سنگ اندازی پشت پرده اعراب خلیج فارس در توافق ژنو در حالی که بعد از به نتیجه نرسیدن توافق ایران و ۱+۵ بر خلاف انتظارات، فرانسه به عنوان برهم زننده توافق شناخته شد، برخی تحریک فرانسه توسط کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس و حتی دادن رشوه‌های کلان به این کشور زیر فشار اقتصادی را عامل مواضع فرانسه دانستند، اظهارات تند وزیر خارجه امارات این گمانه زنی‌ها را تقویت می‌کند. به گزارش آینده ، وزیر خارجه امارات روز چهارشنبه با گیدو وستروله همتای آلمانی‌اش درباره مذاکرات اتمی ایران گفت‌و‌گو کرد و اظهار داشت ایران باید به نگرانی‌های همسایگانش نیز بپردازد. وی بار دیگر ادعاهای ارضی ابوظبی علیه ایران را تکرار کرد. شیخ خالد بن زاید آل نهیان وزیر امور خارجه امارات متحده عربی، از ایران خواست به میزان جدیتش در حل و فصل پرونده اتمی، در ایجاد فضای امن در منطقه جدی باشد. او همچنین ابراز امیدواری کرد که در دولت حسن روحانی سیاست‌های ایران تغییر کند. این سخنان وزیر امور خارجه امارات، چهارشنبه ۲۲ آبان در کنفرانس خبری مشترکش با گیدو وستروله وزیر امور خارجه آلمان در ابوظبی مطرح شده است. در هفته جاری، وستروله دومین وزیر خارجه کشور عضو گروه ۱+۵ است که به امارات متحده عربی سفر می‌کند. پیش از این جان کری وزیر امور خارجه آمریکا، به امارات رفته بود و در دیدار با شیخ خالد بن زاید آل نهیان گفته بود که «توافق با ایران بر سر برنامه اتمی‌اش، به سود همه طرف‌ها از جمله آمریکا و هم پیمانانش خواهد بود.» اما جالب اینجا بود که جان کری در ابوظبی در سخنانی عجیب توپ عدم توافق را به زمین ایران انداخت و بعد از آن ظریف گفت که احتمالا وی این سخن را در واکنش به فشار یا سوالی در کشور میزبان گفته است. وزیر خارجه ایران از اینکه برخی کشورهای عربی، نه به ایران، بلکه به متحدان خود (آمریکا؟) اخم می‌کنند، ابراز تعجب کرد. به گزارش خبرگزاری دولتی امارات، آل نهیان با اشاره گفت‌و‌گوهای خود با وستروله درباره پرونده اتمی ایران گفت: «حضور دومین وزیر خارجه کشور شرکت کننده در مذاکرات با ایران پس از جان کری وزیر امور خارجه آمریکا در امارات، گواهی است بر شفافیت در روابط میان امارات و کشورهای گروه ۱+۵ و نشانه‌ای است از اصرار شورای همکاری خلیج فارس و آن کشور‌ها بر گفت‌و‌گو بر سر مسائلی که عامل ثبات در منطقه هستند.» آمریکا، بریتانیا، فرانسه، روسیه و چین، پنج کشور عضو دائم شورای امنیت به علاوه آلمان، گروه ۱+۵ را تشکیل می‌دهند. آخرین دور از مذاکرات اتمی ایران و گروه ۱+۵ به مدت سه روز و به صورت بسیار فشرده از ۱۵ تا ۱۷ آبان برگزار شد. با وجود گمانه زنی‌ها بر احتمال دستیابی به توافق میان دو طرف، اما سرانجام مذاکرات بدون توافق پایان یافت و دور آینده به ۲۹ آبان موکول شد. گزارش‌ها حاکی از آن بود که فرانسه مانع رسیدن به توافق شده است. وزیر خارجه ایران هم گفته است که در آخرین ساعات فرانسه متن توافقنامه را عوض کرد. کشورهای عربی خلیج فارس، همواره نگرانی خود را از برنامه اتمی ایران ابراز کرده و این ابراز نگرانی هنگام مذاکره اتمی گروه ۱+۵ با ایران و پس از آن، ادامه یافت وزیر امور خارجه امارات، در ادامه سخنان خود گفت: «مذاکرات جنبه دیگری دارد. آنجا آنچه که جامعه جهانی درباره آن صحبت می‌کند، در برنامه اتمی ایران نماد پیدا می‌کند. اما جنبه دیگر جامعه جهانی درباره آن صحبت نمی‌کند و آن میزان توجه بین المللی به سیاست‌های ایران در منطقه است. برخی از رفتارهای ایران در منطقه قابل قبول نیست، رفتارهایی که در لبنان، سوریه، عراق، یمن، خلیج فارس، افغانستان و پاکستان می‌بینیم.» او ادامه داد: «امیدواریم ایران به همان اندازه که در پایان دادن به پرونده اتمی خود جدی است، به اطمینان بخشیدن به محیط اطراف خود هم جدی باشد.» وزیر خارجه امارات بار دیگر ادعاهای ارضی درمورد سه جزیره ابوموسی دو تنب بزرگ و کوچک علیه ایران را تکرار کرد. آل نهیان در ادامه گفت: «ایران باید تلاش مشابهی در مسائل منطقه‌ای مرتبط با گروه ۱+۵ از خود بروز دهد به ویژه آنچه به امنیت منطقه، امنیت انرژی، امنیت کشور‌ها، توسعه اقتصادی و افزایش سرمایه گذاری‌ها و تبادل اقتصادی مرتبط می‌شود.» او همچنین ابراز امیدواری کرده است که دولت حسن روحانی، آغازی جدیدی باشد که طی آن «شاهد تغییر در سیاست‌های ایران باشیم و این نیازمند زمان و فعالیت جدی است.» در روزهای اخیر شماری از تحلیلگران، گفته‌اند که کشورهای عربی خلیج فارس از توافق احتمالی میان ایران و ۱+۵ و به ویژه نزدیکی ایران و آمریکا ناخشنود و نگران هستند؛ روز سه شنبه روزنامه دنشنال امارات که نزدیک به حاکمیت است، با لحن تندی از آمریکا انتقاد کرده بود. این روزنامه نوشته بود که این کشورهای خلیج فارس بودند که پای تحریم‌های ایران ایستادند. روزنامه‌های سعودی نیز در روزهای اخیر مواضعی مشابه را منعکس کرده‌اند. به نظر می‌رسد برخی کشورهای خلیج فارس به ویژه عربستان و امارات که هزینه‌های کلانشان در دفاع از شورشیان سوریه به نتیجه نرسیده، در تلاشند در این مقطع از طریق کارشکنی در توافق ایران و غرب به امتیازی دست یابند. البته سردی کم سابقه روابط ایران با همسایگان عرب خود در دولت احمدی‌نژاد نیز به این موضوع دامن زده و شاید آن‌ها انتظار داشتند دولت جدید طبق وعده‌هایش، توجهی هم به روابط با آن‌ها بکند، امری که البته ظریف بر آن تاکید و اظهار کرد که به زودی سفرهایی به این کشور‌ها خواهد داشت. اگرچه زیاده خواهی این شیوخ مشخص است، اما شاید دیدارهایی بین ایران و این کشور‌ها در بهبود فضا موثر باشد. |