روایتی تازه از حکیم عمر خیام

 

شبکه جهانی تلویزیون بی بی سی روایت تازه ای را در باره جایگاه فرهنگی حکیم عمر خیام، دانشمند و شاعر ایرانی به نمایش گذاشته است.

فیلم " عمر خیام نابغه پرسشگر" محصول تلویزیون فارسی بی بی سی است که روز پنجشنبه ۱۲ آذر ماه برای مخاطبان فارسی زبان از تلویزیون فارسی بی بی سی پخش خواهد شد.  مستند عمر خیام که نخستین بار ماه گذشته به زبان انگلیسی پخش شد، بازتاب گسترده ای در شبکه جهانی اینترنت داشت و چند سایت فارسی و انگلیسی نسخه های ویدیویی آن را منتشر کردند.

صادق صبا رئیس بخش فارسی بی بی سی که مجری و نویسنده مستند عمر خیام بوده است می گوید که کار فیلم برداری عمر خیام نابغه پرسشگر در ایران یک هفته پیش از انتخابات ریاست جمهوری در بهار ۱۳۸۸ به پایان رسیده است.

به گفته آقای صبا این فیلم در زمانی ساخته شده است که مشکلی از طرف دولت برای فعالیت بی بی سی در ایران وجود نداشته و دولت ایران مجوز های لازم را برای کار در ایران صادر کرده است.

خیام نابغه پرسشگر

گروهی از پژوهشگران ایرانی، بریتانیایی و آمریکایی و گروهی از چهره های فرهنگی و هنری فعال در زمینه معرفی خیام، تازه ترین دیدگاه‌های خود را در باره دستاوردهای فرهنگی و علمی خیام در این فیلم مستند برشمرده اند.

در بخش هایی از فیلم محمد علی اسلامی ندوشن، ایران شناس برجسته در باره موقعیت خیام در فرهنگ ایرانی سخن گفته و داریوش شایگان نظریه پرداز ایرانی به شرح اهمیت آرای فلسفی خیام پرداخته است.

همچنین محمد رضا شجریان، استاد آواز ایران نگاه خود به شعر خیام را بازگو کرده است. آقای شجریان در مهمترین مجموعه موسیقی در باره خیام، رباعیات را با همراهی موسیقی فریدون شهبازیان و شعرخوانی احمد شاملو در سال ۱۳۵۵ خوانده است.

آیدین آغداشلو، هنرمند ایرانی در بخشی از مستند خیام تاثیر رباعیات خیام در مینیاتور و هنر ایرانی را توضیح داده است و در بخشی دیگر محمود دولت آبادی، نویسنده ایرانی به تاثیرات ادبی خیام پرداخته است.

عمر خیام نابغه پرسشگر دومین مستند ساخته بی بی سی فارسی است که به معرفی فرهنگ ایران می پردازد. پیش از این هم مجموعه "ایران من" ساخته صادق صبا در بخش فارسی و جهانی بی بی سی به نمایش در آمده بود.

معرفی فرهنگ ایرانی در جهان

مستند "ایران من" در زمان پخش، به عنوان برنامه ماه در تلویزیون بی بی سی شناخته شد. برنامه ماه برنامه ای است که توسط مخاطبان بی بی سی در سراسر دنیا انتخاب می شود و بیانگر پربینندگی و رضایت بینندگان است.

آقای صبا در گفت و گو با رادیو بی بی سی به این نکته اشاره کرده است که ساخت مستند در باره خیام در چارچوب سیاست کلی بخش فارسی بی بی سی است که معرفی فرهنگ ایران و همه کشور های فارسی زبان را دنبال می کند.

آقای صبا همچنین به متن پیام های ارسالی از سوی مخاطبان غیر ایرانی اشاره می کند که گفته اند برای اولین باربه خیام به عنوان یک ستاره شناس و دانشمند نگاه کرده اند و تا پیش از آن خیام را تنها به عنوان شاعر می شناخته اند.


به گفته آقای صبا، بخش فارسی بی بی سی در زمینه معرفی فرهنگ ایرانی طرحی را برای ساختن مستندی در باره ابن سینا دانشمند برجسته ایرانی قرن چهارم در دست دارد.

آقای صبا می گوید "امیدواریم دولت ایران امکان ساخت مستند ابن سینا در ایران را فراهم آورد."

رییس بخش فارسی بی بی سی در پایان گفت و گوی خود از بینندگان و شنوندگان برنامه های فارسی بی بی سی و کسانی که از وبسایت فارسی بی بی سی استفاده می کنند خواست تا پیشنهاد ها و نظرات خود را در باره چگونگی معرفی فرهنگ ایرانی و فرهنگ سایر فارسی زبان ها برای بی بی سی فارسی ارسال کننند.

مستند بی بی سی فارسی در باره خیام نخستین فیلمی است که به گزارش نگاه جهانی به خیام در تاریخ معاصر به ویژه در جامعه بریتانیا و ایالات متحده آمریکا می پردازد.

عمرخیام نابغه پرسشگر در روز پنجشنبه ۱۲ آذر برابر با سوم دسامبر در ساعت ۲۱ و ده دقیقه به وقت تهران ، ۲۲ و ده دقیقه به وقت به وقت کابل و ۲۲ و ۴۰ دقیقه به وقت دوشنبه از تلویزیون فارسی بی بی سی پخش خواهد شد.

11 آذر 1388

 


http://www.bbc.co.uk/persian/arts/2009/12/091202_khayam_documentary.shtml