موسیقی
ایران در سال 1387
تحولات موسیقایی در
سال 87 را میتوان
در چند دسته
ارزیابی كرد.از
برگزاری كنسرتها
و انتشار
آلبومهای
موسیقی
گرفته، تا
سرمایهگذاری
روی این هنر و تصمیمات
سیاستگذاران
این عرصه كه
در تحولات آن
نقش به سزایی
داشته و دارد.
كنسرتها؛
تمركز در
تهران
همانند
سال 86 عمده
چهرههای
شاخص موسیقی
سنتی و پاپ در
تالارهای
تهران به روی
صحنه رفتند.
این كنسرتها با
كنسرت محمد
رضا لطفی و
گروه شیدا در
اردیبهشت سال 87
در تالار كشور
آغاز شد و با
كنسرت برخی از
خوانندگان شاخص
موسیقی پاپ
همانند
علیرضا عصار
در همین تالار
پاپان یافت.
كنسرت
محمدرضا شجریان،
كنسرت شهرام
ناظری در كرج،
كنسرت گروه
كامكارها،
نخستین كنسرت مستقل
همایون
شجریان،
كنسرت
عبدالحسین
مختاباد در
تالار وحدت،
كنسرت علیرضا
قربانی و علی
قمصری با
كوارتت زهی ،
كنسرت گروه
پورناظری
،كنسرت محمد
موسوی( نوازنده
شاخص نی) بعد
از 8 سال دوری
از صحنه و در
موسیقی پاپ هم كنسرت
گروه آریان،
محمد اصفهانی
و حمید عسگری
و...از جمله
مهمترین كنسرتهایی
بودند كه در
سال 87بر روی
صحنه رفت.
مشكل بزرگ
برگزاری
كنسرتها در
تهران بالا
رفتن هزینههای
آن است به
نحوی كه تهمورث
پورناظری،
آهنگساز و
نوازنده تار
گروه شمس در
نشستی
مطبوعاتی
تهران را
گرانترین شهر
دنیا برای
برگزاری
كنسرت نام
نهاد.
مشكل
دیگر انحصار
كنسرت در
تهران است و
این كه دولت و
وزارت ارشاد
هنوز نتوانستهاند
در مجاب كردن
برخی مسئولان
استانها
برای برگزاری منظم كنسرتها در
شهرستانها
توفیقی به دست
آورند.
امسال هم جدلهای
بین برخی از
اهالی
موپسیقی
همانند محمد رضا
شجریان با
اداره اماكن
نیروی
انتظامی بر سر
نحوه پرداخت
حقالزحمه
برگزار
كنندگان
كنسرتها به
این نهاد به
رسانههای
گروهی كشیده
شد و حتی
شورای عالی و هیئت
مدیره خانه
موسیقی در
بیانیهای
سرگشاده ضمن
غیرقانونی
خواندن این
پرداختها خواستار
شفاف و
قانونمند شدن
این پرداختها
شدند.
اما
به نظر میرسد
راه حل میانهای
برای این كار
پیدا شد و آن
اضافه كردن هزینه اجاره
تالارها ست كه
در نهایت بار
آن بر دوش
برگزار كننده
كنسرت و هنرمندان
افتاد.
در سال 87
برگزاری برخی
كنسرتها با
مشكلات و
موانعی روبرو
شدكه
خبرسازترین آن
كنسرت گروه
دبو بود. مجوز اجرای این
گروه دو ساعت
مانده به
برگزاری كنسرت
لغو شد و
تماشاگران آن سرگردان
شدند.
تهیه
كننده این كنسرت
در گفت و گویی
با خبرگزاریها
و رسانههای
گروهی اعلام
كرد بیش از 200 میلیون
تومان متضرر
شده است و كار
به جایی كشید
كه برای
دریافت خسارت از وزارت
ارشاد به
دیوان عدالت
اداری شكایت برد.
برابر اعلام
رازینی، رئیس
دیوان عدالت
اداری، اگر وزارت
ارشاد مجوز هر برنامهای(اعم
از مجوز موسیقی
یا ساخت فیلم
و ...) را صادر
كند، و بعدها مشخص شود كه
برگزار
كننده، هیچ
گونه تخطی از
آییننامهها
نداشته است، تمامی خسارتهای
وارده باید از
سوی دولت
پرداخت شود.
در این كنسرت
وزارت ارشاد
اعلام كرد
افراد و قطعات
كنسرت با آنچه
در هنگام دریافت
مجوز اعلام شده
بود، تفاوت
داشتهاند،
اما مسئول
برگزاری
كنسرت گفت كه
اسامی افراد
از یك ماه قبل
برای دریافت
ویزا در
اختیار وزارت
ارشاد و وزارت
خارجه قرار
گرفته و قطعات
هم هیچ تغییری
نداشتند.
نكته جالب توجه
این كنسرت
دیدار این
گروه با محمود
احمدی نژاد ،
رئیس جمهور ایران بود
كه از برخی
اختلافات
میان نگاه
مشاوران رئیس
جمهور با دست اندركاران
وزارت ارشاد
در نوع تعامل
این وزارتخانه
با هنرهای
مختلف خبر میدهد.
امری
كه بعدها
درباره فیلم « درباره
الی»
به شكل
علنیتری خود
را نشان داد .پیگیری
نگارنده
درباره
سرانجام
شكایت مسئول
گروه دبو به
آنجا انجامید
كه وی از
شكایت خود در
دیوان عدالت
اداری صرف
نظر كرد،
اگرچه در گفت
وگو با
نگارنده به دلیل
صرفنظر
كردنش از این شكایت اشارهای
نكرد.
جلوگیری
از اجرای گروه
سماع تركیه
در كنسرت گروه
شمس و
پورناظریها
هم در زمره
اجراهایی
قرار داشت كه به رغم
دریافت مجوز ،
اجرایآنها
با مشكل روبرو
و سماعگران
به جای اجرای برنامه به
تماشاگران
روی صحنه
تبدیل شدند.
ممانعت از
اجرای كنسرت
پژوهشی
داریوش صفوت موزیسین
نامدار
ایرانی از
دیگر
رخدادهای خبر ساز
امسال بود.
در میان
اجراهای موفق
امسال میتوان
به حضور محمد
رضا لطفی با
گروههای چند گانه زیر
نظرش در
جشنواره
موسیقی فجر
اشاره كرد كه
به بازنوازی
آثار خاطره انگیز چاووش
6 و هشت
انجامید.
اجرای
كنسرت حسین علیزاده و
محمد رضا
درویشی با
اركستر
ناسیونال هم
به رغم
تبلیغات
فراوان چه
در محتوی و چه
در اجرا به
قدری دچار ضعف
بود كه
انتقادات
بسیاری از اهالی
موسیقی را به
همراه داشت.
سرمایهگذاری
در موسیقی؛
تنها 15 شركت
فعال
موانع فراوان
بر سر سرمایه
گذاران
موسیقی سبب
شده است تا
تعداد فعالان
این رشته از 120
شركت و موسسه
ثبت شده، به 15
شركت فعال
برسد.
این
نكته را رامین
صدیقی، مدیر
نشر موسیقی
هرمس در همایش
بررسی سه دهه
موسیقی
انقلاب كه
یكی از نشستهایآن
به تولید
كنندگان
موسیقی
اختصاص داشت،
اعلام كرد ی تا آماری از
وضعیت
نامطلوب
سرمایه گزاری
موسیقی در سال
87 به دست دهد.
این
همایش آذر ماه
امسال و در
جنب جشنواره
موسیقی فجر
توسط كانون نویسندگان و
پژوهشگران
خانه موسیقی
برگزار شد. جالب
این كه محمد
رضا لطفی، آهنگساز
و نوازنده
نامی هم در
بروشور تازهترین
كار موسسه زیر
نظر خود «تعداد
شركتهای
فعال موسیقی
را از انگشتان
یك دست هم
كمتر دانست.»
تمامی این اظهار
نظرات نشان میدهد
سرمایهگزاری
در حوزه
موسیقی امری
با
خطرپذیری
بالا ارزیابی
شده است و
كمتر سرمایهگذاری
جرات میكند
در این عرصه
قدم نهد. برای
نمونه دستاندركاران
گروه آریان با
پیگیریهای
فراوان سعی
كردند كنسرتی
مشترك با كریس
دی برگ را در تهران
برگزار كنند.
محسن رجب پور
مدیر این گروه
اگرچه از
ادامه این
پروژه ناامید
نشده است، و
حتی امیدوار
است سال آینده
این كسنرت را
برگزار كند،
اما در گفت
وگویی با نگارنده
اعلام كرد« بیش
از 100 میلیون
هزینه كرده
اما تا كنون
توفیقی به دست
نیاورده است.»
در
حالی كه در
تمامی دنیا
عمده درآمدهای
شركتهای موسیقی
از ناحیه حق
رایت(كپیرایت)
و برگزاری
كنسرتهای موسیقی حاصل
میشود، در
ایران تمركز
عمده بر كسب
درآمد از
ناحیه انتشار آلبوم
موسیقی است كه
به دلیل عدم
رعایت كپیرایت
و جا نیفتادن
این فرهنگ در
میان مردم ،
نیز بیاعتنایی
وزارت ارشاد
به پیگیری
این قانون و زیرپاگذاشتن
آن توسط صدا
وسیما، عملا
تولید آلبوم
سود آنچنانی
برای تولید كنندگان
ندارد.
امسال
وزارت ارشاد
از برگزاری
دومین نمایشگاه
موسیقی و آثار
شنیداری
سرباز زد، نمایشگاهی
كه تولید
كنندگان موسیقی
در دوره نخست
آن حضوری موفق
داشتند و اهل
موسیقی هم
استقبالی شگفتانگیز
از آن به عمل
آوردند، و
همین امر سبب
شد تا دستاندركاران وزارت ارشاد
تاریخ دوره
دوم آن را هم
اعلام كنند ،
اما مسئولان
انجمن موسیقی(نهاد
زیر مجموعه
وزارت ارشاد)،
كه مسئولیت
برگزاری این
نمایشگاه را بر عهده
دارند، اعلام
كردند این
نمایشگاه امسال
برگزار
نخواهد شد.
برخلاف دو حوزه
سینما و تئاتر
كه آمار فروش
آنها بروز و
قابل اعتماد
است،متاسفانه آمارهای
ارائه شده از
سوی موسسات
درباره فروش
آلبومها
چندان قابل
اعتماد نیست
تا ارزیابی
دقیقی از
پرفروشترین
آلبومهای
سال به دست
آید، اما به نظر میرسد
برخلاف سالهای
گذشته كه فروش
برخی آلبومها
به رقم بالاتر
از
یك
میلیون میرسید،
امسال آلبومی
نتوانست به
چنین ركوردی برسد.
در هر
حال درهر حال
در میان آلبومهای
شاخصی كه
امسال به
بازار موسیقی
عرضه شد، میتوان
رد پای عمده
هنرمندان
موسیقی سنتی
تا پاپ را
ردیابی كرد.
از
شجریان كه
ابتدای سال
دو آلبوم خود
را گروه دلآوا
را با
آهنگسازی
سعید فرجپوری
انتشار داد،
تا دو نوازی
علیزاده و
پژمان حدادی،
آلبوم ناظری به
آهنگسازی
فرزندش، تا
آلبوم همایون
شجریان و گروه
دستان، آلبوم
مختاباد از
بازخوانیهای
عماد رام، كار تازهای از
صدیق تعریف و
مجید
درخشانی،
مجموعهمنظومههای
سمفونیك
هوشنگ كامكار
و آلبومی تازه
از اردشیر
كامكار كه به اعتقاد
برخی از اهالی
موسیقی تحولی
در نوازندگی
كمانچه و
ارائه تكنیكهای
نوی این ساز
به شمار میرود تا آلبوم
سالار عقیلی و
حمید متبسم،
علیرضا قربانی
و علی قمصری،
آلبوم رضا صادقی،
چاوشی و آلبوم
مشترك گروه
آریان و كریس
دی برگ.
انتشار
ردیف موسیقی
آوازی رضوی
سروستانی با
تار داریوش
طلایی در 12
ساعت از دیگر
رخدادهای
قابل اعتنای
موسیقی سال 87
به شمارمیرود.
راه
اندازی
مجهزترین
استودیوی
موسیقی ایران
در روزهای
پایانی سال
استودیوی
موسیقی بل
كه به گفته
مدیر آن بیش
از 3 میلیارد
تومان روی آن
سرمایه گذاری
شده ، راه
اندازی شد.
این
استودیو
مجهزترین
استودیوی
موسیقی ایران
است. استودیوی
بل سال 1348 به مدد
زنده یاد
مرتضی حنانه و
مهدی بركشلی راه
اندازی شد.
اما
در سه سال
اخیر دچار
توقف شد تا 24
اسفند كه با
حضور جمعی از
چهرهای شاخص
عرصه موسیقی و
نواختن تنبور
توسط كیخسرو
پورناظری و
آواز شهرام
ناظری افتتاح
شد.
دو تحول
مدیریتی و
اعلام
محدودیت برای
برگزاری
كنسرتها
سال 87 با
دو تحول
مدیریتی در
حوزه موسیقی
همراه بود،
اول تغییر مدیر
مركز موسیقی
سازمان صدا و
سیما و دیگری
تغییر مدیر دفتر
امور موسیقی
ارشاد. تحول
نخست چندان
تغییری در
سیاستهای
صدا و سیما
نسبت به
موسیقی ایجاد نكرد، اما
در ارشاد این
تحول سبب شد
تا خبری حاشیه
ساز از سوی
مدیر كل دفتر
امور موسیقی
اعلام شود.
وی درگفت
وگویی با
خبرنگار جام
جم
تایید كرد
كه از این پس
كنسرتهای
موسیقی تنها
دو شب میتواند
برگزار شود. این
خبر اگر چه به
شكل رسمی
اعلام نشد،
اما روزهای
پایانی سال 87
را به كام
اهالی موسیقی
تلخ كرد.
تا
كنون تنها
هوشنگ كامكار
به این خبر
واكنش تندی
نشان داده،
اما به نظر میرسد
با شروع سال
جدید واكنشها نسبت به این
خبر بیش از
آنی باشد كه
اكنون شاهدش
هستیم.
موسیقی
ایران
بیست و چهارمین
دوره جشنواره
موسیقی فجر در
ایران شب
گذشته (26 آذر) با
حضور مقام
های رسمی
فرهنگی و
معرفی
برندگان به
کار خود پایان
داد.
چمن آرا،
بتهوون، و
باقی قضایا...
نامش
را عشق گذاشته
اند، کریم چمن
آرا موسیقی
صدایش می زد. اول
آسان بود، ولی
در این سه
دههء آخری
زندگی اش،
افتاد مشکلها...
اجرای
موسيقی
ايرانی با
ارکستر
سمفونيک اوکراين
تالار بزرگ وزارت
کشور دو شب ميزبان
اجرای آثاری
از محمد رضا
درويشی، حسين عليزاده،
هوشيار خيام
با همکاری
ارکستر سمفونيک
ناسيونال
اوکراين به
رهبری ولاديمير
سيرنکو بود.
کنسرت
علیزاده و
ضربانگ در مادرید
کنسرت حسین
علیزاده
آهنگساز و
نوازنده
برجسته تار و
سه تار و گروه
ضربانگ جمعه شب در
مادرید
پایتخت
اسپانیا با
عنوان " پر کن
پیاله را..." برگزار
شد.
http://www.bbc.co.uk/persian/lg/arts/2009/03/090318_pm_am_music_1387.shtml