يک سد فاجعه
آفرين ديگر به
دست احمدی
نژاد افتتاح شد
کميته
بين المللی
نجات
پاسارگاد
سد
"کارون 4 " فاجعه
ای زیست محیطی
است
البرز پدرام
به
گزارش رسانه
های دولتی
ایران ، امروز
"سد کارون 4" به
دست احمدی نژاد
و با حضور
جمعی از
مقامات
حکومتی
افتتاح شد. در
چند روز گذشته
بخش زیادی
از تبلیغات
رسانه های
حکومتی به این
مساله اختصاص
داشته است و "سد کارون
4 " را "پروژه
عظیم ملی" و "سند
افتخار ملی" نامیده
اند . اما واقعیت
چیست ؟
سد
" کارون4 " ارزیابی
زیست محیطی
ندارد
وزارت
نيرو در حالي
هزار ميليارد
تومان براي راه
اندازي سد
کارون 4 هزينه
کرده است که
مسائل زيست
محيطي و
فرسايش خاک در
اين منطقه
مورد توجه قرار
نگرفته به
طوري که به
عقيده
متخصصان فرسايش
خاک در اين
منطقه مي تواند
عمر مفيد سد و
حيات
پيراموني سد
را به شدت
کاهش دهد. از
سوي ديگر، در
حوزه بالادست
سد کارون 4 نيز
براي کنترل
فرسايش خاک و
اراضي جنگلي
هيچ مشورت
کارشناسانه
اي نشده است.
مديرکل
دفتر جنگلهاي
خارج از شمال
سازمان منابع
طبيعي کشور با
انتقاد شديد
از رفتارهاي
وزارت نيرو به
مهر گفت: وزارت
نيرو با
آبگيري سد
کارون 4 عملا
منطقه جنگلي و
مراتع زاگرس
را تبديل به بيابان
خواهد کرد به
طوري که در
پنجاه سال
آينده اثرات
اين تخريب
گسترده را
خواهيم ديد.
2200 اراضی جنگلی
و 200 هزار اصله
درخت نابود شد ، 8 هزار
میلیارد
تومان خسارت
هزار
و دویست هکتار
از اراضی
جنگلی و 200 هزار
اصله درخت به
دنبال آبگیری
امسال سد
کارون به زیر
آب می رود در
حالیکه
کارشناسان
نتیجه این اقدام
را فرسایش
سالانه 25 تن در
هکتار خاک و
تبدیل این
منطقه به
بیابان می
دانند. خسارت
ناشي از
نابودي اين
درختان و زيستبوم
منطقه بالغ بر
هشت هزارميليارد
تومان برآورد
ميشود.
سد
سازی شرکتهای
سد سازی را
ثروتمند کرده
مدیرکل
دفتر جنگلهای
خارج از شمال
، سد سازی بدون
مطالعات زیست
محیطی و دور
اندیشی را
عامل فرسایش و
تخریب گسترده
جنگلها و خاک
و رودخانه ها
و تالابهای
ایران دانست و
گفت: بانیان
چنین
اقداماتی نمی
دانند سدها چه بلایی بر سر
رودخانه ها می
آورند. در
حالی که دنیا
به این نتیجه
رسیده است که
رودخانه ها
باید جاری
بمانند اما در
ایران هر روز
رودخانه ها را
اسیر سدها
می کنند.
یوسفی
آذر همچنین به
فلسفه سد سازی
اشاره کرد و
افزود: سد
سازی برای توسعه
کشاورزی در
پایین دست است
در حالی که اغلب
سدهای ساخته
شده تنها توانسته
شرکتهای سد
سازی را
ثروتمند کند و
و حتی سدی مثل
سفید رود هنوز کانالهای
پایاب آن برای
انتقال آب
ساخته نشده و
این چیزی جز
دور ریخت سرمایه
های کشور نیست.
تبدیل
مناطق جنگلی
زاگرس به
بیابان
وی
تاکید کرد: میلیاردها
تومان پول
مردم صرف
ساختن حوضچه
های تبخیر می شود که تنها
اقلیم و
جغرافیای
طبیعی منطقه
را متاثر می
کند. قطعا
تاثیرات سد
کارون 4 را در
مناطق جنگلی
زاگرس در
سالهای آینده
خواهیم دید که
چطور این
مناطق تبدیل
به بیابان
خواهد شد.
ساخت
سد های برقابی
کاری بیهوده و
بر خلاف اصول 44،48
و 50 قانون
اساسی
فاطمه
ظفرنژاد،
پژوهشگر آب
نيز در اين
باره به
همشهري گفت: مطالعه
و ساخت دهها
سد روي
رودخانه
كارون از جمله
كارون 4 در
بالادست
كارون 3، اثرات
بسيار
ناسازگاري با
شرايط زيستمحيطي،
اجتماعي و
اقتصادي اين رودخانه
داشته و دارد.
اين
سد نيز مانند
سدهاي ديگر،
جريان
رودخانه در
بالادست را تغيير ميدهد؛
باعث تغيير در
ريخت شناسي
بالادست تا مخزن
ميشود. افزون
براين، تغيير
كيفيت آب
رودخانه و
دماي آن نيز
تغيير در
زيستگاهها و
تنوع گونهاي را در پي ميآورد.
اما
مهمترين
نكتهاي كه
ظفرنژاد به آن
اشاره كرد،
آسيب ديدن
جوامع بومي
و محلي است. وي
در اين باره
خاطرنشان
ساخت: با ساخت
و آبگيري
سدهايي از
اين دست،
جوامع بومي
ساكن مخزن و
كنارههاي
رودخانه از
سرچشمه تا چاه آن بهشدت
از تغييرات
ناشي از ساخت
سد متضرر ميشوند
تا آنجا كه
جبران اين آسيبها
ناممكن است.
زيرا
سدها معيشت
جوامع بومي
وابسته به
رودخانه را مختل
و ناممكن ميسازند.
از بين رفتن
امكان
ماهيگيري
گونههاي آبي
و كنار آبي،
خشكي اراضي
و حذف حقابههاي
كشاورزي نيز
از دست دادن
خانه و اراضي
موروثي و پناه
بردن ساكنان
بومي به حاشيه
شهرها از ديگر
پيامدهاي
نامطلوب سدهاست كه در همه
سدهاي كشور
قابل رؤيت است.
ظفرنژاد
ضمن انتقاد از
بيتوجهي به
زيانهاي
ناشي از سدسازي
گفت:
بيشترين
زيان سدسازي
متوجه
كشاورزان و
عشاير است. اما
اين به معناي
آن
نيست كه
ديگران از اين
آسيبها در
امانند. غبار
مسمومي كه
سلامت
شهروندان را
در اغلب شهرها
تهديد ميكند
ناشي از همين
شيوه سدسازي و
دخالت غيرمسئولانه
در طبيعت است.
وي
در پايان
تاكيد كرد: ما
در حالي بر
ساخت سدهاي
برقابي در
كشور اصرار ميكنيم كه
تامين برق
بدون تخريب
طبيعت از طريق
انرژيهاي
پاك از جمله نيروگاههاي
گازي و
خورشيدي
امكانپذير
است. ساخت
سدهاي برقابي
كاري است بيهوده
و مغاير با
اصول 50 و 48 و 44
قانون اساسي
كه جز صرف
ميلياردها تومان هزينه
و زيانهاي
زيستمحيطي،
فايده ديگري
ندارد.
و
اين ها همه
غير از ضايعات
بزرگی است که
سد کارون برای
ميراث فرهنگی
و تاريخی ما
پيش آورده است
که کارشناسان
ميراث تاريخی
به آن پرداخته
و خواهند
پرداخت
منابع
خبری از: مهر و
همشهری