اخیرا جان کری، وزیر امورخارجه اسبق آمریکا در مصاحبه‌ای درباره برجام اذعان کرده که «برجام زخمی شده، اما هنوز زنده است و به هر طریقی شرایط موجود را تغییر خواهم داد.» برجام دستاورد بزرگی برای باراک اوباما و جان کری تلقی می‌شود و همه جهان این توافق چندجانبه را یکی از دستاوردهای دوران ریاست جمهوری اوباما اعلام می‌کنند. از این جهت دموکرات‌ها و به خصوص اوباما و کری اجازه نمی‌دهند دستاوردشان با اقدامات ترامپ به آسانی از بین برود و موجبات بی‌اعتباری آمریکا در جهان را فراهم آورد. تقریبا هر اقدامی که زمان اوباما انجام گرفته بود توسط دونالد ترامپ لغو یا از بین رفت. بنابر این با توجه به اینکه دموکرات‌ها چندی پیش اکثریت مجلس نمایندگان را به‌دست آوردند آقای کری، اوباما یا دوستان دموکراتشان بر اساس منش حزبی در مورد هر گونه مذاکراتی در ارتباط با بقا یا ادامه برجام موضع‌گیری می‌کنند تا حدودی موضع ترامپ و اطرافیانش را مختل یا تعدیل نمایند. تنها راهی که اکثریت دموکرات‌ها می‌توانند کشورشان را از نظر اعتبار و حیثیت از شرایط فعلی خارج کنند این است که موضع‌گیری خود را مقابل ترامپ حفظ کرده و به او فشار بیاورند. چراکه ادامه موضع کنونی آمریکا در مورد برجام از لحاظ احترام به قراردادها و معاهدات چندجانبه به‌خصوص معاهدات مربوط به حفظ صلح و امنیت بین‌المللی، به نفع آمریکا نیست. دموکرات‌ها به لحاظ حزبی می‌توانند بدین گونه با ترامپ مقابله کنند، اما اگر مساله بخواهد به صورت شخصی پیش برود مقوله دیگری است. البته نباید این مساله را از یاد برد که اگر دموکرات‌ها نیز روی کار بیایند تفاوت چشمگیری در رفتار کلی آمریکا نسبت به ایران ایجاد نمی‌شود چرا که تصمیماتی اتخاذ و اعلام شده است. زمانی است که برخی افراد مثل جان کری در روند تصمیم‌گیری هستند می‌توانند اثرگذار باشند، اما اکنون دولت مستقر آمریکا تصمیمات خود را گرفته، اعلام و جنبه اجرایی نیز پیدا کرده است. این است که مشکل به‌نظر می‌رسد تصمیماتی که اعلام و اجرایی شده و کشورهای دیگر نیز بر اساس آن عمل می‌کنند و قرارداد‌های قبلی خود را با ایران لغو کرده‌اند، به شرایط قبلی بازگردد یا جنبه دیگری به خود بگیرد؛ حتی با استثناهایی که آمریکا نسبت به برخی کشورها مثل ژاپن، کره جنوبی و… قائل شده بود. در نتیجه این تحریم‌ها خیلی از شرکت‌ها و دولت‌ها مجبور شدند که عقب‌نشینی کنند. از طرف دیگر گرچه جان کری یا اوباما می‌گویند که شرایط کنونی را تغییر خواهند داد و شاید در این راستا کشورهای دیگر را به تقابل با دولت ترامپ فرابخوانند، اما سایر کشورها به فکر منافع ملی خود هستند. درست است که اختلاف و نقاری میان کشورهای اروپایی با آمریکا پدیدار شده، اما از نظر اقتصادی و تجاری در عمل مایل نیستند که وارد رویارویی با آمریکا شوند. حتی قول‌های اروپایی‌ها مبنی بر خرید یک سوم نفت ایران یا نهاد مالی جداگانه‌ای که تعاملاتی با آمریکا نداشته باشد نیز تاحدودی به بیرنگی دچار شده است. لذا به‌نظر نمی‌رسد که اروپایی‌ها خیلی بخواهند خود را وارد درگیری با آمریکایی‌ها کنند.
سرمقاله روزنامه آرمان امروز | تاریخ : ۱۳۹۷/۸/۲۷ – شماره: ۳۷۵۰