ایران و ارمنستان در حال انجام معاملات و سرمایه گذاری های کلان* از: نجَم عباس، برگردان: آرسن نظریان

ارمنستان در حال انجام مذاکرات چند جانبه راجع به چندین طرح تجاری و سرمایه گذاری طویل مدت با ایرانست. این طرحها شامل موارد زیراند:

– خط آهن ارتباطی ایران – ارمنستان

– عبور گاز ایران از مسیر ارمنستان

– خطوط انتقال نیروی ایران – ارمنستان

– شاهراه شمال – جنوب میان دو کشور

– طرحهای مشترک نیروگاههای آبی

– راه اهن مرزی

خط آهن ارتباطی ایران – ارمنستان

بنا به گزارش آژآنس خبرگزاری ارمنستان، نخست وزیر ارمنستان، هوویک آبراهامیان، در دیداری که از ٢۳ تا ٢۵ سپتامبر جاری از جمهوری خلق چین به عمل خواهد آورد، برای جلب سرمایه گذاری در طرح راه آهن ارتباطی ایران – ارمنستان با مقامات این کشور مذاکره خواهد کرد.

این طرح که طول مدت ساختمان آن شش سال برآورد می شود، هزینه ای بالغ بر سه و نیم میلیارد دلار دربرخواهد داشت. برای تکمیل طرح، ایران باید بخش جلفا (ایران) – مِقری (ارمنستان)، به طول ٩٠ کیلومتر را احداث کند. ایران آماده است تا خط آهن این بخش را به هزینه خود تا مرز ارمنستان احداث نماید. لکن، بخش ١٢٠ کیلومتری طرف ارمنستان به دلیل لزوم حفر تونلهای متعدد از مناطق کوهستانی، به منابع و سرمایه گذاری خیلی بیشتری نیازمند است. طبق گزارش آژانس یادشده، آقای وو وان لیانگ، رییس شرکت ساختمانی مهندسی سازه چین، به مشارکت در ساختمان این خط آهن اظهار علاقه نموده است.

عبور گاز ایران از مسیر ارمنستان

آقای محمد رییسی، سفیر ایران در ایروان، اظهار امیدواری نموده است که ارمنستان بتواند به عنوان مسیری برای ارتباط خلیج فارس با دریای سیاه عمل کند. در ٢۳ اوت گذشته، وی به روزنامه نگاران گفت که کمیسیون بین دولتی ایران– ارمنستان ازجمله در مورد ایجاد زیربنایی برای انتقال گاز ایران به اروپا از طریق ارمنستان کار می کند.

خطوط انتقال نیروی ایران – ارمنستان

اسحاق جهانگیری، معاون رییس جمهور ایران، قرار است در ماه اکتبر برای تعیین برنامه زمانی و سایر جزییات خط سوم انتقال نیرو بین ایران و ارمنستان به این کشور سفر کند. درصورت حصول توافق در این موارد، ساختمان طرح می تواند در اواخر سال جاری آغاز و طبق برآوردها در ٢٠١۵ خاتمه پذیرد. بنا به اعلام مقامات وزارت نیروی ارمنستان، موضوعات دیگری که می توانند در مذاکرات مطرح شوند، عبارتند از توسعه سطح تعاملات تجاری واقتصادی و گسترش خطوط ارتباطی میان دو کشور.

درحال حاضر، دو خط انتقال نیرو هریک به ظرفیت ٢٢٠ کیلووات میان دو کشور کشیده شده است. طبق اعلام علی صالح آبادی، مدیرعامل بانک صادرات ایران، بانک یادشده آماده است تا سرمایه ای به مبلغ ٩۳ میلیون دلار در اختیار این طرح قرار دهد. بنا به اظهار بهمن صالحی، رییس شرکت آب و برق ایران، اولین محموله از وسایل و تجهیزات خط ارتباطی مذکور در اواخر اوت به ارمنستان تحویل خواهد شد. خط انتقال نیروی ۴٠٠ کیلوواتی یادشده به هزینه ١۶٠ میلیون دلار برای افزایش ظرفیت نیروی برق مورد نیاز دو کشور درنظر گرفته شده است.

به گفته امیل ساهاکیان، کارشناس انرژی ارمنستان در روزنامه آراوُت، احداث این خط ظرفیت نیروی برق منتقله میان دو کشور را از ۳۵٠ مگاوات فعلی به ١٠٠٠ مگاوات افزایش خواهد داد.

بعلاوه، طبق اظهار یرواند زاخاریان، وزیر انرژی ارمنستان، شبکه نیروی برق ارمنستان در ایستگاه مرزی آریوم گرجستان با شبکه برق این کشور همسایه مرتبط خواهد شد. طرح مزبور که توسط موسسات اروپایی تامین مالی می شود شامل خط انتقال نیروی ۵٠٠ کیلوواتی با ایستگاههای فرعی متعدد است که نهایتا به ارمنستان امکان خواهد داد به صورت کانون توزیع و انتقال نیرو بین سه کشور گرجستان، ارمنستان و ایران عمل کند.

دومین زمینه همکاری اقتصادی ایران و ارمنستان این امکان را برای کشور اخیرالذکر فراهم می آورد تا به عنوان مسیر ارتباطی ایران و اتحادیه اقتصادی یوراسیا (EEC) عمل کند. اتحادیه یادشده در ژانویه ٢٠١۵ توسط فدراسیون روسیه، بلاروس، قزاخستان و ارمنستان تشکیل شد و در ماه مه سال جاری قرقیزستان هم به آن پیوست. از میان پنج عضو این اتحادیه، ارمنستان مرز مشترکی به طول ۴۴ کیلومتر با ایران دارد و قزاخستان نیز در دریای خزر(کاسپین – مازندران) با ایران همسایه است. آندره اسلپنف، وزیر تجارت اتحادیه یوراسیا، روز چهارشنبه، ٢ سپتامبر، به روزنامه نگاران گفت که قرار است اتحادیه یوراسیا در پاییز آینده بررسی های مشترکی را با ایران در مورد امکانات ایجاد یک منطقه آزاد گمرکی آغاز کند. آقای اسلپنف اخیرا راجع به این امکانات با مقامات بازرگانی ارمنستان نیز مذاکره نموده است.

مفسران در ارمنستان از گشایش امکانات راهبردی که فعال شدن مرز مشترک با ایران در سالهای آتی می تواند برای کشورشان فراهم کند، صحبت می کنند. ازجمله، گاگیک سرکسیسان در نشریه شماره آوریل نشریه انستیتوی قفقاز می نویسد که وجود خط آهن ارتباطی با ایران، ارمنستان را در مسیر ارتباطی خلیج فارس و کشورهای آسیای مرکزی، هند و چین قرار خواهد داد. همین طور، شاهراه ارتباطی ایران با ارمنستان ارتباطات تجاری گرجستان با ایران را نیز امکان پذیر خواهد کرد.

به گزارش آژانس خبری اسپوتنیک در ۵ اوت، آرسن قازاریان، رییس اتاق بازرگانی و صنایع ارمنستان تاکید نمود که به نفع هردو کشور همسایه است که ایجاد کریدور ارتباطی شمال– جنوب را بطور جدی مورد ملاحظه قرار دهند. این طرح اولا شامل احداث خط آهن ارتباطی میان دو کشور و ثانیا احداث شاهراه شمالی– جنوبی است که سه کشور ایران، ارمنستان و گرجستان را به هم متصل خواهد ساخت.

خط لوله گازی

ارمنستان هم چنین درپی متنوع ساختن منابع تامین انرژی مورد نیازش است. گزینه اول، خط لوله گاز روسی است که باید از گرجستان عبور می کند تا به ارمنستان برسد. گزینه دوم، و احتمالا، مطمئن تر، خط لوله ایران – ارمنستان است. طبق گزارش خبرگزاری نووستی (RIA)، روز دوشنبه، رییس جمهور ارمنستان به مسکو رفت تا برای زمستان آینده گاز با قیمت تخفیفی از روسها بخرد. در سالهای اخیر، ایران به معاملات پایاپای گاز و برق با ارمنستان اقدام نموده است. دو کشور در نظر دارند برنامه تحویل گاز درازاء برق را ظرف سه تا پنج سال آینده توسعه دهند.

طرحهای مشترک نیروگاههای آبی

به تدریج که صنایع ایران فعالیتهای خود را گسترش می دهند، ایران می کوشد که طرح مشترک احداث نیروگاه آبی با همسایه شمالی اش را احیا نماید. بنا به گزارش آژآنس خبری “وِست آز” (Vest Az) در ٢ سپتامبر جاری، این طرح ازجمله شامل نیروگاه آبی “مِقری” برروی رودخانه ارس (آراکس)، بین مرز دو کشور می باشد. برآورد می شود که ساختمان این نیروگاه به ظرفیت ١۳٠ مگاوات نیروی برق، ۳۵٠ میلیون دلار هزینه داشته باشد. قرار است بانک توسعه صادرات ایران این سرمایه را در ازاء تحویل سالانه ٨٠٠ میلیون کیلووات ساعت برق برای ١۵ سال، در اختیار طرح قرار دهد.

درحال حاضر، ایران به شش کشور همجوار برق صادر می کند، که عبارتند از: ترکیه، ارمنستان، آذربایجان، پاکستان، افغانستان و عراق. به گزارش تهران تایمز در٢ سپتامبر جاری، ایران در عین حال از ترکمسنتان و ارمنستان برق وارد می کند.

به گفته آقای هوشنگ فلاحتیان، معاون وزیر انرژی ایران، هدف ایران سه برابر کردن صادرات برق خود از ٨ میلیارد کیلووات فعلی به ٢۵ میلیارد کیلووات ساعت برق در سه سال آینده است. انتظار ایران آنست که با تکمیل خطوط انتقال نیرو با ظرفیتهای افزوده از ارمنستان، امکان بالقوه پیوند خوردن آنها به شبکه برق گرجستان و حتی روسیه نیز به وجود آید.

_____________________

منبع: آژانس خبری آنادولو، لندن

http://www.aa.com.tr/en/economy/iran-armenia-make-series-of-trade-investment