لاهیجی: پرونده ناپدید شدن موسوی، کروبی و همسرانشان در سازمان ملل در حال رسیدگی است

به دنبال تداوم بی‌خبری از نحوه بازداشت و محل نگهداری میر‌حسین موسوی، مهدی کروبی و همسرانشان، پرونده‌ای در این خصوص در سازمان ملل به ثبت رسیده و وضعیت این افراد به عنوان «ناپدید شدگان قهری» در این سازمان در دست پیگیری است.

عبدالکریم لاهیجی، نایب رئیس فدراسیون بین‌المللی جوامع حقوق بشر با اعلام این خبر به رادیو فردا گفت: پس از قطعیت یافتن ناپدید شدن آقایان موسوی و کروبی و همسرانشان، با تلاش این مرکز، شکایت‌نامه‌ای در این خصوص تحویل «کمیته حمایت از ناپدید شدگان قهری سازمان ملل متحد» شده و در حال حاضر پرونده‌ای در این زمینه در سازمان ملل به ثبت رسیده است.

گفت‌و‌گوی آرش حسن‌نیا با عبدالکریم لاهیجی

این حقوقدان ایرانی ساکن پاریس تاکید کرده است، با توجه به اینکه نزدیکان این چهار تن به هیچ‌وجه مجاز به اعلام مکان نگهداری و یا انتشار هرگونه جزئیاتی درباره آن‌ها نیستند، از نظر سازمان ملل، آقایان موسوی و کروبی و همسرانشان، واجد تمامی شرایط ناپدید شدن یا آدم‌ربایی هستند.

آن‌گونه که نایب رئیس فدراسیون بین‌المللی جوامع حقوق بشری می‌گوید، بر اساس آیین دادرسی «کمیته حمایت از ناپدید شدگان قهری سازمان ملل متحد»، این شکایت نامه پس از بررسی در گام بعدی به دولت جمهوری اسلامی ابلاغ می‌شود و کمیته مزبور در انتظار پاسخ می‌ماند.

وی می‌افزاید که بر اساس آیین نامه این کمیته، رسیدگی به شکایات، علنی نیست و تنها پاسخ دریافت شده از سوی جمهوری اسلامی ایران به شکایت‌کنندگان ابلاغ می‌شود.

اگرچه به گفته آقای لاهیجی کمیته در نهایت باید به شکایت‌کنندگان پاسخ دهد، با توجه به این‌که ادامه روند این شکایت منوط به دریافت پاسخ از سوی جمهوری اسلامی است، مشخص نیست که بررسی کامل این پرونده تا چه زمانی به طول خواهد انجامید.

با این اوصاف آقای لاهیجی تأکید کرده است در صورتی که جمهوری اسلامی ایران پاسخ قانع‌کننده‌ای در این خصوص ندهد، «کمیته می‌تواند مسئولیت این ناپدید شدن رو متوجه دولت جمهوری اسلامی کند» و پرونده را به مجمع عمومی سازمان ملل ارجاع دهد.

چندی پیش مادر زهرا رهنورد پس از ملاقات با میرحسین موسوی و زهرا رهنورد، نسبت به وضعیت جسمی آن‌ها ابراز نگرانی کرده بود که به دنبال آن اردشیر امیر ارجمند، مشاور ارشد میرحسین موسوی، در مورد وضعیت این دو تن هشدار داد.

بیستم تیرماه نیز انجمن اسلامی جامعه پزشکان ایران با انتشار نامه‌ای خواستار رسیدگی به وضعیت سلامتی آقایان موسوی و کروبی شدند.

مهدی کروبی، میر حسین موسوی و همسران آنها از روز ۲۵ بهمن ماه سال گذشته که تظاهرات گسترده ای در پاسخ به فراخوان آنها در ایران برگزار شد در حصر خانگی قرار دارند و تنها فرزندان آنها به صورت محدود توانسته اند با آنها دیدار کنند.

گزارش فرزندان این رهبران مخالفان در ایران حاکی است که وضعیت جسمی آنها مناسب نیست و شرایط امنیتی شدیدی در اطراف محل زندگی آنها حاکم است.

مجمع روحانیون مبارز خواستار «رفع حصر» موسوی و کروبی شد

مجمع روحانیون مبارز، که ریاست شورای مرکزی آن را محمد خاتمی بر عهده دارد، با اعلام حمایت از مواضع رئیس جمهور پیشین ایران درباره لزوم تلاش برای «تلطیف فضای سیاسی کشور»، خواستار آزادی زندانیان سیاسی و «رفع حصر» میرحسین موسوی و مهدی کروبی شده است.

به نوشته سایت اینترنتی کلمه، شورای مرکزی مجمع روحانیون مبارز پس از جلسه عصر روز یکشنبه خود که به ریاست محمد خاتمی تشکیل شد، از درخواست رئیس جمهور پیشین ایران برای آزادی زندانیان سیاسی و لغو بازداشت خانگی میرحسین موسوی و مهدی کروبی حمایت کرده است.

بر اساس این گزارش مجمع روحانیون مبارز، که یکی از احزاب حامی اصلاح‌طلبان به شمار می‌آید، در پایان این جلسه اعلام کرده است: «انتظار می‌رود که به مناسبت سالروز رحلت امام و یاد آن عزیز شاهد تلطیف فضای جامعه و گذر به وضعیت سیاسی سالم و امن که همگان بتوانند در چارچوب قانون اساسی حضور فعال داشته باشند، باشیم.»

پیشتر نیز محمد خاتمی، که ریاست شورای مرکزی مجمع روحانیون مبارز را برعهده دارد، خواستار آزادی بازداشت‌شدگان رویدادهای پس از انتخابات و به ویژه زنان زندانی شده و بود، چنین اقدامی می‌تواند به تغییر «فضای ناگوار کنونی» و «باز شدن فضا» منجر شود.

رئیس جمهور پیشین ایران همچنین پیش از آن نیز خواستار رفع حبس خانگی میرحسین موسوی و مهدی کروبی شده بود که از زمان فراخوان برای تظاهرات ۲۵ بهمن در بازداشت خانگی به سر می‌برند.

در این میان مجمع روحانیون مبارز، به عنوان یکی از مهم‌ترین تشکل‌های روحانیون در ایران با اشاره به رویدادهای پس از انتخابات و بازداشت معترضان تاکید کرده است: «نگاه به آینده ، آزادی زندانیان و به خصوص رفع حصر از آقایان موسوی و کروبی، یاران خدمتگذار امام، نظام و ملت گامی بزرگ در جهت ایجاد فضای سیاسی‌ای خواهد بود که کشور و ملت در این لحظه حساس به آن نیاز بیش از پیش دارد.»

مجمع روحانیون مبارز همچنین با اعلام پشتیبانی از «مواضع و پیشنهادات مدبرانه، دلسوزانه و راهگشای اخیر» محمد خاتمی، اعلام کرده است،  این پیشنهادات را راهکاری مناسب برای «تلطیف فضای سیاسی و همکاری عمومی در جهت پیشرفت و سعادت کشور و مردم و پویایی انقلاب اسلامی» می‌داند.

از سوی دیگر اعلام حمایت مجمع روحانیون مبارز از مواضع رئیس دولت اصلاحات در حالی صورت گرفته است، که در روزهای گذشته چند تن از نمایندگان اصولگرای مجلس خواستار لغو مجوز فعالیت این تشکل سیاسی شده بودند.

در همین زمینه محمدتقی رهبر، رییس فراکسیون روحانیون مجلس، از دادگاه ویژه روحانیت خواسته است، با خلع لباس اعضای مجمع روحانیون مبارز «از ادامه فعالیت‌های ساختارشکنانه آنان» جلوگیری کند.

وی در گفت و گویی با باشگاه خبرنگاران جوان دراین باره اظهار داشته است: «اعضای مجمع روحانیون مبارز در هر قالب یا نامی بخواهند در عرصه سیاسی فعالیت نمایند، قطعا به دنبال ایجاد تنش و اغتشاش در جامعه می‌باشند.»

همچنین علیرضا سلیمی، یک عضو دیگر فراکسیون روحانیون مجلس نیز در اظهارات مشابهی گفته است: «دادگاه ویژه روحانیت باید اعضای مجمع روحانیون مبارز را محاکمه نماید و با خلع لباس آنها اجازه جولان سیاسی را به (این) روحانی‌نماها ندهد.»

موسی قربانی، یکی دیگر از نمایندگان اصولگرای مجلس نیز در این باره اظهار داشته است: «مجمع روحانیون مبارز به دلیل اینکه خط مشی خود را تاکنون نسبت به فتنه‌گران مشخص نکرده است، دستگاه قضایی و کمیسیون ماده ۱۰ احزاب سریعاً و مطابق قانون اساسی و قانون احزاب مجوز فعالیتشان را لغو نماید.»

مجمع روحانیون مبارز در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ از میرحسین موسوی حمایت می‌کرد.

مقام‌های جمهوری اسلامی پیشتر مجوز فعالیت حزب مشارکت و سازمان مجاهدین انقلاب را که در این انتخابات از میرحسین موسوی حمایت می‌کردند، باطل کرده‌ بودند.

در این میان علی مطهری، یکی دیگر از نمایندگان اصولگرای مجلس ضمن مخالفت با لغو مجوز فعالیت مجمع روحانیون گفته است: «معتقدم مجمع روحانیون فقط یک اشتباه در قضایای پس از انتخابات کرده و آن این بود که آنها راهپیمایی ۳۰ تیر را پس از نهی رهبر انقلاب به سرعت لغو نکردند.»

علی مطهری همچنین افزوده است: «شاید در آن دوران که از هیجان ویژه‌ای برخوردار بود، مجمع دچار یک خطای سیاسی شد، ولی در مجموع معتقدم که این مجمع باید بتواند فعالیت سیاسی خود را ادامه دهد، چرا که از نظر بنده مجمع روحانیون خطای بزرگی که به موجب آن اعضای مجمع را از دایره نظام خارج بدانیم، مرتکب نشده‌ است البته تصمیم با کمیسیون ماده ۱۰ احزاب است.»

محمد خاتمی خواستار برگزاری انتخابات آزاد و رفع حصرها و حبس‌ها شد

در آستانه سالگرد انتخابات ریاست جمهوری دوم خرداد ۱۳۷۶محمد خاتمی، رئیس دولت اصلاحات، یک بار دیگر خواستار برگزاری انتخابات آزاد و آزادی زندانیان و رفع حبس منتقدان شده و نسبت به پیامدهای حذف اصلاح‌طلبان از عرصه سیاسی کشور هشدار داده است.

به گزارش وب‌سایت رسمی محمد خاتمی، وی که روز یکشنبه و در آستانه سالگرد دوم خرداد، در دیدار با جمعی از جوانان اصلاح‌طلب سخن می‌گفت، اصلاحات را برگرفته از «روح تاریخی ملت» ایران دانسته و تاکید کرده است، اصلاحات با حذف اصلاح‌طلبان «هرگز» از صحنه حذف نخواهد شد.

رئیس دولت اصلاحات همچنین نسبت به پیامدهای «ایستادن در برابر اصلاح‌طلبان و تلاش برای خارج کردن آنان از صحنه» هشدار داده و گفته است: «در غیاب اصلاحات و پرهیز از انتخابات آزاد و مطلوب و فراگیر و با محدود کردن اصلاح‌طلبان واقعی چه بسا که دروغ و ناکارآمدی و هدر رفتن سرمایه‌های ملی و نادیده انگاشتن حقوق اساسی مردم و بی اعتبار شدن قانون، به خصوص قانون اساسی و مهجور ماندن بخش‌هایی که به حقوق ملت مربوط است، رایج شود و موجب دلسردی و حتی بدبینی بخش‌های مهمی از جامعه به خصوص فرهیختگان نسبت به نظام و حاکمیت شود.»

همچنین به گفته محمد خاتمی حذف اصلاح‌طلبان می‌تواند، «موجب نوعی یأس و ناامیدی از کارآمدی اصلاحات گردد و زمینه رشد بینش‌ها و گرایش‌هایی را فراهم آورد که راهکار را قهر انقلابی می‌دانند و گرایش‌هایی که به تغییر نظام می‌اندیشند و تجربه نشان داده است که این گرایش‌ها اگر غلبه پیدا کنند بر ناامنی می‌افزایند و هزینه‌های فراوانی را به جامعه تحمیل می‌کنند و خود نیز در صورت غلبه به قدرت‌های جباری مبدل می‌شوند که عرصه را بر جامعه تنگ می‌کنند.»

رئیس دولت اصلاحات یک بار دیگر به تشریح خواسته‌های اصلاح‌طلبان در ایران پرداخته و اظهار داشته است: «اصلاحات خواستار جامعه‌ای است آزاد و پیشرو که اساس رابطه میان مردم با مردم و مردم با حکومت در آن عدالت، اخلاق و حرمت نهادن به یکدیگر و پاسداشت حقوق متقابل است.»

محمد خاتمی در بخش دیگری از سخنان خود گفته است: «اگر درد بزرگ تاریخی ما استبداد‌زدگی است، اصلاحات نیز همواره این دغدغه را داشته است که مبادا در اثر غفلت دوباره حاکمان و مردم در طاس لغزنده استبدادزدگی که مزمن و عمیق است سقوط کنند. از این جهت است که اصلاحات همواره بر تعمیق و گسترش فرهنگ مردم سالاری و بالابردن دامنه تحمل یکدیگر و همکاری و احترام به حقوق فرد و جامعه تأکید داشته و دارد.»

وی که در اوایل دی ماه سال گذشته خورشیدی از «آزادی زندانیان و ایجاد فضای آزاد برای همه و گروه‌ها، پایبندی مسئولان به قانون اساسی و فراهم آوردن سازوکاری برای برگزاری انتخابات سالم و آزاد» به عنوان شرایط حداقلی اصلاح‌طلبان برای شرکت در انتحابات پیش روی مجلس یاد کرده بود، یک بار دیگر بر  لزوم برگزاری انتخابات آزاد در ایران تاکید کرده است.

آقای خاتمی در این باره اظهار داشته است: «اگر هیچ حرکتی جز بر پایه خواست‌های اصیل یک جامعه و تأمین آنها به نتیجه نمی‌رسد و اگر هدف اصلی مردم در حرکت دو قرنه خود استقرار مردم‌سالاری سازگار با دین و اخلاق و عدالت بوده است، پافشاری بر امر انتخابات آزاد و سالم و فراگیر را دقیقاً مسؤولیت شرعی، قانونی و انقلابی و ملی خود می‌دانیم و معتقدیم که هیچ نیرویی با هیچ توجیهی حق ندارد که ملت و بخش‌های مهمی از آنان را از حقی که خدا و انقلاب به آنان داده است محروم و یا زمینه اعمال آن را محدود کند.»

رئیس جمهور پیشین ایران همچنین گفته است: «انتخابات مطلوب و سالم در هر مقطعی آن است که به بهانه احراز صلاحیت، بخش‌های مهمی از جامعه و آنان که به هر حال با سلیقه‌ای متفاوت هستند و برای بهبود وضع مملکت و در جهت تأمین مصلحت و خواست‌های ملت دارای نظر، انتقاد و اعتراض هستند از حضور در عرصه منع و محدود نشوند.»

وی همچنین در همین رابطه افزوده است: «باید جلوی دخالت نیروها و نهادهایی که شرعاً و قانوناً در امور سیاسی و به خصوص انتخابات منع شده‌اند، نظیر نیروهای نظامی و امنیتی جلوگیری به عمل آید و برگزار کننده انتخابات همان گونه که در قانون آمده است، معتمدان واقعی مردم متشکل از همه طیف‌ها و گرایش‌ها باشند و نمایندگان نامزدهای مختلف در همه مراحل انتخابات قبل از انجام تا مرحله شمارش و اعلام نتایج انتخابات حضور فعال و مؤثر داشته باشند.»

به گفته آقای خاتمی «ایجاد فضای امن و آزاد و گذر از فضای امنیتی به فضای سالم سیاسی و تأمین آزادی‌های مشروع و در طلیعه آن آزادی زندانیان سیاسی و فضای پرنشاط و پرامیدی را فراهم خواهد آورد که بیشترین بهره آن را خود نظام خواهد برد.»

رئیس دولت اصلاحات همچنین گفته است: «امیدوارم به عنوان گام اول به سوی رفع حصرها و حبس‌ها و ایجاد و تأمین آزادی‌های اساسی و مدنی به میمنت ولادت حضرت زهرا، شاهد آزادی همه زنان زندانی باشیم که زندگی آنان و بستگان و خانواده‌هایشان با این وضع تلخ‌تر از دیگران است.»

به دنبال آغاز اعتراض‌ها به نتایج اعلام شده از سوی وزارت کشور دولت محمود احمدی‌نژاد برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸، شمار زیادی از معترضان و نیز فعالان سیاسی و اجتماعی بازداشت شدند که عده‌ زیادی از آنان همچنان در زندان به سر می‌برند.

همچنین میرحسین موسوی و مهدی کروبی، دو تن از رهبران مخالفان حکومت  نیز از زمان فراخوان برای برگزاری تظاهرات روز ۲۵ بهمن به همراه همسرانشان در حبس خانگی به سر می‌برند که آقای خاتمی در سخنان خود بدون نام بردن از آنها خواستار «رفع حصر»اشان شده است.

رئیس جمهور پیشین ایران در اوایل اسفند ماه سال گذشته نیز با انتقاد شدید از حصر خانگی مهدی کروبی و میرحسین موسوی، اظهار داشته بود: «چرا باید کسانی چون جناب مهندس موسوی و جناب آقای کروبی و همسرانشان که سابقه درخشان در انقلاب و جمهوری اسلامی دارند و در دلبستگی‌شان به اصل انقلاب و نظام تردیدی نیست دچار حصر و محدودیت شوند و بی محابا به انواع تهمت‌ها متهم شوند.»

رفسنجانی: در حال حاضر نظام جمهوری اسلامی و خامنه ای جایگزینی ندارند

آیت‌الله اکبر هاشمی رفسنجانی می‌گوید که در وضعیت کنونی کشور، جایگزینی برای نظام و آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر ایران، نمی‌شناسد. وی همچنین ایجاد اعتماد متقابل میان مردم و نظام و پس از آن برگزاری انتخابات آزاد را راه خروج از مشکلات سیاسی دانسته است.

رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام روز سه‌شنبه در دیدار با اعضای انجمن فرهنگ و سیاست دانشگاه شیراز با بیان اینکه در وضعیت کنونی «بدیلی برای نظام جمهوری اسلامی مبتنی بر ولایت فقیه و نیز شخص آیت‌الله خامنه‌ای به عنوان ولی فقیه» نمی‌شناسد، گفت: «معتقدم اعتماد متقابل میان مردم، فعالان سیاسی و رسانه‌ای با نظام، کارگشا و حلال مشکلات خواهد بود.»

اکبر هاشمی رفسنجانی که تا پیش از وقایع انتخابات ریاست جمهوری خرداد ۸۸، از معتمدین نظام بود و همواره نقش کلیدی در ساختار جمهوری اسلامی داشت، از زمان انتخابات بحث برانگیز ۸۸ و انتقاد از ناآرامی‌ها و شرایط کشور، بارها از جانب بسیاری از اصولگرایان نظام مورد انتقاد قرار گرفته است.

وی تا کنون بارها توصیه کرده‌است که نظام جمهوری‌ اسلامی، اعتماد از بین رفته مردم را به آن‌ها بازگرداند و واقعیت‌ها را بازگو کند.

اکبر هاشمی رفسنجانی اگرچه در اظهارات روز سه‌شنبه اعلام کرده است که شخصا جایگزینی برای نظام و آیت‌الله خامنه‌ای نمی شناسد، اما آذر ماه ۸۸ تأکید کرده بود که «اگر مردم ما را بخواهند حکومت می‌کنیم و اگر نخواهند می‌رویم».

رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام روز سه‌شنبه علاوه بر تأکید بر برقراری اعتماد متقابل، تصریح کرد که در مراحل بعدی «برگزاری انتخابات آزاد مجلس و ریاست جمهوری» با حضور تمامی جناح‌های و افراد «معتقد به نظام و قانون اساسی» می‌تواند به خروج از وضعیت سیاسی کنونی کمک کند.

وی در ادامه این جلسه همچنین تاکید کرد که هیچ‌گاه در تحولات اخیر کشور سکوت نکرده و افزود: «همواره حرفم را زده و می‌زنم، اما بنای دعوا و تشدید اختلاف ندارم، چرا که تشنج، اختلاف و درگیری را... مضر به حال نظام و کشور می‌دانم.»

وی همچنین ارتباط خود با رهبر جمهوری اسلامی را «بسیار خوب و همدلانه» عنوان کرده و گفت که همواره سعی دارد در صورت بروز اختلاف سلیقه، از طریق رایزنی مسائل را با آیت‌الله خامنه‌ای حل کند.

وی با این حال تأکید کرد که در نهایت «تابع» نظر رهبری است و افزود که برقراری وحدت و همبستگی در کشور «تنها» از عهده رهبر جمهوری اسلامی بر می‌آید.

هادی خامنه‌ای: «مخالفان با اصلاحات با مصالح مردم مخالفند»

روز سه‌شنبه همچنین حجت‌الاسلام هادی خامنه‌ای، برادر رهبر جمهوری اسلامی، نیز با بیان اینکه حذف یک جریان و اندیشه سیاسی «به هیچ وجه» امکان‌پذیر نیست، گفت: «جریان اصلاح‌طلبی نیز به این دلیل که یک جریان فکری- فرهنگی است، قابل حذف کردن نیست و راه اصلاح‌طلبی ماندنی است.»

دبیر کل مجمع نیروهای خط امام، مخالفان با اصلاح‌طلبی را دو گروه دانست و تصریح کرد: «گروه اندکی که با اصلاحات مخالفند، در حقیقت با مصالح مردم مخالفند و ریشه آن، زیاده‌خواهی و فزون طلبی آن‌ها است. مخالفت عده‌ای دیگر با اصلاحات، به این دلیل است که از جریان اصلاح طلبی شناخت واقعی ندارند و تحت تأثیر تبلیغات دروغ و تهمت‌ها قرار دارند.»

وی در ادامه اظهار کرد که در سال‌های اخیر «چندین هزار ساعت» علیه جریان اصلاح‌طلبی سخن پراکنی شده و «تهمت‌های شگفت‌انگیزی» به اصلاح‌طلبان و منتقدان زده شده، «ولی هیچ‌گاه مجال پاسخگویی به آن‌ها ایجاد نشده است».

حجت‌الاسلام هادی خامنه‌ای ضمن ذکر این‌مطلب، با اشاره به انتخابات اسفند‌ماه مجلس، گفت: «با این‌حال چگونه می‌توان انتظار داشت که (اصلاح‌طلبان) در انتخابات شرکت کنند؟ اگر جریان رقیب معتقد به برگزاری یک انتخاب عادلانه است، باید خیلی پیش از این فرصت را آماده می‌کرد.»

برادر آیت الله خامنه‌ای با اعلام اینکه فراهم شدن «ابتدایی‌ترین» شرایط برای برگزاری انتخابات عادلانه «حق ما است و نه شرط ما»، افزود: «کسانی که با این مقدمات مخالفند، صراحتا و شجاعانه بیان کنند که جبهه اصلاحات و خط امام حق شرکت در انتخابات را ندارند.»