پرسش :به نظر شما در شرایط فعلی تا چه اندازه به روابط سیاسی محکم با ترکیه محتاج است؟ عامل تیرگی روابط در چند سال اخیر را چه می بینید و آیا تحولان فعلی در منطقه باعث نزدیکی دولت روحانی به ترکیه خواهد شد؟ کورش زعیم :
ترکیه و ایران کشورهای کلیدی منطقه هستند و همکاری و همبستگی آنها بسود امنیت منطقه است. از آغاز تحریمهای غرب علیه ایران، ترکیه تبدیل به یک شریک راهبردی شد و سود کلانی از بازرگانی غیرمستقیم ایران برد که به پیشرفت و توسعه کشورشان کمک شایانی کرد. لوله گاز ایران هم میتوانست به صادرات ایران کمک کند و هم درآمد مستمر کلانی را نصیب ترکیه نماید.
ولی از سه سال پیش که خیزشها و تحولات سیاسی جهان عرب به سوریه رسید، مواضع متضاد ایران و ترکیه به واگرایی و موضعگیری علیه یکدیگر انجامید. یک دلیل این واگرایی آشکار شدن گرایش بلندپروازانه دولت اردوغان و دادوداغلو به بازسازی امپراتوری بدنام عثمانی بود. مردم ایران و منطقه حافظه تاریخی منفی نسبت به ترکان عثمانی دارند، و این راهبرد ترکیه برای ایران خطر تجاوز فرهنگی و سرزمینی دارد. دولت کنونی ترکیه همه کوششهای نجمالدین اربکان در گسترش و تقویت روابط ایران و ترکیه خنثی را کرده است.
از سوی دیگر، مشارکت ترکیه با عربستان سعودی و اسراییل نتانیاهو در سازماندهی، پشتیبانی تسلیحاتی و آموزشی و مالی داعش، پیوند شومی را در منطقه، عمدتا علیه ایران، آشکار کرد. بهمین دلیل من در آغاز پیدایش داعش، مدیریت مبارزه قاطع با آنها را بیدرنگ و در بیرون از مرزهای ایران توصیه کردم.
برخلاف آنچه نفوذ ایدئولوژیک ترکیه در ایران به مردم شمالغرب ما القاء میکند، مردم این دو کشور پیوندهای فرهنگی، تاریخی، دینی و حتا نژادی ژرفی با هم دارند که به هزاران سال پیش از عثمانیها برمیگردد. تاکید بر مشترکات دو کشور می تواند آینده درخشانی را برای مردممان به ارمغان بیاورد که در تمامی منطقه نیز تاثیر مثبت خواهد گذاشت.
Iran-Turkey Political RelationsTurkey and Iran are key players in the region, and their cooperation and united front would be beneficial to the security of the entire region. From the beginning of the international sanctions against Iran, Turkey became a strategic commercial partner and profited hugely from Iran’s indirect commerce, which helped their economic development and progress.However, since about three years ago when the uprisings and political developments in the Arab world reached Syria, the opposing stands of Turkey and Iran revealed the severity of their political divergence. One reason was the overambitious aim of the Erdogan-Davutoglu government in reviving the infamous Ottoman Empire. The people of Iran and the region have extremely negative memories of the Ottomans. For Iran, this strategy rings danger to cultural and political sovereignty of the country. The present government of Turkey has nullified all efforts by Nejmeddin Erbakan government in expanding and strengthening Iran-Turkey relations.
On the other hand, partnership of Turkey with Saudi Arabia and Netanyahu’s Israel in organizing and supporting ISIL with weaponry, training and money, declared an ominous pact for the region, mostly against Iran. That is why when ISIL first appeared in Syria and Iraq, I proposed an immediate and effective campaign against ISIL far from Iran’s borders.
Opposite to Turkey’s ethnically, ideologically and historically misleading propaganda to influence Iranian citizen in the Northwest of Iran, the people of our two countries share deep cultural, historical, religious and even genetic ties dating back thousands of years before Ottoman Turks. Stressing the oneness of our mutual civilization can promise a brighter future for the people of our two nations, and have positive effect on the entire region.