|
۱۹ مای
یادبود کشتار یونانیان
بدست
ترکان جوان در امپراتوری عثمانی
عباس گ. مقدم
چهارشنبه ۱ خرداد ۱٣٨۷ - ۲۱ می ۲۰۰٨
در خلال جنگ جهانی اول در امپراتوری روبه زوال
عثمانی، "ترکان جوان" همزمان با ژنوسید (نسل کشی) ارامنه، به کشتار
دیگر ملل از جمله یونانیان نیز دست زدند. کشتار یونانیان ابتدا در بین
سالهای ( ۱۹۱٨ - ۱۹۱۶ ) و سپس پس از پایان جنگ در سالهای (۱۹۲۲- ۱۹۱۹)
به وقوع پیوست که در مجموع ٣۵٣.۰۰۰ یونانی، قتل عام شدند.
یونانیان در سراسر جهان ۱۹ مای را بعنوان روز بزرگداشت قربانیان قتل
عام، گرامی می دارند. امسال نیز مراسم در خور توجهی، در سالن شهرداری
منطقه تسلندرف برلین برگزار گردید.
جلسه در ساعت ۱۹.٣۰ روز شنبه ۱۷ مای در حالیکه دوازده جوان دختر و پسر
یونانی، با لباسهای محلی و شمع های روشن در دست وارد سالن شدند، آغاز
گردید. ابتدا شرکت کنندگان با یک دقیقه سکوت، یاد قربانیان را گرامی
داشتند.
سخنران اصلی جلسه خانم دکتر تسا هوفمن از چهره های شناخته شده آلمانی و
فعال حقوق بشر از دانشگاهFU
برلین بود. ضمنا خانم هوفمن از فعالین NGO
ها و رئیس گروه "تلاشگران برسمیت شناساندن قتل عام ها" می باشد.
خانم دکتر تسا هوفمن در سخنرانی خود ضمن محکوم کردن پدیده نفرت انگیز
قتل عام، به بازگوئی انگیزه و چگونگی کشتار یونانیان، بدست "ترکان
جوان" در امپراتوری عثمانی، پرداخت. سپس قطعات ادبی و اشعاری به زبان
یونانی و آلمانی همراه موسقی اجرا گردید.
*******
روز یکشنبه ۱٨ مای نیز پس از پایان مراسم عبادتی و بزرگداشت قربانیان
در کلیسای ارتودکس یونانیان برلین، دسته گلی به یاد قربانیان قتل عام،
بپای بنای یادبود قربانیان ضد فاشیزم Neu Wache
در برلین واقع در "اونتر دن لیندن" نثار گردید.
همچنین ساعت چهاربعد از ظهر همان روز در محل انجمن یونانیان مقیم
برلین، در محکومیت کشتار یونانیان بدست "ترکان جوان" طلعت پاشا، انور
پاشا و جمال پاشا، و همچنین کشتار پس از پایان جنگ، بدست نظامیان تحت
فرمان کمالیست ها و شخص آتاترک، سخنرانی بزبان یونانی و ترجمه به زبان
آلمانی، انجام شد.
در همین مراسم آقای دکتر کوچاریان، از فعالین حقوق بشر و عضو
NGO "تلاشگران برسمیت شناساندن
قتل عام ها" در سخنرانی کوتاهی، پیشنهاد همکاری مشترکی را ارائه کرد که
با استقبال گرم روبر شد.
لازم به ذکر است که در تمامی مراسم آلمانی ها و آسوریها و ارامنه و از
دیگر ملیت ها، بخصوص روشنفکران ترک حضور داشتند.
*******
توضیح:
هدف از ارائه این مطلب نه تنها اطلاع رسانی بلکه عمدتا بیان گستردگی
جنایت عثمانیان است. بخصوص می خواهم به اطلاع آن دسته ازعزیزانی ــ که
بر نوشته من تحت نام "رشد ارمنی ستیزی و ناسیونالیسم قومی ترک زبانان
در ایران" در نوزده آوریل، مندرج در همین نشریه واکنش های تندی نشان
دادند ـــ برسانم که: ابعاد جنایت عثمانیان و "ترکان جوان" چنان گسترده
و آشکار است که نمی توان به راحتی آن ها را انکار کرد.
به هر حال توصیه ای که می توانم بر همولایتی های منتقد داشته باشم این
است که بدور از پیش داوری و طرح اتهامات واهی به دیگران، خود در صدد
مطالعه و تحقیق برآیند.
خوشبختانه یونانیان نه تنها ملتی خونگرم و مهربان و صلح طلب بوده و
هستند، بلکه یونان سرزمین فلسفه و تمدن و اندیشه های والای بشری می
باشد. این ملت کهن ملتی است که جهان امروزی مدیون تمدن درخشان یونان
(هلنیزم) است. زندگی سیاسی یونانی ها بقدر کافی روشن و بدون ابهام است.
ویل دورانت در مجموعه "تاریخ تمدن" بدرستی بیان می کند که اگر یونانیان
در طی دو لشکرکشی ایرانیان هخامنشی، در سالامیس و ماراتون پیروز نمی
شدند و شکست می خوردند، مطمئنا تمدن بشری با آسیب جدی مواجه می شد و
جهان امروز فاقد آزادی نسبی بشر بود!
زمانی که یونان از طرف رومی ها مسخر شد، در عمل فرهنگ غنی یونانی جهان
غرب آن زمان را به تسخیر خود در آورد. "آناطولی" در آن زمان به بخش
شرقی یونان اطلاق می شد و آناطولی لغتی است یونانی، به معنی شرق.
آنچه که ترکان سلجوقی و سپس عثمانیان در طول ششصد سال سلطه در روم شرقی
و آناطولی نابود کردند، فرهنگ غنی و جامعه متمدن یونانی رومی بود. به
همین دلیل فرهنگ غنی هلنیستی از قسمت شرقی و آسیائی، رخت بر بست.
مطمئنا اگر امپراتوری عثمانی در جنگ جهانی اول شکست نمی خورد، تمامی
ارزش های غربی که ریشه در هلنیسم دارد، نابود می شد. ارزش هائی که
ترکیه در نهایت اگر بخواهد به اتحادیه اروپا وارد شود، نه با رغبت بلکه
با اکراه بدان تن خواهد داد.
آنچه که در زمان فروپاشی عثمانی اتفاق افتاد پروژه ملت سازی توسط
"ترکان جوان" و کمیته "اتحاد و ترقی" بود و ژنوسید ارامنه، آشوری و
یونانیان پونتوس و... جنایاتی بود آشکار در خدمت پروژه ملت سازی
نژادپرستانه.
به هرحال گرچه ابعاد جنایت عثمانیان در زمینه قتل عام ها بسیار گسترده
بود ولی نباید این جنایت را به حساب ترکان و ترکیه امروزی گذاشت! اما
در عین حال نمی توان برانکار نسل کشی و قتل عام ها، توسط جامعه ترکیه و
هوادارانشان بی تفاوت بود.
ترکیه اگرچه تا به امروز این کشتارها را انکار کرده ولی برای اعتراف و
عذرخواهی هنوز هم دیر نشده است. ترکان می توانند همچو آلمانی ها ــ که
ضمن محکوم کردن قتل عام یهودیان از جامعه یهود و جامعه جهانی عذر-خواهی
کردند ــ عمل کنند.
در ترکیه امروز علیرغم وجود ماده قانونی ٣۰۱ که کوچکترین انتقاد را
تحمل نمی کند و منتقدین را به پای میز محاکمه می کشد، روشنفکران بسیاری
خطر محاکمه را به جان می خرند و قدرت حاکم را به چالش می کشند. از جمله
این روشنفکران: اسماعیل بشکچی، اورهان پاموک، تانر آکچام، یلماز گونی،
رجیب زراکولو و بسیاری دیگر هستند، که ضمن انتقاد شدید از فرهنگ
نژادپرستانه حاکم، دولت را بخاطر انکار ژنوسید مورد انتقاد شدید قرار
می دهند.
مطمئنا اعتراف و عذرخواهی نه تنها باعث سرافکندگی نیست، بلکه نشانه رشد
فرهنگی و آزاد اندیشی هر جامعه به حساب می آید. بخصوص اینکه ما
آذربایجانی های ترک زبان، چه آنهائی که به پیوند قومی با ترکان اذعان
دارند و چه آنهائی که منکر این پیوند قومی اند، بهتر از هر ایرانی
دیگری می توانند در این مورد تاثیر گذار باشند. تاثیری که مطمئنا در
خدمت دموکراسی منطقه خواهد بود.
البته به شرط اینکه ابتدا خود را از تعصبات قومی رها کنیم!
abasmogaddam@gmx.de
|
