بايگاني تاريخ و ادبيات ۲۰۱۱

بر اساس کتابی تازه، در دوران جنگ جهانی دوم، هزاران یهودی ایرانی و فرزندانشان جان خود را مدیون یک دیپلمات ایرانی در پاریس هستند. کتاب "در سایه شیر" روایت زندگی عبدالحسین سرداری را بازگو می کند که همه چیز را به خطر انداخت تا به هموطنان ایرانی اش کمک کند که از دست نازی ها بگریزند.

در مسیر انقلاب

پا به پای روزنامه "مردم ایران"

ارگان حزب توده ایران

گردآورنده ایرج هاشمی زاده

 مردی که بدبختی توده مردم را در جهل و خرافات می دانست

 به راستی که کسروی قربانی فرد یا افراد نشد، بلکه قربانی طاعون خرافاتی شد که بعدا این طاعون به صورت یک سیستم در آمد... قربانی خرافاتی که با آن مبارزه می کرد و عاقبت همان بلای جانش شد.

هشتم مهر ماه

روز مولانا گرامی باد

مولوی و غزل

تقی پورنامداریان

داد جاروبی  به دستم  آن  نگار        گفت کز دریا برانگیزان غبار
باز آن جاروب را زآتش بسوخت        گفت کز آتش تو جارویی برآر
کردم از حیرت سجودی پیش او          گفت بی ساجد سجودی خوش بیار

روزی که رضاشاه دوران تبعید خود را آغاز کرد

دکتر محمد مصدق: "او شاه ایران نبود. اگر شاه ایران بود می گفت: درمیان ملتم میمانم و بیرون نمیروم".

منیر طه

آفتاب از کوه سر بر می‌زند ماه روی انگشت بر در می‌زند ( سعدی)

ــ من بهاره هستم مرا به یاد می‌آورید؟ در یک لحظه ذهنم بیست و اندی سال به گذشته پرواز کرد: ــ تو از یاد نرفته‌ای که به یاد بیایی. ــ از تورنتو آمده‌ام در Revue Stage بازی دارم می‌آیید بازی مرا ببینید؟

حسن ماسالی تحلیل گر مسایل سیاسی

پروين غفاری مدتی هم معشوقه اردشيرزاهدی وزير خارجه شاه بود. اين دوران كوتاه بود پس از مدتی موطلائی تهران تبديل به دامی‌برای يافتن دختران زيبا برای اعضای دربار و شخص شاه شد. پيش از رسيدن به 40 سالگی، در چند فيلم فارسی هم بازی كرد، كه نقش دست سوم را داشت و بيشتر بدليل زيبائی‌اش از او درچند فيلم استفاده كردند. او را «پری غفاري» صدا می‌كردند، كه مخفف پروين است.

"كاشكی بودی مرید اعتدال؛ مكر آمریكا تو رامنفور كرد"

و پاسخ استاد شجریان:

مطلع گردیدم که این بنده را مور خطاب قرار دادید .
با اینکه از فن شعر سرایی بهره چندانی ندارم لیکن
چند بیتی فی البداهه و بی ویرایش در جوابتان نگاشته شد.
باشد که قضاوت بین ما واگذار شود به ملت بزرگ ایران.

"خاک پای ملت ایران"

دریاچه ارومیه  

آی آذربایجانم آذر تابان و رخشان

 ای کهن مُلک دلیران قلعه‌هایت سرفراز و

قله‌هایت آسمان‌سا ...

هرگزنخواب کورش
دارا جهان ندارد
سارا زبان ندارد
بابا ستاره ای در

هفت آسمان ندارد!

سیر سوسیالیسم در تاریخ بشر*

كورش زعیم

ما در ایران ایدئولوژی سوسیالیسم را در قالب مانی گرایی و جنبش مزدک داشته ایم که بسیار انسان دوستانه بودند و هیچکدام از این تجربه ها با اعمال خشونت یا جنایت همراه نبود. ما ناسیونالیسم ایرانی را داشته و داریم که انساندوستانه ترین روش حکومت را تجویز می کند و در عمل، هنگامی که قدرت را بدست داشته، نشان داده که به آرمانهای انسان دوستانه اش وفادار است.

28 مرداد کودتا یا قیام ملی؟

تاریخ معاصر ایران

 « چند خاطره » و « یک خاطره »

ناصر رحیم‌خانی

آنچه تاکنون در روایتها و خاطرات نقش آفرینان پشت صحنه های سیاست ناگفته مانده بود، نقش فرح پهلوی و انگیزه های او در پشتیبانی از گزینه ی شاپور بختیار بود در برابر پرسوناژها و چاره جویی های دیگر. «چند خاطره»، روایت شخصیت هایی است که در سال های اول انقلاب، خاطرات خود را بیان کرده اند و «یک خاطره»، آخرین خاطره از این دست و اشاره به کتاب دکتر نهاوندی است که در پاییز 1383 خورشیدی برابر اکتبر 2004 میلادی منتشر شده است.

 امير مصدق کاتوزيان

 آخرین شماره فصلنامه سیاوشان در تهران منتشر شده و شماره بهار آن هم در راه است. فصلنامه سیاوشان فصلنامه‌ای است مستقل، عمدتا حاصل کار داوطلبانه دست‌اندرکاران اصلی آن که در آن موضوع‌های تحلیلی، پژوهشی، اجتماعی، فرهنگی و هنری، جداگانه، اما در کنار هم ارائه می‌شوند.

تنها تو را صدا زده ام

در طلوع غمگین هر آفتاب
و در غروب خسته اش
در وزش بی امان و بی سوی هر باد
افسوس که باران هم
قلب کهنه ی خاک را از غبار خون نمی شوید
و هنوز جای پای هابیل ها و قابیل ها
بر تمامی ذهن بشری سایه انداخته است

عصیان

 درباره تاریخ و سیاست در زندگی او

شهروند امروز

اگر عموم اصلاح طلبان به مسئله کوتاه مدت بودن و بلند مدت بودن توجه داشتند و می فهمیدند که خاتمی هدف نیست بلکه یک راه است برای پشت سرگذاشتن و به مرحله بعدی رسیدن، نه اورا حلوا حلوا میکردیم و نه با او قهر می کردیم. من اعتقادی به جبر تاریخ ندارم. اینها حرف مفت است که مثلا بگوییم که کودتای 28 مرداد یا شکست اصلاحات اجتناب ناپذیر بود. همه اینها را خودمان مرتکب شدیم. تقصیر خودمان بود.

ساعت 7 صبح روز دوشنبه 30 تیر بازاریان بازار تهران که بازار را تعطیل کرده بودند از مقابل بازار و سبزه میدان تظاهرات به پشتیبانی از مصدق ومخالفت با شاه وقوام السلطنه را آغاز کردند وباشعارهای « یامرگ یا مصدق » و « مصدق پیروز است » به طرف میدان توپخانه ومیدان بهارستان به راه افتادند . مقابله ارتش که با تانک ومسلسل به خیابان آورده شده بود با تظاهر کنندگان آغاز شد واولین کشته بر روی تخته روی دوش مردم قرار گرفت .

 35 سال حبس در خانه

زن 54‌ساله با چهره‌ای تكیده، شادی كم‌روحی به چشم‌هایش داده بود و دل پردردی داشت، 35‌سالی می‌شد كه تنها مونس و هم‌دمش بچه‌هایی بودند كه سرنوشتی بهتر از او نداشتند. این زن با ادبیات خاصی حرف می‌زند: «19سال بیشتر نداشتم كه با این مرد ازدواج كردم، از وقتی به این خانه آمدم جز بداخلاقی و بی‌اعتنایی ندیدم، باید با همه قطع رابطه می‌كردم، به كتك‌های شوهرم عادت كرده بودم و گریه‌هایم تنها با نوازش بچه‌ها آرام می‌گرفت».

هر چند حضور سران کشورهای ترک زبان در سلسله نشست هایی با کمک مترجم موجب شگفتی و استهزای کلیت این جریان از سوی سایر کشور ها شد ولیکن ذات این حرکت اثبات نمود هنوز بارقه هایی از گرایش های رمانتیک پان ترکی در میان سیاستمداران ترکیه وجود دارد.

کانون نویسندگان ایران پیش از این نیز نشان داده است كه مایل نیست صدای هیچ روزنامه‌ای، حتی روزنامه‌ای چون «اعتماد» که چنین مطلب دروغین و بی‌اساسی را بر ضد او منتشر می‌کند، خاموش شود و بر اساس منشور خود مبنی بر به رسمیت شناختن آزادی بیان بی هیچ حصر و استثنا برای همگان، از حق انتشار آزادانه‌ی هر نشریه‌ای از جمله روزنامه‌ی «اعتماد» دفاع می‌کند.

شبکه اطرافیان فرح پهلوی چه کسانی بودند؟

‌" اعتماد"

فرهنگ قاسمی

بخش اول- سندیکاهای کارگری در ایران

بخش دوم- اوضاع اقتصادی و صنعتی در رابطه با پیدایش گروه‌های کارگری

 سوم-عدم استقلال ملی‌ حاکمیت وابسته و امتیاز بعداز امتیاز

سندیکالیسم در ایران

فرهنگ قاسمی

بخش چهارم - طبقه تحتانی جامعه، زیر سخت‌ترین فشارها.

بخش پنجم - همبستگی ملی و اوضاع فرهنگی و سیاسی

بخش ششم- انقلاب مشروطیت و اندیشه حقوق کارگران

بخش هفتم- مواضع احزاب سیاسی درباره حق تشکیل سندیکاهای کارگری و حق اعتصاب

خواهم بود
خواهی نباشم و خواهم بود دور از دیار نخواهم شد
تا "گود" هست، میان دارم اهل کنار، نخواهم شد
یک دشت شعر و سخن دارم حال از هوای وطن دارم
چابک غزال غزل هستم آسان شکار نخواهم شد

..........

 حداقل به 10 هزار و500 سال پيش برمي‌گردد

مازیار اشرافیان بناب

پژوهش هايى كه در طى سال هاى 2000 تا 2006 ميلا‌دى توسط يك تيم تحقيقاتى به سرپرستى يك دانشمند آذرى ايرانى با نام دكتر مازيار اشرافيان بناب از دانشگاه كمبريج صورت گرفت، نشان داد كه نه تنها كليه‌ى تيره‌هاى ايرانى ( اعم از بلوچ، كرد، لر، پارسى، آذرى و غيره ) از نظر مادرى با هم خويشاوند و از يك تبار مى‌باشند، بلكه حتى مردمان كشور تركيه نيز ترك نژاد نيستند.

تاریخ بی خردی!

سید هاشم هدایتی

اما امروز که دو سال از حوادث ناگوار پس از انتخابات 22 خرداد88 می گذرد...ای کاش مردان بزرگ ، به نصبت بزرگی شان و به نسبت دامنه اثر گذاری تصمیمات شان ، عاقلانه تر می اندیشیدند و عاقلانه تر عمل می کردند:" کاری را که قبلا شکست خورده تکرار مکن"!

گفتگوی امیر کاویان با خسرو سیف

این گفتگو نکات بسیاری را پیرامون عملکرد نیروهای ملی و دلایل اختلافات درونی آنان در هنگامه رویداد 1357، تا حدی روشن می کند.... بی گمان خسرو سیف را باید تاریخچه زنده نیروهای ملی ایران دانست که جدای از هر گونه هیاهوی رسانه ای و خود شیفتگی، در طی چند ین دهه، مبارزات تاثیر گذاری در بین نیروهای ملی و حزب ملت ایران داشته است.

به مناسبت بزرگداشت روز فردوسی

سروده ای درباره

 شکست ایرانیان و یزدگرد سوم

در جنگ با اعراب

نقش و جایگاه راستین سازمانهای غیر دولتی در زمینه میراث فرهنگی

  بابک مغازه ای

تا زمانی که فرایند اجرای یک برنامه کوچک یا بزرگ تنها محدود به دو گام تصمیم گیری و اجرا باشد و بنا بر قاعده موجود تصمیم گیری نیز در اختیار بخشهای دولتی و یا خصوصی قرار گیرد, سازمانهای غیر دولتی در بهترین شرایط نیز فقط در فرایند اجرا که اتفاقا کمترین توان را به جهت داوطلب بودن اعضا و کمبود توان مالی در آن دارند دخیل می شوند و بخش عمده ای از توان آنان نادیده گرفته خواهد شد و متاسفانه به پیمانکارانی تبدیل می شوند که بدلیل پایین بودن هزینه ها به کار گرفته می شوند.

 گزارشی از سفر شاعران ایرانی

به ارمنستان

      محمد رضا رستم پور

بازدید از موزه های مختلف و حضور در جشن بزرگ تاسیس ایروان و دیدن مناظر مختلف زیبایی های خاص خود را در خاطر به وجود می آورداما زیباتر از آن اشنایی با شاعرمطرح دیگری از ارمنستان  هویک هویان است که از او دو کتاب منتشر شده و با صمیمیت تمام برایمان شعر می خواند و ما هم برای او شعر می خوانیم  و بعد بازدید از موزه ی مردم شناسی که او مدیریتش را بر عهده دارد

 تقدیم به زنان ایران

عاشقانه

ای شب از رویای تو رنگین شده
سینه از عطر توام سنگین شده
ای به روی چشم من گسترده خویش
شادیم بخشیده از اندوه بیش
همچو بارانی که شوید جسم خاک
هستیم زآلودگی ها کرده پاک...

آذربایجان و اران

بحثی درباره نام آذربایجان و اران

برگرفته از کتاب ایران و قفقاز

 دکتر پرویز ورجاوند

 به قول کسروی ، « یکی از چیزهایی که مردم یک سرزمین و زبان آنان را نشان می دهد ، نامهای رودها و کوهها و دیه ها  و شهرها و کویهاست . . . » هرگاه این اندیشه پذیرفته آید ، نگاهی گذرا به نامهای کوهها ، دره ها ، رودها ، شهرها و نواحی مسکونی آسیای میانه ، نشان دهنده آن است که مردم آن سرزمین از نژاد ترکان نبودند و به زبان ترکی نیز سخن نمی گفتند . آنچه در زیر ارائه می شود ، مؤید ایرانی بودن نامهاست:

(۱۳۰۴ -۱۳۸۹)

ایرج افشار حرمت دانش و فرهنگ بود

افشار حرمت گذشته و گذشته‌ها بود و در گردبادهای حوادث و رویدادهای زمانه، و در پی مصلحت روز، قلم به پلیدی‌ها نیالود. پاس اندیشه و علم، کلام و کلمه را رها نکرد. در قلم او، زبان فارسی روانی، روشنی، صحت و دقت دیگری یافت. افشار حرمت دانش و فرهنگ بود.

بمناسبت سالروز درگذشت علی اکبر دهخدا

دهخدا در سال‌های نهضت ملی شدن نفت به رهبری دکتر محمد مصدق، پشتیبان جدی او بود. در ماههای پیش از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲شایعهٔ تشکیل شورای سلطنت و ریاست شورای دهخدا، و حتی شایعهٔ جمهوری و ریاست جمهوری دهخدا بر سر زبان‌ها افتاد...

دیروز چو حلقوم ندا غرقه خون شد

فردا به خدا روز ندای همگان است

هرچند نبینی تو ولی ملت ایران

شیریست که بر پرچم خورشید نشان است

دکتر مصطفی بادکوبه ای

ادیب برومند:

درود بـاد بـه فــر قــیـام تــونـس و مـصـر

 کــه داد زیـب تفـاخـر بـه نـام تونـس و مـصر

بـه کــوی خـیـزش مـردانه تا شدند مـقـیم

 گــرفـت اوج تـعـالـی مــقـام تـونـس و مـصر

رحمت اله سلطانی نژاد (رهی)

متولد 1351 درشهرستان زابل است. فارغ التحصیل رشته علوم تجربی، طراحی ونقاشی ازشاگردان استاد آیدین آغداشلو،

  اشتغال ازسال  1373 تاکنون به کارطراحی وکاریکاتور و آموزش نقاشی و هم اکنون همراه با همسر و فرزندش به عنوان یکی ازاعضای جبهه ملی ایران درقبرس افتخارخدمت به ایران و ایرانیان دارد.

 جشن سده خجسته باد

بر آمد به سنگ گران سنگ خرد

هم آن و هم این سنگ گردید خرد
فروغی پدید آمد از هر دو سنگ

دل سنگ گشت از فروغ آذرنگ
جهـاندار پیش جهان آفرین

نیایش همی کرد و خواند آفرین
که اورا فروغی چنین هدیه داد

همین آتش آن گاه قبله نهاد
یکی جشن کرد آنشـب و باده خورد

سده نام آن جشن فرخنده کرد

ايالات متحده و ايران و تاثير مصدق بر روابط دوجانبه

اين کتاب به بازگويى روابط ايران و امريکا از زمان ملى شدن صنعت نفت تا سقوط شاه مى پردازد.

هنگامى که تماس هاى انگليسى ها و امريکايى ها با محمد مصدق نخست وزير و همکاران او مورد بررسى قرار مى گيرد، يک رشته سوءتفاهم ها به طريقى برطرف شده بود. ريشه اين سوءتفاهم ها در پيشينه فرهنگى بسيار متفاوت بازيگران اصلى بود و هرگاه که آنها پشت ميز مذاکره مى نشسيتند پيش داورى هاى خود را به همراه داشتند.

تنها مطالب و مقالاتي که با نام جبهه ملي ايران - ارو‌پا درج ميشود نظرات گردانندگان سايت ميباشد .