«هزينه‌هاي سنگين دستگيري احتمالي موسوي» • مصاحبه
سايت‌هاي خبري از
زمينه‌سازي براي "دستگيري مردمي" موسوي نوشته‌اند. گروهي قصد دارند به منظور برخورد
قاطع با موسوي در مقابل دفتر او تحصن کنند. آيا گذار از خط قرمز بازداشت موسوي،
جنبش اعتراضي را به مسير تازه‌اي مي‌اندازد؟
حسين باستاني، روزنامه‌نگار و تحليلگر سياسي، در گفت‌وگو با دويچه‌وله از هزينه‌هاي غيرقابل پيش‌بيني دستگيري چهره‌هاي شاخص مي‌گويد. به نظر او، در اين‌صورت رشته امور از کنترل حاکميت خارج خواهد شد و شايد کار به تسخير مراکز دولتي توسط مردم بکشد.
دويچه‌وله: پس از انتخابات، همواره گفته شده که دستگيري آقاي موسوي يا آسيب رساندن به ايشان هزينه‌هاي بسيار بالايي براي حاکميت دارد. آيا با شرايط بعد از عاشورا، عبور از چنين فرضي تقويت شده است؟
حسين باستاني: در حال حاضر ضرورت‌هاي مربوط به عبور از چنين مرزي، در داخل جناح حاکم تقويت شده، ولي ترس حکومت از اين دستگيري هنوز به قوت خود باقي است. ترس تنها دليل عدم دستگيري رهبران اصلاح‌طلب تا کنون بوده است. البته در رسانه‌هاي حاکم، موضوع طور ديگري وانمود ميشود. عنوان‌مي‌کنند که انگار عده‌اي دلرحم و عده‌اي قاطع، دارند سر اين موضوع با هم بحث مي‌کنند. در حالي که چنين نيست و تنها هراس از واکنش‌هاي وسيع بوده که مانع از دستگيري رهبران جنبش شده است.
پيامد دستگيري آقاي موسوي يا حمله و آسيب رساندن به ايشان چه مي‌تواند باشد؟ آيا جامعه و جنبش اعتراضي اين را به سادگي تحمل مي‌کند؟
نه! ما بعد از انتخابات ديديم که هرگاه حکومت از خط قرمز خاصي رد ميشود، جامعه هم به نوبه‌ي خود از خط قرمز ديگري عبور مي‌کند. ما قبلا هم شاهد تقلب در انتخابات بوديم، اما حاکميت با تقلبي به اين عجيبي، از خط قرمز خود عبور کرد و جمعيتي که ما در سه دهه انقلاب شاهد حضورش در خيابان‌ها نبوديم، به ميدان آمد. ما قبلا اعتراض‌‌ها را در افشاگري و سخنراني و نوشتن مقاله ديده بوديم و اعتراض خياباني در صفحه معادلات مردم و اپوزيسيون نبود.
آمدن مردم به خيابان‌ها نيز اول با سکوت يا شعارهاي مربوط به انتخابات بود، اما با تشديد فشار و سرکوب، شعارهاي مردم تندتر و متوجه آقاي خامنه‌اي شد. شدت توحش ماموران در روز عاشورا طوري بود که مردم هم از خطوط قرمز خود، که مقابله به مثل بود، عبور کردند. قطعا اگر حکومت از خط قرمز دستگيري موسوي رد شود، جامعه واکنشي قاطع نشان مي‌دهد. واکنشي که شايد اصلا قابل پيش‌بيني نباشد.
با اين توضيحات، آيا راديکاليسم پس از عاشورا و پيشروي نيروهاي سرکوب، در تهديد، اتهام زني و بازداشت پايدار خواهد بود؟
به نظر من، تا جايي که زورشان برسد ادامه مي‌دهند. شما در رفتار جناح محافظه کار جمهوري اسلامي هيچوقت راضي شدن به حد وسط ها را نديده‌ايد، مگر آنکه خيلي ترسيده باشند. قاعده کلي در سه دهه اخير اين بوده که حکومت تنها در بدترين شرايط و وقتي که امکان ديگري نداشته باشد، تن به مصالحه مي‌دهد.
ما در جريان گروگانگيري، جنگ و پرونده هسته‌اي اين نمونه‌‌ها را داشته‌ايم. حاکميت وقتي مي‌تواند کمي آبرومندانه معامله کند، چنين نمي‌کند، تنها وقتي تن به تصميمات مهم مي‌دهد که در بدترين حالت قرارگرفته باشد.
اشاره کرديد که اگر حکومت از خطوط قرمز عبور کند، مردم هم از خطوط خود عبور مي‌کنند. مردم در صورت دستگيري آقايان موسوي يا کروبي چه خواهند کرد؟
من تعجب نمي‌کنم اگر در صورت دستگيري آقايان کروبي و موسوي و خاتمي، تظاهراتي چند ده برابر عاشورا در تهران داشته باشيم. در روز عاشورا تعدادي از مراکز تهران، مانند ميدان وليعصر، به دست مردم افتاد و اگر جمعيت مردم چند ده برابر شود، شايد کار به تسخير مراکز دولتي بکشد.
البته در روز عاشورا، در برخي مناطق، مردم فاصله چنداني با اين خط قرمز نداشتند. حکومت هم اين را مي‌داند. امکان کنترل پايتخت در چنين شرايطي خيلي دشوار خواهد بود. از آن‌سو، عده‌اي هستند که مي‌گويند در اين صورت مي‌زنيم و مي‌کشيم، ولي نگراني‌هاي واضحي هم وجود دارند که در صورت کشتار ممکن است قضيه کاملا از کنترل خارج شود.
يعني ممکن است که در درون خود حاکميت ريزش رخ دهد و گروهي از خود آنها به مردم بپيوندند؟
بله، اين هم ممکن است. در روز عاشورا ما صحنه‌هايي از ترديد نيروي انتظامي در مواجهه با مردم را ديديم. البته اين ترديدها تعيين‌کننده نبودند، بلکه تعدد مراکز اعتراض بود که کنترل را دشوار مي‌کرد. به نظر من، اگر قرار بر کشتار و خونريزي باشد، ترديدها گسترش مي‌يابند.
دستگاه امنيتي براي سرکوب وسيع‌تر با چه موانعي روبروست؟
دو مشکل وجود دارد: دستگاه امنيتي براي سرکوب مردم مجبور است روي نيروي وظيفه تکيه کند. سرباز وظيفه به فرض اينکه در سرکوب هم مشارکت کند، هرگز نيرويي شش‌دانگ نيست. از طرف ديگر، ما شاهد اختلاف‌هاي شديدي در دستگاه امنيتي با مسئوليت آقاي احمدي‌نژاد هستيم. تصفيه بي‌سابقه در وزارت اطلاعات در مرداد ماه سال ۸۸، اين وزارتخانه را تبديل به دستگاه زخم‌خورده‌اي از دولت کرده است. اين مشکلات در صورت تشديد بحران و کشيده شدن کار به کشتارهاي خياباني، گريبان حاکميت را مي‌گيرد.
و نقش آقاي خاتمي در صورت دستگيري آقايان موسوي و کروبي چه خواهد بود؟
البته اين‌ها مدام دارند از "سران فتنه" ياد مي‌کنند و اشاره‌شان به هر سه نفر است. آقاي خاتمي در صورت دستگيري دو نفر ديگر، حتما مواضع تندتري مي‌گيرد، کما اينکه پس از انتخابات هم ادبياتي را به‌کار برده که قبلا نداشت.
اما فراموش نکنيد که مردم با فراخوان اصلاح‌طلبان و شخصيت‌ها به خيابان نيامدند. اين قضيه در سطح اجتماع، اينترنت و لايه‌هاي مختلف اجتماعي هماهنگ شد. اين نشان مي‌دهد که ديگر مناسبت‌هاي اعتراضي بزرگ، مستقل از رهبران اصلاح‌طلب، دارد شکل مي‌گيرد.
|
تنها مطالب و مقالاتي که با نام جبهه ملي ايران - ارو‌پا درج ميشود نظرات گردانندگان سايت ميباشد . |