شکست طرح جمع‌‌آوري اسکناس‌هاي نوشته شده
مهلت اعلام شده بانک مرکزي براي جمع آوري اسکناس‌هاي شعارنويسي شده به پايان رسيد.
شواهد نشان مي‌دهند که بانک‌ها توان و ابزار اجراي اين طرح را نداشتند و مردم هم به
تهديد نامعتبر بودن اسکناس‌هاي نوشته‌شده، بي اعتنا ماندند.
بانک مرکزي روز دوم ديماه، از مردم و کسبه خواست که از پذيرش اسکناس‌هاي نوشته شده خودداري کنند. مهلت داده شده به مردم براي تحويل اين اسکناس‌ها، تنها ۱۴ روز بود. روابط عمومي اين بانک اعلام کرده بود که از روز ۱۷ ديماه، اسکناس‌هاي مهرخورده و داراي شعار معتبر نخواهند بود. اين فراخوان به دليل بي‌اعتنايي مردم و کمبود امکانات فني و پرسنلي در بانک‌ها براي بازبيني اسکناس‌ها، شکست خورد.
نقش روزمره اسکناس
حجم اسکناس در گردش در ايران، به دليل فراگيرنبودن استفاده از کارت‌هاي اعتباري، حواله‌ها يا چک، بسيار بالاست. شمار قابل توجهي از خانواده‌ها، بنگاه‌ها و مغازه‌داران نيز به جاي نگاهداري پول در بانک، نقدينگي خود را به شکل‌هاي سنتي و شخصي نگاهداري مي‌کنند. اين فرهنگ، دست‌کم در شهرهاي کوچک و روستاهاي ايران، جلوه‌اي مسلط دارد. بيشتر صاحب‌نظران، تعويض سريع پول و از دور خارج کردن برخي اسکناس‌ها را با اين شواهد، ناممکن و خيالپردازانه مي‌دانند.
محسن شمشيري، روزنامه‌نگار اقتصادي با غيرکارشناسي خواندن اولتيماتوم بانک مرکزي، به دويچه‌وله گفت: « حجم پول در گردش ايران، حدود ۸ الي ۹ درصد است و بسياري خرده معاملات در جامعه، تنها با اسکناس انجام مي‌شوند. چگونه مي‌توانستند مثلا در ۲۰۰ شهر و روستا و با پنجاه شصت هزار شعبه بانکي، حجم وسيعي از پول را در مدتي کوتاه عوض کنند؟ براي اين‌کار، لازم بود در هر شعبه، گروه و تيمي را موظف به بازبيني اسکناس‌ها کنند. بايد در خزانه‌هاي هر بانک، کساني را مامور عوض کردن پول مي‌کردند و البته مشکل بزرگ‌تري هم بود و آن اين‌که اصلا خيلي از مردم از اين طرح خبر نداشتند!»
مهار ناممکن اسکناس‌نويسي
به نظر مي‌رسد تهديد دولت و بانک مرکزي براي نامعتبر خواندن اسکناس‌هاي شعارنويسي شده، اثر چنداني در افکار عمومي نگذاشته باشد. پاره‌اي مقامات و رسانه‌هاي دولتي تاکيد کرده بودند که اسکناس سرمايه‌اي ملي است و نبايد به آن آسيب رساند. يکي از فعالان جنبش سبز در وبلاگ خود نوشته که بهترين سرمايه‌هاي اين مملکت، زنان و جوانان و مرداني هستند که حاکميت با گلوله و خشونت از آنها پذيرايي مي‌کند.
مدير يک کارگاه لاستيک‌سازي در کرج به دويچه‌وله گفت: «همه ما شنيديم که قرار است پول‌ها را عوض کنند، اما اصلا توجهي نکرديم. من از هيچيک از دور و بري‌هاي خود نشنيدم که بي‌اعتبار شدن اسکناس‌هاي شعاردار را جدي گرفته باشند.
يک خانم خانه‌دار، اسکناس‌هاي شعارنويسي شده را يادگاري از جنبش اعتراضي مي‌داند و مي‌گويد: «من حدود صد تا هزارتوماني نوشته شده دارم. به تجربه مي‌دانم که طرح‌هاي دولت اجرا نمي‌شوند ولي اگر هم اين اولتيماتوم جدي بود، عين خيالم نبود که اسکناس‌هايم را پس بدهم.»
کاربرد اسکناس‌هاي اعتراضي
مهدي جامي، کارشناس رسانه، اسکناس‌نويسي را کنشي سياسي و اجتماعي با ضريب امنيتي بالا مي‌‌خواند. او مي‌گويد اسکناس‌نويسي چون در خلوت افراد انجام ميشود، خطرات کمتري براي معترضان دارد. وي اسکناس‌نويسي را نشانه‌ي انسداد اجتماعي و عدم دسترسي گروه معترضان به مجاري و رسانه‌هاي رسمي نيزمي‌داند.
جامي در خصوص ظرفيت و نقش اسکناس‌نويسي در جنبش اعتراضي جاري مي‌گويد: «هر رسانه‌اي با تداوم پيام رساني، به همدلي در يک حوزه معين کمک مي‌کند. تبادل هزاران هزار اسکناس داراي تصوير و شعار، نوعي ابراز وجود است و تکرار علامت پيروزي، تکرار چهره سهراب يا ندا، اعلام حضوري است که به ايجاد روحيه، همدلي و همبستگي کمک شاياني مي‌کند»
فعالان جنبش سبز، در واکنش به شکست طرح دولت براي تحويل اسکناس‌هاي اعتراضي، روز ۱۷ ديماه را "روز ملي اسکناس‌نويسي" ناميده و همگان را به ادامه شعارنويسي بر روي اسکناس‌ها فراخوانده‌اند.
|
تنها مطالب و مقالاتي که با نام جبهه ملي ايران - ارو‌پا درج ميشود نظرات گردانندگان سايت ميباشد . |