موقتی وبا دستمزد کم اشتعال دارند به سرعت در معرض اخراج قرار گرفته و به دایره فقر و تبعات آن پرتاب می‌شوند. و بالاخره زنانی که به کارهای دایمی اشتعال دارند به کارهای موقتی غیر رسمی و با حقوق پایین رانده می‌شوند.
بنیاد گرایی مذهبی هم خطر جدی است که زنان را به قهقرا می‌برد. سرکوب خشن زنان و تلاش برای باز پس گرفتن حقوق زنان در برخی ازکشور‌ها ازجمله تونس، استقرار قانون شریعت در لیبی، بیرون راندن زنان از صحنه در مصر درست در بهار عربی و سرکوب مستمر زنان در ایران گواهی بر این مدعا است.
نتیجه اینکه جنبش برابری طلبی زنان با همه فراز و نشیب‌هایش با خطرجدی رو به رو است و شرایط کنونی جهان بهانه‌ای برای به حاشیه راندن وقربانی کردن آنان است.
درشرایطی که دنیا عرضه تاخت و تاز لجام گسیخته سرمایه داری نئو لیبرال است و جنگ ابزار اصلی آن برای نجات سرمایه از بحران وانتقال آن به کشورهای پیرامونی است، ایران براثر ماجرا جوئی حکومت سرمایه داری مذهبی، با خطرحمله نظامی و جنگ هم روبرو است.
بر بستر چنین شرایطی است که جنبش زنان با دشواری صد چندان روبه رو شده و در مقابل این پرسش اساسی قرار می‌گیردکه آیا جنبش زنان باید به دلیل تهدید حمله نظامی وخطر جنگ دست از مبارزه برابر خواهی خود بر دارد؟.
جنبش زنان در ایران همواره با سد حکومت دینی رو به رو است و هر گونه تلاش در جهت رفع نابرابری نهادینه شده در جمهوری اسلامی حتی ابتدائی وطبیعی‌ترین حقوق یک شهروند از جمله حق زندگی رنگ سیاسی به خود گرفته و سرکوب می‌شود. تبیعض ساختاری پایه اصلی رژیم اسلامی است وحکومت مذهبی ایران در هیچ شرایطی به زنان اجازه کوچک‌ترین حرکتی را نمی‌دهد. از قضا و بر عکس، تنش‌های بین المللی، خطر جنگ و حمله نظامی فرصتی طلائی به جمهوری اسلامی می‌دهد تا به این بهانه جنبش‌های اجتماعی و بالاخص جنبش زنان را سرکوب کند. در اینجا است که باورندان این امر به زنان که هر گونه حرکت اعتراضی زنان به نفع جنگ طلبان (یعنی امریکا و کشورهای غربی و اسرائیل) است خطری جدی برای جنبش زنان است.
نگاهی گذرا به تاریخ هشت مارس روز جهانی دفاع از حقوق زنان نشان می‌دهد که که اساسا روز هشت مارس با مبارزه زنان برای صلح و برابری رقم خورده است. ابتکار روز زن در کنفرانس جهانی زنان سوسیالیست در سال ۱۹۱۰ کپنهاک به وسیله کلارا زتکین مطرح واز قضا روز جهانی «مبارزه برای حقوق زنان وصلح» نامیده شد. واز آن ببعد و در شرایط جنگ جهانی اول که زنان به جای مردان به جبهه فرستاده شده، راهی کارخانه شدند، مبارزه برای بهتر شدن شرایط کار و حقوق زنان با صلح در هم آمیخته شد. در چنین شرایطی بود که الکساندرا کولونتای در نزدیکی اسلو تظاهرات بزرگی علیه جنگ سازمان داد که زنان در آن شرکت فعال و موثری داشتندو شعار آن‌ها «برای برابری برای صلح» بود. در دوران جنگ جهانی دوم در اروپا، زنان در جنبش‌های مقاومت ضد فاشیستی شرکتی چشمگیر داشته و هم زمان در کارخانه‌ها و محیط کار برای بهبود شرایط کار مبارزه می‌کردند. در سال ۱۹۴۷ لئون بلوم سیاستمدار سوسیالیست (دوره‌ای وزیر کار سوسیالیست‌ها بود) در روز هشت مارس جایگاه زنان را در نهضت مقاومت ارج نهاد و بر حضور زنان برای رسیدن به صلح و برابری تاکید کرد.
*****
زنان اساسا از جنگ سودی نمی‌برند بلکه از یک طرف قربانیان وحشی‌گری و سبعیت متجاوز کننده هستند واز طرف دیگر در جامعه خود به دلیل نا‌امنی و یا حکوت‌های مستبد به عنوان یک زن مورد انواع خشونت‌ها قرار می‌گیرند.
تهاجم به مرز‌ها همراه با تجاوز به زنان و خشونتهای جنسی نیروهای دشمن است. تجاوز به عنوان تاکتیک و وسیله جنگی به کار رفته و بدن زن ابژه جنگ می‌گردد.
زنان در جنگ به عنوان هویت رقیب دیده شده و بدن آن‌ها مثل سر زمینی برای فتح، یا وسیله برای حقارت مردان جامعه تجسم می‌شود.
در کنگو تجاور جنسی به عنوان یک سلاح جنگی از طرف تمامی گروههای در گیر در جنگ مورد استفاده قرار گرفت.
طبق گزارش سازمان ملل در رواندا بین ۱۰۰۰۰۰تا ۲۰۰۰۰۰ زن در فاضله سه ماه در سال۱۹۹۴ در جنگ داخلی مورد تجاوز قرار گرفتند. در سیرالئون شبه نظامیان به ۴۰۰۰۰ زن تجاوز کردند، و جنگ در یوگسلاوی سابق این رقم به ۶۰۰۰۰ رسید.
در عراق و افعانستان هم هر چند آمار دقیقی در دست نیست اما فاجعه بسیار و تجاوز به زنان اسفبار!.
به فحشا کشانده شدن، به قتل رسیدن، ناپدید شدن، از دست دادن همسر، فرزند خانه و کاشانه، مهاجرت و........... از اثرات جانبی جنگ است که تا نسل‌های بعد زخم آن می‌ماند.
و از طرف دیگرزن در جامعه خود، هویت خود را در مقابل ناسیونالیسم و دفاع از وطن از دست می‌دهد. وطن پرستی محور، او را به مادری برای تربیت سربازان، عامل پشت جبهه برای کمک رسانی، عامل اجرای هر گونه اوامر و............ و خلاصه زنی فاقد قدرت و عمل اجتماعی تبدیل می‌کند.
*****
در شرایط امروزایران نقش زنان به طور کلی و جنبش زنان به طور اخص چیست؟ و همانطور که در بالا گفته شد آیا جنبش زنان به دلیل خطر حمله نظامی و احتمال جنگ باید دست از مبازره برای برابری بردارد؟
به دلایل شمرده شده در بالا زنان از مهم‌ترین نیروهای صلح هستند. وزنان کشور ما به دلیل تجربه جنگ هشت ساله خانمان سوز و فجایع به بار آورده برای آن‌ها هرگز خواهان جنگ نبوده وبیشتر از هر زمان مخالف جنگ هستند. آن‌ها به خوبی می‌دانند که جمهوری اسلامی و کشورهای غربی هر کدام در پی منافع خود هستتد و در شرایط اسف بار اقتصادی، اجتماعی، سیاسی جامعه امروز ایران تنها طرفین جنگ ازوقوع آن سود می‌برند.
بنابراین جنبش زنان باید بیشتر از هر زمان وارد عمل اجتماعی شده وپیوند «نه به جنگ برای برابری برای صلح» را تحقق بخشد. عملی کردن این مهم تنها با حضور زنانی با قدرت و عمل اجتماعی ممکن است.
در اینجا لازم می‌دانم اندکی تامل برای باز کردن مفهوم قدرت داشته باشم. منظور من از قدرت در اینجا توانایی وپناسیل فکری و عملی زنان است. زن، جنس دوم طبق قانون دینی جمهوری اسلامی جایگاه و قدرت عمل اجتماعی ندارد. و اما برای اینکه زنان مابه عنوان شهروندان و نه به عنوان وسیله وارد عمل شوند احتیاج به قدرت دارند.
و اما قدرت زن در رابطه با مرد مطرح می‌شود. رابطه بین زن و مرد یک رابطه طبیعی و ضروری انسان با انسان است. زن و مرد به عنوان بشر یک کل را تشکیل می‌دهند نه به صورت هرمی و هیرارشی که در آن مرد فاعل در راس قدرت و زن مفعول در پائین هرم است.
متاسفانه زن در جمهوری اسلامی در پایین هرم، به عنوان جنس دوم و فرو دست است. زن از نظر قانونی در نقطه صفر جنبش جهانی زنان یعنی در نقش خدمتکار و تحت ستم حبس شده است. زن فاقد قدرت، زنی که به عنوان بشر کامل شناخته نشده ونیمه بشر است.
نیمی از جامعه ما از حقوق شهروندی محروم و در نتیجه از قدرت عمل اجتماعی محرومند. آیا در چنین شرایطی طبیعی‌ترین و ضروری‌ترین خواست، حق برابری نیست؟
زنان ما اما علیرغم قوانین زن ستیز جمهوری اسلامی به قدرت خود آگاهندو به خوبی در یافته‌اند که تنها راه نجات آن‌ها استقلال و برابری است وهیچ بهانه‌ای نباید آن‌ها را از این مهم باز دارد. درایران تبیعیض علیه زنان بخشی از ساختار حکومت است و در نتیجه بدون شکستن این ساختار رسیدن به مطالبات زنان امکان پذیر نیست.
در این راستا جنبش زنان ما باید همواره پرچمدار مطالبات اخص زنان بوده ودر عین حال همراه با جنبش‌های دیگر و به خصوص جنبش کارگری، به دلیل خصلت برابر طلبی ونفی هر گونه تبعیض همراه و متحد شده تا مبارزه خود را پیش برد.
کلام آخر اینکه، جنگ حربه‌ای در دست جمهوری اسلامی برای سرکوب هر چه بیشتر جنبش‌های اجتماعی و به خصوص جنبش زنان است. با شعار «برای برابری برای صلح» در مقابل جمهوری اسلامی بایستیم .
۶ مارس ۲۰۱۲
http://hra-news4.info