پیام دکترصدرحاج سیدجوادی
به مناسبت پنجاهمین سالگرد تاسیس نهضت آزدی ایران
میزان: یکی از بنیانگذاران نهضت آزادی ایران در پیامی به مناسبت پنجاهمین سالگرد تاسیس نهضت آزادی ایران خطاب به تمامیت خواهان گفت:«تمامیت‌خواهان بدانند که این نهضت، متوقف شدنی نیست و تا بامداد آزادی و برآمدن خورشید عدالت، حتی اگر که راهی دور و شبی طولانی در پیش داشته باشد، استوار خواهد ماند و ایمان دارم که ملت شریف ایران نیز، هرگز در پیگیری مطالباتش کوتاه نخواهد آمد.»
میزان:دکتراحمد صدرحاج‌سیدجوادی در پیامی به مناسبت پنجاهمین سالگرد تاسیس نهضت آزادی ایران خطاب به تمامیت خواهان گفت:«تمامیت‌خواهان بدانند که این نهضت، متوقف شدنی نیست و تا بامداد آزادی و برآمدن خورشید عدالت، حتی اگر که راهی دور و شبی طولانی در پیش داشته باشد، استوار خواهد ماند و ایمان دارم که ملت شریف ایران نیز، هرگز در پیگیری مطالباتش کوتاه نخواهد آمد.»
به گزارش «میزان خبر»، این عضو هیئت موسس نهضت آزادی ایران در این پیام خود نهضت آزادی را به خاطر یک عمر ممارست در اهداف خود علی‌رغم فشارهای همیشگی حاکمیت را نه فقط یک تشکل سیاسی که به الگویی برای دیگر گروه‌ها و نهضتی برای آزادی ملت ایران دانست.
مسن‌ترین فعال سیاسی ایران در پیام خود خطاب به جوانان توصیه و وصیت کرد: «مبادا سختی‌های روزگار موجب دل‌سردی و ناامیدی شما شود که البته باید به گسترش و تعمیق ظرفیت‌های اخلاقی و روحی شما و ایجاد انگیزه، توان و خواستی مضاعف در پیگیری مطالبات تاریخی ملت عزیز ایران بیانجامد و این نکته را پدر پیری با شما در میان می‌گذارد که اگرچه رنج بیش از هفتاد سال تلاش و حضور در عرصه‌ی اجتماع و سیاست، تنش را رنجور داشته و جانی خسته برایش باقی گذاشته است، اما بیش از هر زمان دیگری به آیندهٔ ایران و تحقق آزادی و دمکراسی باور داشته و امیدوار است و از همین رو تاکید مجدد دارم که در مسیر سبزی که پیش رو دارید، پیوند‌ها را مستحکمتر و با اتحاد و هم‌دلی پیش روید.»
متن این پیام بدین شرح است:
بسم الله الرحمن ارحیم
«یا ایها الذین ءامنوا اصبروا و صابروا و رابطوا و اتقوالله لعلکم تفلحون»
(آل عمران، آیهٔ ۲۰۰)
ملت شریف و جوانان برومند ایران!
نهضت آزادی ایران، پنجاه سال پیش در چنین روزهایی توسط زنده‌یادان مهندس مهدی بازرگان، آیت الله سید محمود طالقانی و دکتر یدالله سحابی و با تایید و نظر مثبت شادوران دکتر محمد مصدق رهبر نهضت ملی ایران بنیان نهاده شد. آزادی، استقلال، حاکمیت قانون، عدالت اجتماعی و پیشرفت مملکت از جمله آرمان‌ها و اهدافی بودند که بنیانگذاران نهضت آزادی ایران برگزیده و در طی سالیان بعد برای تحقق آن کوشیدند. دمکراسی، اجرای اصول مندرج در اعلامیهٔ جهانی حقوق بشر، گسترش صلح و فرهنگ دوستی در میان ملل گوناگون نیز در زمرهٔ تاکیداتی هستند که در مرامنامهٔ نهضت آزادی ایران دیده می‌شوند.
بنیانگذاران نهضت آزادی ایران با درکی تاریخی از ساخت جامعه و ملت ایران و تاثیر عمیق باورهای دینی و اسلامی بر فرهنگ ایرانی و نحوهٔ زیست مادی و معنوی ایرانیان و همچنین بر اساس بینشی توحیدی و قرآنی، به تبیین نگاهی نو و مبتنی بر اخلاق و عقلانیت از اسلام توجه داشتند. در باور این جمع، استبداد نه تنها به عنوان ماحصل بینش غیرتوحیدی و به مثابهٔ مصداق بارز شرک، قابل ارزیابی است که خود از جمله موانع تحقق جامعهٔ اخلاقی و نشر باورهای اصیل دینی محسوب می‌شود و بر همین مبنا، افزون بر مبارزه‌ی سیاسی مستمر با حکومت خودکامه و حاکمیت سلطنت مطلقهٔ پهلوی، در مسیر خرافه‌زدایی و معرفی چهره‌ای عقلانی از اسلام و سازگار با دمکراسی و حقوق بشر، منشاء خدمات موثر و گسترده‌ای شدند. در اعلامیهٔ تاسیس نهضت آزادی ایران، این عبارات دیده می‌شود: «اقتضای اطاعت از خدا مبارزه با بندگی غیر او و شرط سپاس ایزدی، تحصیل آزادی برای به کار بستن آن در طریق حق و عدالت و خدمت است. ما باید منزلت و مسوولیت خود را در جهان خلقت بشناسیم تا به رستگاری و پیروزی نائل شویم.»
نهضت آزادی ایران در طی حدود نیم قرن مبارزه برای تحقق آزادی و حاکمیت قانون، همواره بر این امر تاکید داشته است که دمکراسی یک رخداد صرفاً سیاسی نیست که در اثر رویدادی خاص و یا در لحظه‌ای معین روی دهد و بلکه، فرآیندی است اجتماعی، فرهنگی و سیاسی که در مسیر پیگیری مستمر آن، به درجات گوناگون پدید آمده و تکامل و تعمیق خواهد یافت و چنین دستاوردی نه با زور و تحمیل که تنها با پذیرش و باور عام ملت و حتی هیات حاکمه به این حقیقت که دمکراسی بدیل و جایگزنی ندارد، به دست خواهد آمد. از همین رو، با تاکید بر شیوه‌های مدنی و مسالمت‌جویانه، تغییرات تدریجی در چارچوب قانون را در ارتقای فرآیند حاکمیت ملت و دمکراسی موثر‌تر ارزیابی کرده و برای آگاهی‌بخشی اهمیتی دوچندان قائل بوده‌اند. گزینش راهبرد «جنگ حجت و نه جنگ قدرت» نیز در دههٔ شصت خورشیدی بر همین اساس روی داد.
تجربهٔ نیم قرن مبارزهٔ مستمر اعضای فقید و حاضر نهضت آزادی ایران، موید این ادعاست که آرمان‌هایی را که روزگاری بنیانگذاران شریف اعلام می‌داشتند، این روز‌ها به خواست و باور عمومی ایرانیان، از هر طیف سیاسی و طبقه‌ی اجتماعی بدل شده است. امروز دیگر کمتر کسی از جماعت مردم پیدا می‌شود که آزادی را امری لوکس و غیرضروری بداند و حتی همراهان عدالت‌طلب ما در مسیر مبارزه نیز بدین ضرورت رهنمون شده‌اند که سلب آزادی، نخستین حقی است که از یک انسان، مورد ستم و تعدی قرار می‌گیرد و از این رو، تلاش برای دستیابی به آزادی و کرامت انسانی، عین عدالت‌جویی و پیش‌نیاز اساسی تغییرات پایدار و گذار به سوی حاکمیت ملت بوده و به عنوان خواستی فرا‌تر از یک حزب و یا جریان سیاسی خاص قابل مشاهده است. بنابراین گزاف نیست اگر ادعا شود که امروز بیش از هر زمان دیگری نیاز به آزادی، حاکمیت قانون و عدالت اجتماعی راستین دیده می‌شود.
تصمیم‌سازی‌های نادرست و مغایر منافع ملی دولت دهم و رییس آن در عرصه‌های سیاست، اقتصاد و فرهنگ، از جمله تقلب آشکار در انتخابات ۱۳۸۸، سرکوب و کشتار و زمینه سازی برای صدور احکام بلاموجه اعدام افراد بی‌گناه و حبس معترضان و فعالان سیاسی و اجتماعی، حذف یارانه‌ها در غیاب مراجع نظارتی رسمی و نهادهای مردمی مانند سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و همچنین مطبوعات آزاد و مستقل که موجب گسترش فقر شده و در واقع، معیشت و سفره‌های مردم تنگدست را نشانه گرفته است، نقض مستمر و فراگیر حقوق بشر و اصول قانون اساسی و آرمان‌های اصیل و واقعی انقلاب ۱۳۵۷، تنش‌آفرینی در عرصهٔ روابط بین‌المللی به ویژه تحریک کشورهای همسایه و عرب‌زبان، در کنار تشدید مناقشات منطقه‌ای در برخی استان‌های مرزی و به ویژه خوزستان، ترویج خرافه‌گرایی و ویران ساختن ارزش‌های اخلاقی و منابع مالی و انسانی و زیرساخت‌های اقتصادی و تولید ملی، از جمله دغدغه‌ها و نگرانی‌های اینجانب بوده و بنده نیز به شدت از تحمیل هزینه‌های غیرقابل جبران بر ملت و مملکت بیمناک بوده و اعلام می‌دارم که از حمله‌ی مغول به این سو، چنین یورش و تهاجمی علیه «ایرانیت و اسلامیت» به نحو توامان رخ نداده است.
سالروز تاسیس نهضت آزادی ایران، مناسبتی پدید آورد تا به رغم کسالت شدید و فشارهای امنیتی بی‌سابقه که سکوت چند ماههٔ اخیر را موجب شده بود، مهر سکوت شکسته و از آن‌جا که کهولت و کسالت روزافزون و همچنین شرایط سیاسی موجود، چه بسا در آینده‌ای نه چندان دور، حتی امکان و یا رمقی برای گرفتن قلم بر دست نیز نگذارد، در این سخن پایانی به عموم هم‌وطنان و به ویژه جوانان برومند سرزمینم که اینک سرنوشت میهن را رقم می‌زنند، توصیه‌ای از باب وصیت و سفارش دارم مبنی بر آنکه: «مبادا سختی‌های روزگار موجب دل‌سردی و ناامیدی شما شود که البته باید به گسترش و تعمیق ظرفیت‌های اخلاقی و روحی شما و ایجاد انگیزه، توان و خواستی مضاعف در پیگیری مطالبات تاریخی ملت عزیز ایران بیانجامد و این نکته را پدر پیری با شما در میان می‌گذارد که اگرچه رنج بیش از هفتاد سال تلاش و حضور در عرصه‌ی اجتماع و سیاست، تنش را رنجور داشته و جانی خسته برایش باقی گذاشته است، اما بیش از هر زمان دیگری به آیندهٔ ایران و تحقق آزادی و دمکراسی باور داشته و امیدوار است و از همین رو تاکید مجدد دارم که در مسیر سبزی که پیش رو دارید، پیوند‌ها را مستحکمتر و با اتحاد و هم‌دلی پیش روید.»
به رغم فشارهای شدید امنیتی و اعمال مجازات‌های سنگین و حبس‌های طویل المدت برای اعضا و علاقمندان این حزب دیرپای ملی و اسلامی که از همان روزگار تاسیس وجود داشت و هنوز هم به شدید‌ترین حالت اعمال می‌شود، پیگیری مستمر مطالبات تاریخی ملت ایران، الزام حاکمان به پاسخ‌گویی مسوولانه در برابر نهادهای مردمی و مدنی، تاکید هماره بر آزادی بیان، آزادی عقیده و برگزاری انتخابات آزاد، سالم و عادلانه، نحوهٔ ورود مبتنی بر اخلاق و کرامت انسانی به حوزهٔ سیاست و عدم رعایت خط قرمزهای خودساختهٔ حکومتی و هرگونه مصلحت‌اندیشی‌های ضد مردمی، از جمله دلایل و موجباتی هستند که قامت نهضت آزادی ایران را فرا‌تر از یک تشکل سیاسی صرف و در میزان یک اندیشه و بینش و به عنوان الگویی برای تحزب و شاخصی برای ارزیابی رفتار حاکمیت و سنجش دمکراسی قرار داده است. نهضت آزادی ایران به رغم فشار‌ها و تضییقات بی‌سابقه که حتی از برگزاری جلسات حزبی، محروم و ممنوع است، امروز به جهت فراگیری و پذیرش آرمان‌ها و روش‌هایش از سوی ملت ایران و عموم احزاب و فعالان سیاسی دمکراسی‌خواه، به نهضتی برای آزادی ملت ایران ارتقا یافته و بیش از پیش در راستای اهداف و آرمان‌های اصیل مردم سرزمینش پیش می‌رود. نهضت آزادی ایران از آن‌جا که با خواست حکومت‌ها ایجاد نشده است، سرنوشت خود را با ارادهٔ هیچ اراده‌گرایی رقم نخواهد زد. تمامیت‌خواهان بدانند که این نهضت، متوقف شدنی نیست و تا بامداد آزادی و برآمدن خورشید عدالت، حتی اگر که راهی دور و شبی طولانی در پیش داشته باشد، استوار خواهد ماند و ایمان دارم که ملت شریف ایران نیز، هرگز در پیگیری مطالباتش کوتاه نخواهد آمد.
آن شعله که خاموش نگردد ... ماییم نامی که فراموش نگردد ماییم
از لطف خدا با همه ظلم و دهشت ... آشفته و مدهوش نگردد ماییم
احمد صدر حاج سید جوادی
۲۵ اردیبهشت ۱۳۹۰