مانور نظامي ناتو، مهار روسيه و ايران
مانور
نظامي ناتو با شرکت کشورهايي از جمله آمريکا، آلمان، ترکيه و جمهوري آذربايجان در
ششم ماه مه در گرجستان آغاز شد و تا ۳ ژوئن ادامه خواهد يافت. اين مانور چه
پيامدهايي براي آسياي ميانه، قفقاز و ايران خواهد داشت؟
کشورهاي قزاقستان، ارمنستان، مولداوي در آستانه مانور چند مليتي ناتو عدم حضور خود را اعلام کردند. حتي دو جمهوري بالتيک لتوني و استوني نيز در اين مانور شرکت نکردند. از سويي اين مانورمصادف بود با برگزاري مراسم پيروزي ارتش سرخ بر فاشسيم هيتلري و مقامات روسيه آن را "اقدامي تحريک‌آميز" قلمداد کردند. به‌نظر هومن پيماني، کارشناس ارشد "موسسه مطالعات انرژي دانشگاه ملي سنگاپور" رزمايش ناتو در گرجستان بيانگر خشم ناتو از روسيه است.
هدف مانور ناتو مهار روسيه و ايران
در حال حاضر نيروهاي نظامي آلمان در ازبکستان، فرانسه در تاجيکستان، آمريکا در قرقيزستان حضور دارند. جمهوري آذربايجان نيز عليرغم مخالفت شديد روسيه در مانور نظامي گرجستان مشارکت فعالي دارد. ولي مقامات قزاقستان اعلام کرده‌اند که بنابه درخواست روسيه از مشارکت در مانور نظامي ناتو منصرف شده‌اند. دکتر هومن پيماني کارشناس ايراني در امور مسائل امنيتي قفقاز و آسياي ميانه معتقد است، رزمايش ناتو براي مقابله با نفوذ روسيه، چين و ايران در منطقۀ آسياي مرکزي و قفقاز انجام مي‌گيرد.
خشم ناتو بر روسيه
هومن پيماني در ادامه توضيحاتش مي‌گويد: "مانور کنوني بيشتر به خاظر نشان دادن خشم کشورهاي غربي از تمايل روسيه به گسترش نفوذ روسيه در منطقۀ قفقاز است. از طرف ديگر براي نشان دادن توانائي‌هاي ناتو براي دفاع از گرجستان در صورت حملات احتمالي روسيه در آينده خواهد بود."
اين مسئله بنظر اين کارشناس عکس‌العمل محدودي است که ناتو مي‌خواهد در برابر روسيه نشان دهد. پيماني در ادامه صحبت‌هايش به ضعف ناتو در جنگ روسيه و گرجستان هم اشاره مي‌کند: "پس از جنگ خونيني که در ماه اوت گذشته بين گرجستان و روسيه درگرفت، ناتو در آن شرايط ضعف خود را نشان داد و هيچگونه موضع‌گيري عملي نکرد و صرفا به مسئله تقبيح عمليات روسيه اکتفا کرد. ولي هدف کنوني مانور ناتو در گرجستان براي نشان دادن عزم ناتو براي دفاع از گرجستان و در درازمدت نيز مقابله با بازگشت مجدد روسيه به منطقه قفقاز و ديگر مناطق است." اين کارشناس ولي تاکيد مي‌کند که ناتو مايل نيست اين مسئله به بحران تبديل شود.
حضور فعال ناتو در آسياي ميانه و قفقاز
کشورهاي آسياي ميانه و قفقاز نگران فعاليت طالبان در افغانستان و پاکستان هستند. ازسوي ديگر اين کشورهاي تازه استقلال يافته نسبت به نفوذ دوباره‌ي روسيه نيز نگرانند. با توجه به روابط سنتي و ديرينه روسيه با قفقاز و آسياي مرکزي آيا ناتو قادرهست توازن قوا را در منطقه تغيير دهد؟
بنظر هومن پيماني مانور نظامي ناتو و حضور آن در منطقه نمي‌تواند توازن قوا را به نفع خود تغيير دهد: "حضور هزار سرباز از کشورهاي ناتو از ۱۵ کشور مختلف نشان دهنده‌ي بيشتر مسئله نمادين هستند که بيانگر توانايي‌هاي نظامي ناتو است. از اين جهت مانور فعلي ناتو در گرجستان به هيچ وجه نمي‌تواند توازن قوا را در منطقه به نفع ناتو عوض بکند."
پيامد مانور ناتو براي ايران
ايران با حضور ناتو درمنطقه به شدت مخالفت مي‌کند و يکي از عوامل تنش‌ها را نيز حضور ناتو ارزيابي مي‌کند. در حاليکه همسايگان شمالي مثل جمهوري آذربايجان و حتي ترکمنستان که با ايران بيش از ۱۲۰۰ کيلومتر مرز زميني و دريايي دارد براي همکاري با ناتو تمايل نشان مي‌دهند. با توجه به اين مسئله مانور ناتو در قفقاز براي ايران چه پيامدهايي خواهد داشت؟
هومن پيماني کارشناس ايراني در امور امنيتي مسائل قفقاز و آسياي ميانه معتقد است که براي ايران پيامد کوتاه مدتي نخواهد داشت به دليل اينکه براي نشان دادن توان نظامي ناتو اين مانور بسيار ضعيف و محدود هست. وي در ادامه مي گويد: "ولي در درازمدت ايران نيز از حضور نيروهاي پيمان نظامي ناتو در مرزهايش مثل روسيه و چين خوشنود نبوده وآن را خطر و تهديد بالقوه تلقي خواهد کرد. اين مانور کمکي به بهبود روابط ايران و کشورهاي غربي هم نخواهد کرد و صرفا نمايش قدرت براي ايران هم هست ودر درازمدت سبب بدتر شدن روابط ايران با کشورهاي غربي خواهد بود."
موضع رسمي ايران در قبال رزم آزمايش‌هاي ناتو در گرجستان تابحال شديد نبوده و تلاش کرده اين رزم آزمايش‌ها را عمده نکند. اين گونه مانورها بنظر پيماني براي امنيت ملي ايران در کوتاه مدت تهديد به شمار نمي‌آيد.
نويسنده: طاهر شيرمحمدي
تحريريه: مصطفي ملکان
دويچه وله
|
تنها مطالب و مقالاتي که با نام جبهه ملي ايران - ارو‌پا درج ميشود نظرات گردانندگان سايت ميباشد . |